Παρασκευή 28 Μαΐου 2010



Το Ευαγγέλιο της Κυριακής των Αγίων Πάντων 30 Μαϊου.

Ευαγγελιστής Ματθαίος,

κεφάλαιο ι΄ στίχοι 32-33, 37-38, ιθ΄27-30.


Κείμενο :


Πας ουν όστις ομολογήσει εν εμοί έμπροσθεν των ανθρώπων, ομολογήσω καγώ εν αυτώ έμπροσθεν του πατρός μου του εν ουρανοίς όστις δ΄ αν αρνήσηταί με έμπροσθεν των ανθρώπων, αρνήσομαι αυτόν καγώ έμπροσθεν του πατρός μου του εν ουρανοίς. Ο φιλών πατέρα ή μητέρα υπέρ εμέ ουκ έστι μου άξιος· και ο φιλών υιόν η θυγατέρα υπέρ εμέ ουκ έστι μου άξιος· και ος ου λαμβάνει τον σταυρόν αυτού και ακολουθεί οπίσω μου, ουκ έστι μου άξιος. Τότε αποκριθείς ο Πέτρος είπεν αυτώ· ιδου ημείς αφήκαμεν πάντα και ηκολουθήσαμέν σοι· τι άρα έσται ημίν; ο δε Ιησούς είπεν αυτοίς· αμήν λέγω υμίν ότι υμείς οι ακολουθήσαντές μοι, εν τη παλιγγενεσία, όταν καθίση ο υιός του ανθρώπου επί θρόνου δόξης αυτού, καθίσεσθε και υμείς επί δώδεκα θρόνους κρίνοντες τας δώδεκα φυλάς του Ισραήλ. και πας ος αφήκεν οικίας ή αδελφούς ή αδελφάς ή πατέρα ή μητέρα ή γυναίκα ή τέκνα ή αγρούς ένεκεν του ονόματός μου, εκατονταπλασίονα λήψεται και ζωήν αιώνιον κληρονομήσει. Πολλοί δε έσονται πρώτοι έσχατοι και έσχατοι πρώτοι.


Μετάφραση:


«Όποιος ομολογήσει μπροστά στους ανθρώπους ότι ανήκει σ΄ εμένα, θα τον αναγνωρίσω κι εγώ για δικόν μου μπροστά στον ουράνιο Πατέρα μου. Όποιος όμως με απαρνηθεί μπροστά στους ανθρώπους, θα τον απαρνηθώ κι εγώ μπροστά στον ουράνιο Πατέρα μου». «Όποιος αγαπάει τον πατέρα του ή τη μάνα του παραπάνω από μένα, δεν είναι άξιος για μαθητής μου. Κι όποιος αγαπάει το γιο του ή τη θυγατέρα του παραπάνω από μένα, δεν είναι άξιος για μαθητής μου. Επίσης όποιος δεν παίρνει το σταυρό του και δε με ακολουθεί, δεν είναι άξιος για μαθητής μου. Μίλησε τότε ο Πέτρος και του είπε: «Να, εμείς αφήσαμε τα πάντα και σε ακολουθήσαμε. Τι θα γίνει μ΄ εμάς;» Κι ο Ιησούς τους απάντησε: «Σας βεβαιώνω πως εσείς που με ακολουθήσατε, όταν θα καθίσει ο Υιός του Ανθρώπου στο μεγαλόπρεπο θρόνο του, στον καινούριο κόσμο, θα καθίσετε κι εσείς σε δώδεκα θρόνους, για να κρίνετε τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ. Κι όποιος άφησε σπίτια ή αδερφούς ή αδερφές ή πατέρα ή μητέρα ή γυναίκα ή παιδιά ή χωράφια για χάρη μου, θα πάρει εκατό φορές περισσότερα και θα κληρονομήσει την αιώνια ζωή. Πολλοί θα βρεθούν από πρώτοι τελευταίοι, κι άλλοι από τελευταίοι πρώτοι».


Σχόλια:


ΚΥΡΙΑΚΗ Α’ ΜΑΤΘΑΙΟΥ, ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ
(Ματθ. 10, 32-33, 37-38 & 19, 27-30)

Η ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

«Ο φιλών πατέρα ή μητέρα
υπέρ εμέ ουκ έστι μου άξιος»

ΕΙΜΑΣΤΕ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΜΑΤΑ της θείας αγάπης. Η αγάπη του Θεού μας έφερε από την ανυπαρξία στην ύπαρξη. Συνέχει τον κόσμο. Προνοεί και φροντίζει γι΄αυτόν. Κατευθύνει τα πάντα. Η ίδια ανέκφραστη αγάπη έκανε τον Θεό να στείλει στον κόσμο τον Μονογενή Υιό Του για να μας ελευθερώσει από τα δεσμά της αμαρτίας και να μας χαρίσει εκ νέου τη δυνατότητα, που εξ αιτίας της είχαμε χάσει, να ζήσουμε αιώνια κοντά Του. «Εν τούτω εφανερώθη η αγάπη του Θεού εν ημίν», γράφει ο ευαγγελιστής Ιωάννης, «ότι τον υιόν αυτού τον μονογενή απέσταλκεν ο Θεός εις τον κόσμον ίνα ζήσωμεν δι΄αυτού» (Α’ Ιω. 4, 9).
Στην αγάπη του Θεού ανταποκρίνεται ο άνθρωπος με τη δική του αγάπη. Όλοι οι άνθρωποι είμαστε πλασμένοι για ν’ αγαπούμε τον Θεό. Είναι έμφυτος μέσα μας ο πόθος, η δίψα, η αναζήτηση του Θεού. Ο Θεός είναι ο Δημιουργός μας κι εμείς τα δημιουργήματα Του. Είναι ο Πατέρας μας κι εμείς τα παιδιά Του. Είναι ο Λυτρωτής μας κι εμείς οι λυτρωμένοι με το αίμα της σταυρικής θυσίας του Υιού Του. Το να τον αγαπούμε, λοιπόν, δεν είναι απλώς εντολή Του αλλά βαθιά ανάγκη της υπάρξεως μας, αφού μόνο κοντά στο Θεό ο άνθρωπος μπορεί να γευθεί το πλήρωμα της χαράς, της ειρήνης, της αληθινής ευτυχίας. Έτσι μόνο μπορούμε να κατανοήσουμε την εντολή του Θεού που δόθηκε στην Παλαιά Διαθήκη και επιβεβαιώθηκε από τον Κύριο και στην Καινή Διαθήκη: «Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου και εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου και εξ όλης της διανοίας σου και εξ όλης της ισχύος σου» (Μαρκ. 12, 30).
Στην αγάπη, που οφείλουμε να δείχνουμε προς τον Θεό, αναφέρεται ο Κύριος και στη σημερινή ευαγγελική περικοπή. Σε μια εποχή που ο Θεός και η αγάπη Του από πολλούς ανθρώπους έχει απωθηθεί στο περιθώριο της ζωής τους, που οι καρδιές τους έχουν αιχμαλωτιστεί από διάφορες άλλες αγάπες, και η αγάπη του Θεού μέσα μας έχει ψυγεί, ο Κύριος έρχεται να μας υπενθυμίσει τη θέση που πρέπει να κατέχει η αγάπη του στις καρδιές μας και τις πρακτικές συνέπειες της στην καθημερινή ζωή μας.

Ο Χριστός μας ζητά την πρώτη αγάπη

ΤΟ ΠΡΩΤΟ, ΠΟΥ ΖΗΤΑ ο Χριστός από τους μαθητές Του – όχι μόνο τους δώδεκα, αλλά και όλους εκείνους που διαμέσου των αιώνων θα τον πιστέψουν και θα τον ακολουθήσουν -, δεν είναι απλώς η αγάπη αλλά η ΠΡΩΤΗ αγάπη. Να τον αγαπούμε πρώτ’ απ’ όλα και πάνω από όλα. Διεκδικεί την πρώτη θέση στην καρδιά μας. Απόλυτη προτεραιότητα στην ιεράρχηση των συναισθημάτων μας. Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής δίνει έναν ορισμό της αγάπης προς τον Θεό, ο οποίος μας βοηθά να κατανοήσουμε τη θέση που πρέπει να έχει στην καρδιά μας: «Αγάπη μεν εστι διάθεσις ψυχής αγαθή, καθ΄ ήν ουδέν των όντων της του Θεού γνώσεως προτιμά».
Η αγάπη του Θεού πρέπει να στέκεται πάνω από την αγάπη οποιουδήποτε πράγματος. Όση αξία κι αν έχει. Όσο πολύτιμο κι αν είναι. Ακόμη να στέκεται ψηλότερα από την αγάπη και οποιουδήποτε προσώπου. Πάνω από την αγάπη του παιδιού για τον πατέρα και τη μάνα του. Πάνω από την αγάπη των γονιών για τα παιδιά τους. Πάνω από την αγάπη των αδελφών, των συζύγων, των φίλων. Κι από την αγάπη προς τον εαυτό μας τον ίδιο πρέπει ν α προηγείται η αγάπη του Θεού.
Αυτό το μέτρο της αληθινής, της πρώτης αγάπης προς τον Θεό μας δίνει η ζωή και η πνευματική πείρα όλων των αγίων, στη μνήμη των οποίων είναι αφιερωμένη η σημερινή Κυριακή. Ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος την ονομάζει «πνευματική μέθη». Την παρομοιάζει με κρασί που ευφραίνει την καρδιά του ανθρώπου και μακαρίζει εκείνον που θα πιεί από αυτό. «Ήπιαν», προσθέτει, «οι ακόλαστοι κι επανέκτησαν την εντροπή. Οι αμαρτωλοί και λησμόνησαν τους δρόμους της αμαρτίας. οι μέθυσοι κι έγιναν νηστευτές. Οι πλούσιοι κι επιθύμησαν την πτωχεία. Οι φτωχοί και πλούτισαν με την ελπίδα. Οι άρρωστοι κι έγιναν δυνατοί. Οι αγράμματοι κι ανεδείχθησαν σοφοί».

Η αγάπη του Χριστού και η αγάπη των άλλων

ΙΣΩΣ ΤΕΘΕΙ ΤΟ ερώτημα: Ο Χριστός μας ζητά να μην αγαπούμε τους συγγενείς μας, γονείς, παιδιά, αδέλφια, συζύγους ή τους φίλους μας; Ασφαλώς όχι. Ο Κύριος δεν ζητά την αποκλειστικότητα αλλά την προτεραιότητα της αγάπης μας. Όλοι έχουν θέση στην καρδιά μας, μερίδιο στην αγάπη μας. Εκείνο που θέλει να μας πει είναι ότι η πρώτη θέση πρέπει να ανήκει σ’ Εκείνον. Ο Χριστός να είναι ο άξονας, το κέντρο της υπάρξεως μας. Η ζωή μας να μην είναι πραγματοκεντρική, ανθρωποκεντρική ή εγωκεντρική αλλά θεοκεντρική και χριστοκεντρική.
Υπάρχει περίπτωση κατά την οποία ο Χριστός μας ζητά ν’ αρνηθούμε την αγάπη μας προς τους κατά σάρκαν συγγενείς μας; Μία και μοναδική. Πότε; Όταν η αγάπη μας γι’ αυτούς στέκεται εμπόδιο στην αγάπη του Θεού. Όταν μας ζητούν για χάρη τους ν’ αρνηθούμε την πίστη στον Χριστό. Όταν γίνονται η αιτία της απομακρύνσεως μας από το θέλημα του Θεού και την τήρηση των ευαγγελικών εντολών Του. Στην περίπτωση αυτή αναφέρονται τα λόγια του Χριστού: «Ουκ ήλθον βαλείν ειρήνην, αλλά μάχαιραν. Ήλθον γαρ διχάσαι άνθρωπον κατά του πατρός αυτού και θυγατέρα κατά της μητρός αυτής και νύμφην κατά της πενθεράς αυτής. Και εχθροί του ανθρώπου οι οικιακοί αυτού» (Ματθ. 10, 34-36).

Πότε αγαπούμε αληθινά τον Χριστό

Η ΑΓΑΠΗ ΜΑΣ προς τον Θεό δεν πρέπει να είναι υπόθεση θεωρητική μόνο. Είμαστε άξιοι του Χριστού, τον αγαπούμε ειλικρινά, όταν η αγάπη μας αυτή εκφράζεται και στη ζωή μας. Όταν την επιβεβαιώνουν τα έργα μας. Μας το υπογραμμίζει ο ίδιος ο Κύριος: «Και ός ου λαμβάνει τον σταυρόν αυτού και ακολουθεί οπίσω μου, ουκ εστι μου άξιος». Αν αγαπούμε αληθινά τον Κύριο μας, οφείλουμε να αναλάβουμε στους ώμους μας το σταυρό μας. Να δείξουμε αυταπάρνηση. Να είμαστε έτοιμοι ακόμη και να θυσιαστούμε για την αγάπη Του. Ο σταυρός είναι το σύμβολο της θυσίας. Η έκφραση της πιο γνήσιας και αληθινής αγάπης. Ο σταυρός είναι ακόμη ο δρόμος του προσωπικού χρέους. Η ίδια η χριστιανική ζωή. Η τήρηση του νόμου του Θεού. Μας το επεσήμανε ο Κύριος λίγο πριν από το Πάθος Του: «Εάν αγαπάτε με, τας εντολάς τας εμάς τηρήσατε…Ο έχων τας εντολάς μου και τηρών αυτάς, εκείνος εστιν ο αγαπών με…» (Ιω. 14, 15, 21).
Ως έκφραση αληθινής αγάπης ο Χριστός υποδεικνύει και κάτι άλλο: Να τον ακολουθήσουμε. Με πίστη και αφοσίωση. Να βαδίσουμε πάνω στα δικά Του ίχνη. Είναι ο αρχηγός κι εμείς οι πιστοί στρατιώτες Του. Είναι ο διδάσκαλος κι εμείς οι αφοσιωμένοι μαθητές Του. Είναι η κεφαλή κι εμείς τα ζωντανά μέλη του σώματος Του. Είναι ο κανών και το υπόδειγμα, που οφείλουμε να αντιγράψουμε και να μιμηθούμε. «Ο Χριστός», γράφει ο απόστολος Πέτρος, «έπαθε για χάρη σας και σας άφησε παράδειγμα για να ακολουθήσετε τα ίχνη Του» (Α’ Πετρ. 2, 21).

Το δράμα ενός ανέραστου χριστιανισμού

ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΣΗΜΕΡΑ έχουμε περισσότερο ανάγκη, αυτό που απουσιάζει έκδηλα από τις καρδιές μας είναι η αγάπη του Θεού. Ο έρωτας του Χριστού που θα πρέπει να πυρπολεί την ύπαρξη μας. Ο χριστιανισμός μας έγινε μεταφυσική, ηθική, κοινωνική φιλοσοφία, φιλανθρωπία και καλά έργα και κινδυνεύει να παύσει να είναι αγάπη, αγαπητική σχέση και ερωτική κοινωνία του ανθρώπου με τον Θεό. Ζούμε, όπως σωστά παρατηρήθηκε, το δράμα ενός ανέραστου χριστιανισμού.
Ανάγκη, λοιπόν, να αποκτήσουμε αυτή την αγάπη. Να την θερμάνουμε, αν έχει κρυώσει. Και να την αυξήσουμε, αν έχει λιγοστέψει. Ο Χριστός να γίνει η ΠΡΩΤΗ μας αγάπη. Ο άξονας και το κέντρο της ζωής μας. Ο μεγάλος ένοικος στο θρόνο της καρδιάς μας.
Ευτυχείς οι άνθρωποι που φλέγονται από την αγάπη του Θεού. Συνέλαβαν το αληθινό νόημα της ζωής. Βρήκαν τον πολύτιμο μαργαρίτη. Ενώθηκαν ήδη από τον κόσμο αυτό με τον Ιησού Χριστό. «Μακάριος», διδάσκει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, «όστις τοιούτον προς Θεόν εκτήσατο έρωτα, οίον μανικός εραστής προς την εαυτού ερωμένην κέκτηται».
Αυτή τη θερμή και γνήσια αγάπη προς τον Κύριο μας είθε όλοι ν’ αποκτήσουμε. Αμήν.

Δευτέρα 24 Μαΐου 2010



Ο ΑΛΛΟΣ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΣ

Ο Χριστός λίγο πριν το πάθος, όταν προειδοποιούσε τους μαθητές του για το επικείμενο μαρτυρικό του τέλος και για την αναχώρηση του από την γη μετά την ανάστασή του, για να τους παρηγορήσει, ότι δεν θα μείνουν μόνοι και ορφανοί, τους προείπε ότι θα τους στείλει άλλο παράκλητο, το Πνεύμα το Άγιο. «Εγώ ερωτήσω τον πατέρα και άλλον παράκλητον δώσει υμίν, ίνα μένη μεθ’ υμών εις τον αιώνα το Πνεύμα της αληθείας (Ιω. 14,16). Το κάνει αυτό ο Χριστός, γιατί γνωρίζει ότι, αν και θα είναι αοράτως μαζί τους όλες τις ημέρες της ζωής τους και έως της συντελείας του αιώνος (Ματθ. 28,20), εν τούτοις, η έλλειψη της ορατής παρουσίας της ανθρωπίνης φύσεως του και της αισθητής συναναστροφής μαζί τους θα τους λυγίσουν ψυχολογικά και θα χάσουν το ηθικό τους και το θάρρος τους. Μάλιστα ο Χριστός πολύ πριν το πάθος του, κατά την εορτή της σκηνοπηγίας, είχε προφητεύσει για την έλευση του Αγίου Πνεύματος, το οποίο και είχε παρομοιάσει με ζωντανό νερό (Ιω. 7,37-39) και την περικοπή αυτή την διαβάζει η Εκκλησία μας ως ευαγγελικό ανάγνωσμα την Κυριακή της Πεντηκοστής.
Και πράγματι μετά την ανάληψή του, αφού ανέβασε την ανθρώπινη φύση μέχρι το θρόνο του Θεού και την συμφιλίωσε με τον Θεό και πατέρα του, έστειλε ως αντάλλαγμα το Πανάγιο Πνεύμα. Λέγει ο άγιος Χρυσόστομος ότι, αν ειρηνεύσουν και συμφιλιωθούν δύο πρώην εχθροί, για να δείξουν την πλήρη συμφιλίωσή τους, ανταλλάσουν δώρα. Έτσι ο άνθρωπος έστειλε, μέσω του Χριστού, την ανθρώπινη φύση ως δώρο στον Θεό· και ο Θεός έστειλε το Πανάγιο Πνεύμα, ως δώρο στον άνθρωπο. Δεν το έστειλε βέβαια αμέσως αλλά μετά από δέκα μέρες. Διότι ήθελε να νοιώσουν την θεοεγκατάλειψη και να καταλάβουν πόσο οδυνηρή είναι η αισθητή απουσία της θείας βοηθείας και αντιλήψεως. Έτσι θα εκτιμούσαν περισσότερο την θεία παρουσία και θα αντιλαμβανόταν ότι χωρίς την βοήθεια του Θεού δεν έχουν κανένα προσόν και χάρισμα και δεν μπορούν να πετύχουν τίποτα το αξιόλογο.
Ήρθε λοιπόν το Πανάγιο Πνεύμα με ένα τρόπο αισθητό, αντιληπτό και δυναμικό. Ήρθε με την μορφή αέρα που φυσούσε βίαια και με τη μορφή πύρινων γλωσσών που κάθισαν πάνω στα κεφάλια των αποστόλων και που μετά την εμφάνισή τους απέκτησαν το χάρισμα να μιλούν ξένες γλώσσες. Τι ήταν αυτή η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος; Ήταν το βάπτισμα και το χρίσμα των αποστόλων και των άλλων πιστών. Ειδικώτερα για τους αποστόλους ήταν και η χειροτονία τους σε επισκόπους. Ας θυμηθούμε τη βάπτιση του Χριστού που κατέβηκε το Άγιο Πνεύμα εν είδει περιστεράς. Το Άγιο Πνεύμα, που του έδωσε τη δυνατότητα να σαρκωθεί στη μήτρα της Παναγίας και να έρθει σε επαφή με τον κόσμο, αυτό τώρα εμφανίζεται και στη βάπτισή του. Αυτό έδωσε και το χρίσμα στο Χριστό, ως άνθρωπο, για την αποστολή του στον κόσμο. «Πνεύμα Κυρίου επ’ εμέ, ου είνεκεν έχρισέ με» (Λουκ. 4,18). Το ρητό αυτό, που ανάφερε ο Χριστός στην πρώτη ομιλία του στην πατρίδα του την Ναζαρέτ, είναι από τον προφήτη Ησαΐα και λέγει ότι, ενώ τους άλλους προφήτες, ιερείς και βασιλείς τους χρίανε με λάδι τη στιγμή της καθιερώσεως τους, ο Χριστός χρίσθηκε με το Άγιο Πνεύμα τη στιγμή της βαπτίσεώς του. Παρόμοια τώρα οι απόστολοι χρίονται και χειροτονούνται ως αρχηγοί της Εκκλησίας, ευρισκόμενοι έτσι «εις τύπον και τόπον Χριστού». Έτσι και οι απλοί πιστοί, που χάσανε την σωματική παρουσία του Χριστού, έχουν τώρα τους αποστόλους που είναι η ορατή παρουσία του Θεού. Αγγίζουν τα άμφια τους όπως η αιμορροούσα άγγιζε τα ρούχα του Χριστού, ακούνε από το στόμα τους τα λόγια του Χριστού, λαμβάνουν από τα χέρια τους το σώμα και το αίμα του Χριστού, την άφεση των αμαρτιών, τις θείες δωρεές και ιάσεις. Με την κάθοδο λοιπόν του Αγίου Πνεύματος, και οι απόστολοι έχουν αισθητή την παρουσία του Θεού και την βοήθεια, αλλά και οι πιστοί, που κι αυτοί διαπιστώνουν αισθητά την θεία παρουσία, επιπλέον έχουν ως παρηγοριά και ενθάρρυνση και ενίσχυση την παρουσία των επισκόπων και ιερέων, οι οποίοι είναι "ο Χριστός παρατεινόμενος εις τους αιώνας", αφού εκπροσωπούν την κεφαλή του Σώματος της Εκκλησίας, τον Χριστόν".
* * *
Ας δούμε όμως αναλυτικά τι συμβολίζουν τα σημεία, με τα οποία φανερώθηκε το Άγιο Πνεύμα στους ανθρώπους.
Α΄. «Εγένετο άφνω εκ του ουρανού ήχος».
Στο Σινά, όταν παρουσιάστηκε ο Θεός στους Ισραηλίτες, ακουγόταν φωνές, βροντές, δυνατός ήχος σάλπιγγος (Εξ.19,26). Έτσι κι εδώ ακούγεται δυνατό βουητό «ώσπερ φερομένης πνοής βιαίας», σαν να φυσούσε και να ούρλιαζε βίαιος άνεμος, όπως στις καταιγίδες και τους τυφώνες. Ήταν η κοσμοχαλασιά του Αγίου Πνεύματος, που θα ξερίζωνε το τεράστιο και πανύψηλο δένδρο της ειδωλολατρίας. Εδώ φαίνεται και η ενότητα αλλά και η συνέχεια των δύο διαθηκών, της Παλαιάς και της Καινής. Σάλπιγγα παλαιά, βοή ανεμοστροβίλου τώρα. Οι πατέρες παίρνουν αφορμή από την βιαιότητα του ανέμου και μας υπενθυμίζουν ότι οι βιαστές θα κερδίσουν την βασιλεία των ουρανών (Ματθ.11,12). Ας παρατηρήσουμε ότι παύει η incognito ή αδύναμη –ενίοτε- παρουσία του Θεού. Μη ξεχνάμε ότι στην ανάσταση και στην ανάληψη του ο Χριστός αποκαλύπτεται μόνο στους πιστούς μαθητές του. Εδώ όμως έχουμε πανηγυρική και θριαμβευτική είσοδο στην ιστορία της παρουσίας του Θεού ενώπιον όλων. Αρχίζει η βασιλεία του Θεού να φαίνεται «μετά δυνάμεως» και επισημοποιείται κατά τον πιο επίσημο τρόπο η έναρξη της κοινωνίας Θεού και ανθρώπων. Αυτή είναι και η σημασία της καθόδου του Αγίου Πνεύματος. Όχι ότι δεν υπήρχε Πνεύμα Άγιο πριν, αλλά μετά την ανάληψη του Χριστού αρχίζει η κοινωνία του ανθρώπου με το Θεό και η οικείωση των δωρεών του. Βέβαια κάποιοι, αν και βίωσαν το γεγονός, το δυσφημούν ως μέθη των αποστόλων, όπως παλαιότερα οι Ιουδαίοι λέγανε ότι ο Χριστός κάνει τα θαύματα -τα οποία δεν μπορούσαν να απορρίψουν- με τη δύναμη των δαιμονίων. Η αλήθεια της Εκκλησίας όμως δεν φοβάται τους κακοπροαίρετους και τους θεληματικά απίστους.
Β΄. «Και επλήρωσεν όλον τον οίκον ου ήσαν καθήμενοι».
Ο άγιος Χρυσόστομος παρατηρεί ότι ο οίκος, που ήταν συγκεντρωμένοι οι πιστοί, έγινε μία κολυμπήθρα, στην οποία βαπτίσθηκαν όλοι οι παρευρισκόμενοι εκεί. Βαπτίσθηκαν με Άγιο Πνεύμα και φωτιά, όπως είχε προφητεύσει ο τίμιος Πρόδρομος (Ματθ. 3,11). Και η δωρεά της χάριτος ήταν καθολική και γενική. Όλοι πήραν χαρίσματα, ανάλογα βέβαια με την πίστη τους, την κλήση τους και το έργο τους. Οι απόστολοι, όπως προαναφέραμε, πήραν συν τοις άλλοις και τα χαρίσματα των ποιμένων σύμφωνα με την πρόρρηση του Χριστού (Ιω. 20,22-23). Έτσι η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος, που ήταν στους άλλους βάπτισμα και χρίσμα, στους αποστόλους ήταν και χειροτονία συγχρόνως.
Γ΄. «Και ώφθησαν αυτοίς διαμεριζόμεναι γλώσσαι ωσεί πυρός».
Εμφανίζεται το Άγιο Πνεύμα υπό μορφή γλωσσών, διότι η νέα πίστη θα διαδιδόταν με το κήρυγμα και την κατήχηση. Η ύπαρξη προφητικού και αποστολικού κηρύγματος στην Εκκλησία είναι από τα βασικά σημεία και εχέγγυα ότι ενοικεί σ’ αυτήν το πανάγιο Πνεύμα. «Ωσεί πυρός»· δηλαδή υπό μορφήν πυρός. Προς τι ο συμβολισμός αυτός; Με το πυρ εικονίζεται στη Γραφή ο Θεός. «Ο Θεός ημών πυρ καταναλίσκον» (Εβρ. 12,29). Η φωτιά του Αγίου Πνεύματος, ενεργώντας παρόμοια με την υλική φωτιά, καίει τ’ αγκάθια της αμαρτίας, θερμαίνει την πίστη, φωτίζει το μυαλό κατά Θεό, παρηγορεί και δίνει θαλπωρή στην ψυχή. Ο άγιος Χρυσόστομος παρατηρεί ότι, όπως η φωτιά κάνει την μαλακή και ασχημάτιστη λάσπη σκληρή και με καθορισμένο σχήμα, έτσι και το Άγιο Πνεύμα κάνει στερεό, ψημένο, ανθεκτικό το φρόνημα και τον χαρακτήρα του χριστιανού και τον μορφοποιεί κατά Θεό. «Διαμεριζόμεναι». Εδώ έχουμε γενικά τη βάπτιση και το χρίσμα των 120 πιστών (Πραξ. 1,15 ·2,1), ειδικώτερα δε και τη χειροτονία των αποστόλων. Αυτά που εμείς τα παίρνουμε από τους κληρικούς και τους επισκόπους, οι τότε πιστοί και οι απόστολοι τα πήραν κατ’ ευθείαν από το Θεό.
Δ΄. «Και ήρξαντο λαλείν ετέραις γλώσσαις».
Να η κοινωνία Θεού και ανθρώπων και η οικείωση των θείων δωρεών. Στο χάρισμα της γλωσσολαλίας θα προστεθούν και άλλα χαρίσματα αργότερα, αισθητά και υπεραισθητά. Από τη στιγμή της αναλήψεως του Χριστού, παύει η έχθρα Θεού και ανθρώπων και ανταλλάσσονται δώρα, όπως προαναφέραμε. Εμείς στείλαμε στο Θεό την ανθρώπινη φύση του Χριστού και Κείνος έστειλε το Πανάγιο Πνεύμα, που μας προσφέρει όλα τα θεία χαρίσματα. Είναι «ο θησαυρός των αγαθών και ζωής χορηγός». Ας προσευχηθούμε μ’ όλη μας την ψυχή να έρθει και να σκηνώσει στην ύπαρξή μας.

ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ

http://www.pmeletios.com/

Πέμπτη 20 Μαΐου 2010


Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 23 Μαϊου Εορτή της Αγίας Πεντηκοστής.
Ευαγγελιστής Ιωάννης ζ΄37-52.


Κείμενο:


Εν δε τη εσχάτη ημέρα τη μεγάλη της εορτής ειστήκει ο Ιησούς και έκραξε λέγων· εάν τις διψά, ερχέσθω προς με και πινέτω. Ο πιστεύων εις εμέ, καθώς είπεν η γραφή, ποταμοί εκ της κοιλίας αυτού ρεύσουσιν ύδατος ζώντος. Τούτο δε είπε περί του Πνεύματος ου έμελλον λαμβάνειν οι πιστεύοντες εις αυτόν· ούπω γαρ ην Πνεύμα Άγιον, ότι Ιησούς ουδέπω εδοξάσθη. Πολλοί ουν εκ του όχλου ακούσαντες τον λόγον έλεγον· ούτός εστιν αληθώς ο προφήτης· άλλοι έλεγον· ούτός εστιν ο Χριστός· άλλοι έλεγον· μη γαρ εκ της Γαλιλαίας ο Χριστός έρχεται; Ουχί η γραφή είπεν ότι εκ του σπέρματος Δαυίδ και από Βηθλεέμ της κώμης, όπου ην Δαυΐδ, ο Χριστός έρχεται; Σχίσμα ουν εν τω όχλω εγένετο δι΄ αυτόν. Τινές δε ήθελον εξ αυτών πιάσαι αυτόν, αλλ΄ ουδείς επέβαλεν επ΄ αυτόν τας χείρας. Ήλθον ουν οι υπηρέται προς τους αρχιερείς και Φαρισαίους, και είπον αυτοίς εκείνοι· διατί ουκ ηγάγετε αυτόν; Απεκρίθησαν οι υπηρέται· ουδέποτε ούτως ελάλησεν άνθρωπος, ως ούτος ο άνθρωπος. Απεκρίθησαν ουν αυτοίς οι Φαρισαίοι· μη και υμείς πεπλάνησθε; Μη τις εκ των αρχόντων επίστευσεν εις αυτόν η εκ των Φαρισαίων; Αλλ΄ ο όχλος ούτος ο μη γινώσκων τον νόμον επικατάρατοί εισί! Λέγει Νικόδημος προς αυτούς, ο ελθών νυκτός προς αυτόν, εις ων εξ αυτών· μη ο νόμος ημών κρίνει τον άνθρωπον, εάν μη ακούση παρ΄ αυτού πρότερον και γνω τι ποιεί· απεκρίθησαν και είπον αυτώ· μη και συ εκ της Γαλιλαίας ει; Ερεύνησον και ίδε ότι προφήτης εκ της Γαλιλαίας ουκ εγήγερται. Πάλιν ουν αυτοίς ο Ιησούς ελάλησε λέγων· εγώ ειμι το φως του κόσμου· ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήση εν τη σκοτία, αλλ΄ έξει το φως της ζωής.

Μετάφραση:



Την τελευταία ημέρα της γιορτής, την πιο λαμπρή, στάθηκε ο Ιησούς μπροστά στο πλήθος και φώναξε: «Όποιος διψάει, να΄ ρθει σ΄ εμένα και να πιει. Μέσα από κείνον που πιστεύει σ΄ εμένα, καθώς λέει η Γραφή, ποτάμια ζωντανό νερό θα τρέξουν». Αυτό το είπε ο Ιησούς εννοώντας το Πνεύμα που θα έπαιρναν όσοι πίστευαν σ΄ αυτόν. Γιατί, τότε ακόμα δεν είχαν το Άγιο Πνεύμα, αφού ο Ιησούς δεν είχε δοξαστεί με την ανάσταση. Πολλοί άνθρωποι από το πλήθος, που άκουσαν αυτά τα λόγια, έλεγαν: «Αυτός είναι πραγματικά ο προφήτης που περιμένουμε». Άλλοι έλεγαν: «Αυτός είναι ο Μεσσίας». Ενώ άλλοι έλεγαν: «Ο Μεσσίας θα΄ ρθει από τη Γαλιλαία; Η Γραφή δεν είπε πως ο Μεσσίας θα προέρχεται από τους απογόνους του Δαβίδ και θα γεννηθεί στη Βηθλεέμ, το χωριό καταγωγής του Δαβίδ;» Διχάστηκε, λοιπόν, το πλήθος εξαιτίας του. Μερικοί απ΄ αυτούς ήθελαν να τον πιάσουν, κανείς όμως δεν άπλωνε χέρι πάνω του. Γύρισαν, λοιπόν, πίσω οι φρουροί στους αρχιερείς και στους Φαρισαίους, και αυτοί τους ρώτησαν: «Γιατί δεν τον φέρατε;» Οι φρουροί απάντησαν: «Ποτέ άνθρωπος δε μίλησε όπως αυτός». Τους ξαναρώτησαν τότε οι Φαρισαίοι: «Μήπως παρασυρθήκατε κι εσείς; Πίστεψε σ΄ αυτόν κανένα μέλος του συνεδρίου ή κανείς από τους Φαρισαίους; Μόνον αυτός ο όχλος πιστεύει, που δεν ξέρουν το νόμο του Μωυσή και γι΄ αυτό είναι καταραμένοι». Τους ρώτησε τότε ο Νικόδημος, που ήταν ένας απ΄ αυτούς, εκείνος που είχε πάει στον Ιησού νύχτα λίγον καιρό πριν: «Μήπως μπορούμε σύμφωνα με το νόμο μας να καταδικάσουμε έναν άνθρωπο, αν πρώτα δεν τον ακούσουμε και δε μάθουμε τι έκανε;» Αυτοί του είπαν: «Μήπως κατάγεσαι κι εσύ από τη Γαλιλαία; Μελέτησε τις Γραφές και θα δεις πως κανένας προφήτης δεν πρόκειτε να έρθει από τη Γαλιλαία». Τότε ο Ιησούς τους μίλησε πάλι και τους είπε: «Εγώ είμαι το φως του κόσμου· όποιος με ακολουθεί δεν θα πλανιέται στο σκοτάδι, αλλά θα έχει το φως που οδηγεί στη ζωή».



Σχόλια:


ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ
(Ιω.7, 37-52 & 8, 12)

Η ΑΣΤΕΙΡΕΥΤΗ ΠΗΓΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ

«Εάν τις διψά, ερχέσθω προς με και πινέτω»

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΔΕΝ έχει μόνο υλικές ανάγκες, έχει και πνευματικές. Πεινά και διψά το σώμα του. Όμως πεινά και διψά και το πνεύμα του. Σε τι συνίσταται η πνευματική δίψα του ανθρώπου; Να γνωρίσει την αλήθεια. Να ερμηνεύσει τα μυστήρια του σύμπαντος. Να συλλάβει το νόημα της ζωής. Να δώσει απάντηση στα μεγάλα υπαρξιακά ερωτήματα που ορθώθηκαν μπροστά στο πνεύμα του από τότε που βρέθηκε πάνω στο πρόσωπο της γης.
Ο Κύριος, έχοντας υπόψη Του αυτή τη βαθιά πνευματική ανάγκη του ανθρώπου, διατυπώνει σήμερα στην ευαγγελική περικοπή που ακούσαμε ένα υπέροχο προσκλητήριο: «Εάν τις διψά, ερχέσθω προς με και πινέτω». Δηλαδή: Αν κάποιος διψά πνευματικά, ας έρθει κοντά μου να ξεδιψάσει. Ο Κύριος το προσκλητήριο Του αυτό δεν το απηύθυνε μόνο προς τους συγχρόνους Του Ιουδαίους. Τότε που κατά την τελευταία ημέρα του εορτασμού της σκηνοπηγίας προσέφεραν ως σπονδή νερό από την πηγή του Σιλωάμ στο θυσιαστήριο των ολοκαυτωμάτων για να θυμούνται τις μεγάλες ευεργεσίες του Θεού και ειδικά τους θαυμαστούς τρόπους με τους οποίους τους πότισε στην έρημο. Το απευθύνει και σε μας. Στους ανθρώπους κάθε εποχής, οι οποίοι ποθούν και ψάχνουν για να ανακαλύψουν την πηγή της αλήθειας και να ξεδιψάσουν στα καθάρια νερά της.
Είναι ο ίδιος η Αλήθεια. «Εγώ ειμί η αλήθεια» διακήρυξε (Ιω, 14, 6). Ενανθρώπησε για να την φανερώσει στους ανθρώπους, για να μαρτυρήσει γι’ αυτήν. «Εγώ εις τούτο γεγέννημαι και εις τούτο ελήλυθα εις τον κόσμον, ίνα μαρτυρήσω τη αληθεία», θα αποκριθεί στον Πιλάτο (Ιω. 18, 37). Και σήμερα, ημέρα της Πεντηκοστής, αποστέλλει στον κόσμο το Πανάγιο Πνεύμα Του για να οδηγεί τους ανθρώπους «εις πάσαν την αλήθειαν» (Ιω. 16, 13).

Δια του Χριστού γνωρίζουμε τον ένα και αληθινό Θεό

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΜΩΣ, πιο συγκεκριμένα, ότι ο Χριστός είναι η αλήθεια; Η αστείρευτη πηγή της αλήθειας, κοντά στην οποία ο άνθρωπος μπορεί να ξεδιψάσει πνευματικά;
Ο Ιησούς Χριστός είναι η πηγή της αλήθειας γιατί μας αποκαλύπτει το πρόσωπο του αληθινού Θεού. «Ο νόμος δια Μωυσέως εδόθη», τονίζει ο ευαγγελιστής Ιωάννης. «Η χάρις και η αλήθεια δια Ιησού Χριστού εγένετο». Ο Χριστός, ο Μονογενής Υιός του Θεού «ο ών εις τον κόλπον του Πατρός, εκείνος εξηγήσατο» τα μυστήρια του Θεού, του Θεού, που «ουδείς εώρακε πώποτε» (Ιω. 1, 17-18). Γράφει ο άγιος Ειρηναίος: «Δεν θα μπορούσαμε να μάθουμε με άλλον τρόπο τα περί του Θεού, αν ο Διδάσκαλος μας, που είναι ο Λόγος, δηλαδή αυτή η αλήθεια, δεν γινόταν άνθρωπος. Όντως κανείς άλλος δεν ήταν δυνατόν να μας αφηγηθεί την αλήθεια για τον Πατέρα παρά ο Λόγος Του».
Μόνο, λοιπόν, κοντά στον Ιησού Χριστό και δια του Ιησού Χριστού γνωρίζουμε τον ένα και αληθινό Θεό. Ο Θεός είναι ένας στην ουσία και Τριαδικός στις υποστάσεις. Είναι πρόσωπο και όχι μια τυφλή δύναμη ή ένα όν ασυνείδητο. Είναι πνεύμα, πνεύμα άπειρο και πανυπερτέλειο. Είναι η πηγή της αγιότητας, της αγαθότητας και της δικαιοσύνης. Είναι γεμάτος αγάπη. «Ο Θεός αγάπη εστίν» (Α’ Ιω. 4, 8, 16). Στο πρόσωπο του Χριστού και στη σταυρική Του θυσία βλέπουμε το κορύφωμα αυτής της θεϊκής αγάπης. «Ούτω γαρ ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον Υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν μη απόληται, αλλ’ έχη ζωήν αιώνιον» (Ιω. 3,16).
Χάρη στη διδασκαλία αυτή του Χριστού οι άνθρωποι λυτρώθηκαν από τα είδωλα. Λευτερώθηκαν από τις πλάνες. Οδηγήθηκαν στην αληθινή θεογνωσία. «Η σάρκωση του Μονογενούς φωταγωγεί τους ανθρώπους προς την αληθή θεογνωσία» διδάσκει ένας αρχαίος εκκλησιαστικός συγγραφέας.

Ο Χριστός αποκαλύπτει το μυστήριο του κόσμου

ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ο Χριστός γιατί μας εξηγεί το αίνιγμα του κόσμου που μας περιβάλλει. Τα πάντα είναι δημιουργήματα του Θεού, δημιουργήματα της αγάπης και της σοφίας του Θεού και όχι προϊόντα της τύχης. «Πάντα δι’ αυτού εγένετο, και χωρίς αυτού εγένετο ουδέ έν ό γέγονεν» (Ιω. 1, 3). Κατά τον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό ο υπεράγαθος Θεός δεν αρκέστηκε «τη εαυτού θεωρία, αλλ’ υπερβολή αγαθότητος» «εκ του μη όντος εις το είναι παράγει και δημιουργεί τα σύμπαντα, αόρατα τε και ορατά, και τον εξ ορατού και αοράτου συγκείμενον άνθρωπον».
Ο κόσμος, λοιπόν, δεν έγινε μόνος του. Δεν προήλθε τυχαία από το χάος. Δεν ξεφύτρωσε αυτόματα. Ούτε και υπήρχε πάντοτε, χωρίς αρχή και χωρίς κανένα σκοπό. Όπως διδάσκει ο απόστολος Παύλος, «εν τω Χριστώ εκτίσθη τα πάντα, τα εν τοις ουρανοίς και τα επί της γης, τα ορατά και τα αόρατα...Τα πάντα δι΄αυτόν και εις αυτόν έκτισται» (Κολ. 1, 16). Γι΄ αυτό και πότε και πως και γιατί έγινε ο κόσμος, μας το αποκαλύπτει μόνο ο Κύριος Ιησούς και η αθάνατη διδασκαλία Του.

Ο Χριστός φωτίζει την ανθρώπινη περιέργεια

Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΙΝΑΙ η αλήθεια διότι ερμηνεύει το μυστήριο του ανθρώπου και μας δίνει το βαθύτερο νόημα της ζωής του. Μας εξηγεί πως προήλθαμε. Όχι τυχαία. Όχι αυτόματα. Όχι από τον πίθηκο. Αλλά κατευθείαν από τον ίδιο τον Θεό. Οι άνθρωποι, κατά την ωραία έκφραση του Μεγάλου Βασιλείου, είμαστε όντα θεόπλαστα.
Ο Ιησούς μας φανερώνει ακόμη τη μεγάλη αξία του ανθρώπου. Ο άνθρωπος είναι η κορωνίδα ολόκληρης της δημιουργίας. Τα πάντα δημιουργήθηκαν για χάρη του. Τελευταίος ο άνθρωπος. «Κατ’ εικόνα» και «καθ’ ομοίωσιν» Θεού (Γεν. 1, 26). Με σώμα που διατρανώνει την πανσοφία του Θεού. Με ψυχή αθάνατη που προσδίδει στον άνθρωπο απέραντη αξία. Τόση αξία και τέτοια ανεκτίμητη σημασία, ώστε για τη λύτρωση του έγινε ο ίδιος ο Θεός άνθρωπος και έχυσε το αίμα Του πάνω στο σταυρό!
Από τον Ιησού Χριστό, τη σαρκωμένη Αλήθεια, γνωρίζουμε και τον προορισμό της υπάρξεως μας, το βαθύτερο νόημα της ζωής μας. Είναι το «καθ’ ομοίωσιν». Η κλήση μας να μοιάσουμε προς τον Θεό. Να ζήσουμε ενωμένοι μαζί Του. Να γίνουμε κοινωνοί θείας φύσεως (Β’ Πετρ. 1,4).
Για το σκοπό αυτό κατέβηκε στη γη. Ενανθρώπησε και σταυρώθηκε για να μας ελευθερώσει από τον ζυγό της αμαρτίας, να μας ανορθώσει από την πτώση, να καταστήσει εκ νέου βατό το δρόμο που οδηγεί στην ολόφωτη Βασιλεία Του. «Επειδή μετέδωκε του κρείττονος και ουκ εφυλάξαμεν», διδάσκει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, «μεταλαμβάνει του χείρονος, της ημετέρας λέγω φύσεως, ίνα δι’ εαυτού εν εαυτώ ανακαινίση μεν το κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν, διδάξη δε ημάς την ενάρετον πολιτείαν και ταύτην δι’ εαυτού ποιήση ημίν ευεπίβατον...».

Που μπορούμε να ξεδιψάσουμε πνευματικά

ΕΙΝΑΙ ΣΤΗ ΦΥΣΗ του ανθρώπου η πνευματική δίψα. Η βαθιά κι επίπονη αναζήτηση της αλήθειας για τον Θεό, τον κόσμο και τον άνθρωπο. το πρόβλημα για μας – για τον κάθε άνθρωπο – είναι που θα ψάξουμε να τον ανακαλύψουμε. Κοντά σε ποιές πηγές θα προσπαθήσουμε να ξεδιψάσουμε. Διότι πρέπει να ομολογήσουμε ότι υπάρχουν δρόμοι που οδηγούν σε τραγικά αδιέξοδα. Και πηγές με θολά και γλυφά νερά με τα οποία ο άνθρωπος είναι αδύνατο να ξεδιψάσει.
Ο Κύριος Ιησούς σήμερα μας υποδεικνύει τον ένα, μοναδικό και ασφαλή δρόμο. Είναι αυτός που οδηγεί κοντά Του, στην πηγή της αλήθειας: «Εάν τις διψά, ερχέσθω προς εμέ και πινέτω». Όποιος τον πλησιάζει, δεν διαψεύδεται. Όποιος πίνει από το «ζων ύδωρ» της διδασκαλίας Του, «ου μη διψήση εις τον αιώνα» (Ιω. 1, 14).
Και σήμερα, κατά την εύσημη ημέρα της Πεντηκοστής, αποστέλλει στον κόσμο το πανάγιο Πνεύμα Του, το Πνεύμα της Αληθείας. Και μας καλεί να καταστήσουμε τις υπάρξεις μας κατοικητήρια Του. Αν αυτό το επιτύχουμε, τότε θα μπορέσουμε και να γνωρίσουμε και να ζήσουμε την αλήθεια. Θα έχουμε πραγματικά και αιώνια ξεδιψάσει. Και τότε θα μπορούμε να ομολογούμε μαζί με ένα καλό αναζητητή του αληθινού Θεού, τον αρχαίο διδάσκαλο Κλήμεντα τον Αλεξανδρέα: «Ως μέχρι νυν επλανώμην ζητών τον Θεόν. Επεί δε με φωταγωγείς, Κύριε, και τον Θεόν ευρίσκω δια σου και τον Πατέρα απολαμβάνω παρά σου».

Τρίτη 18 Μαΐου 2010


Η ΑΞΙΑ ΚΑΙ Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ:
«Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησον με τον αμαρτωλόν»

α. Η δύναμη του ονόματος του Ιησού Χριστού.

Η προσευχή «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησον με, τον αμαρτωλόν», όταν λέγεται αδιάλειπτα, χωρίς ο νους να διασκορπίζεται αλλά να συγκεντρώνεται μέσα στην καρδιά με κατάνυξη, λέγεται Νοερά Προσευχή. Σκοπός της είναι να ενώσει τον άνθρωπο με τον Θεό, για να γευθεί τις θείες ενέργειες του ακτίστου φωτός.
Η προσευχή του Ιησού, όταν παύει να λέγεται με τα χείλη και λέγεται αργά και καθαρά «Κύριε - Ιησού - Χριστέ, - Υιέ - του Θεού, - ελέησον με - , τον αμαρτωλόν» με τον νου στραμμένο προς την καρδιά, με πνεύμα μετανοίας και αγάπης, θα γίνει αιτία σε λίγο χρόνο να νιώσουμε την δύναμη της.
Μέσα από το πλήθος των προσευχομένων Αγίων ανθρώπων, που έζησαν με την συνεχή ενθύμηση του Θείου ονόματος του Ιησού, ξεχωρίζει ο άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος, επίσκοπος Αντιοχείας , που εμαρτύρησε στη Ρώμη επί Αυτοκράτορος Τραϊανού. Όταν τον έπαιρναν για να τον καταβροχθίσουν τα άγρια θηρία, εκείνος είχε ασταμάτητα στα χείλη του το όνομα του Ιησού Χριστού. Οι ειδωλολάτρες τον ερώτησαν γιατί θυμόταν το όνομα εκείνο αδιάλειπτα. Ο άγιος απάντησε ότι είχε το όνομα του Ιησού Χριστού γραμμένο μέσα στην καρδιά του και ότι ομολογούσε με τα χείλη του εκείνον που πάντα έφερε μέσα στην καρδιά του. Όταν τα άγρια θηρία είχαν καταβροχθίσει τον άγιο, η καρδιά του με το θέλημα του Θεού διατηρήθηκε ανέπαφη ανάμεσα στα κόκκαλα του. Οι άπιστοι την βρήκαν και τότε θυμήθηκαν όσα είχε πει ο Άγιος. Έτσι, έκοψαν την καρδιά του στα δυο, θέλοντας να μάθουν αν ήταν αληθινό ό,τι τους είχε πει. Στο εσωτερικό των δυο κομματιών της καρδιάς βρήκαν μια επιγραφή με χρυσά γράμματα: «ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ». Έτσι ο άγιος Ιγνάτιος ήταν θεοφόρος και στο όνομα και στην πράξη, έχοντας πάντα και φέροντας μέσα στην καρδιά του τον Θεό, το όνομα Του γραμμένο με τον λογισμό του νου. Ο άγιος Ιγνάτιος έλεγε με θερμή πίστη για τον Ιησού Χριστό:
«Εκείνον ζητώ
τον υπέρ ημών αποθανόντα
Εκείνον θέλω
τον δι’ ημάς αναστάντα!»
«Ήταν ένας μοναχός και είχε πέσει σε αμέλεια πολλή, τόση ώστε και τον κανόνα του άφησε και εστρέφετο προς τον κόσμο. Επήγε στην πατρίδα του , την Κεφαλλονιά, όπου ως γνωστόν προστρέχουν οι δαιμονιζόμενοι για θεραπεία στον άγιο Γεράσιμο. Και πηγαίνοντας και αυτός να προσκυνήσει τον Άγιον, αφού ευρέθη στην πατρίδα του, τον συναντά μια δαιμονιζόμενη στον δρόμο και του λέγει: Ξέρεις τι κρατάς στο χέρι σου; Αχ, να ήξερες ταλαίπωρε, τι κρατάς στο χέρι σου! Να ήξερες πόσο με καίει εμένα αυτό το κομποσχοίνι σου και συ το κρατάς από συνήθεια, για τον τύπο! Εμβρόντητος έμεινε ο μοναχός. Από Θεού ήταν να ομολογήσει έτσι το δαιμόνιον. Συνήλθε. Τον εφώτισε ο Θεός και λέγει στον εαυτό του: Για δες τι κάνω ο ανόητος! Κρατώ στο χέρι μου το δυνατότερο όπλο και δεν μπορώ να χτυπήσω έναν διάβολο. Και όχι μόνο να τον χτυπήσω δεν μπορώ, αλλά με σύρει και αιχμάλωτο όπου θέλει. Ήμαρτον Θεέ μου. Και την ίδια εκείνη στιγμή αναχωρεί μετανοημένος για το Μοναστήρι του. Και ερχόμενος έβαλε καλή αρχή. Και τόσο επρόκοψε στην ευχή και την άλλη μοναχική πολιτεία, όπου έγινε υπόδειγμα ωφελείας σε πολλούς. Δεν άκουγες από το στόμα του παρά το Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με! Ακατάπαυστα. Του έλεγες κάτι, σου έλεγε δυο λέξεις και η γλώσσα του εγύριζε αμέσως στην ευχή. Τόσο την είχε συνηθίσει. Τόσον τον είχε αλλοιώσει. Και να σκεφθεί κανείς ότι την αξία της ευχής και του κομποσχοινίου την απεκάλυψε – χωρίς βέβαια να θέλει – ο διάβολος, κατά τα κρίματα και τις ανεξιχνίαστες βουλές του Υψίστου».
Είναι αλήθεια ότι την δύναμη του ονόματος του Ιησού την γνωρίζουν και οι δαίμονες και πολλές φορές την ομολογούν κατά θεία παραχώρηση, προς βοήθεια του ανθρώπου. Βασανίζονται από την επίκληση του Ονόματος του Ιησού και εξαφανίζονται, γιατί καίγονται από την δύναμη του Ιησού Χριστού, καθώς είπε ο Ίδιος: «πυρ ήλθον βαλείν επί την γην» (Μαρκ. 12, 49).
Οι άγιοι Πατέρες μας συνιστούν να έχουμε στον νου μας το όνομα του Ιησού Χριστού, γιατί έχει μεγάλη δύναμη, καθώς ομολογεί ο ευαγγελιστής Ιωάννης: «Ταύτα γέγραπται ίνα πιστεύσητε ότι Ιησούς έστιν ο Χριστός ο Υιός του Θεού και ίνα πιστεύοντες ζωήν έχητε εν τω ονόματι Αυτού» (Ιωάννης κ’ 31). Και ο απόστολος Παύλος λέγει ότι: «εχαρίσατο αυτώ ο Θεός όνομα, ίνα εν τω ονόματι Ιησού παν γόνυ κάμψη επουρανίων και επιγείων και καταχθονίων» (Φιλ. Β’ 9-10). Το όνομα «Ιησούς» δείχνει την παρουσία του Θεού και την πραγματική φανέρωση Του, ώστε δια της σταυρικής θυσίας Του και της αναστάσεως Του να γίνουμε «Υιοί του Θεού» κατά χάρη. Γι’ αυτό το έργο των δαιμόνων είναι να δημιουργούν πάθη και χωρισμό από τον Θεό.
Ο Κύριος Ιησούς Χριστός μας ζητά να καταφεύγουμε στην βοήθεια Του, όπως είπε: «εν τω ονόματι δαιμόνια εκβαλούσι, γλώσσαις λαλήσουσι καιναίς, όφεις αρούσι, καν θανάσιμον τι πίωσιν, ου μη αυτούς βλάψει, επί αρρώστους χείρας επιθήσουσι, και καλώς έξουσι» (Μαρκ. 16, 17-18). «Ιδού δίδωμι υμίν την εξουσίαν του πατείν επάνω όφεων και σκορπίων και επί πάσαν την δύναμιν του εχθρού, και ουδέν υμάς ου μη αδικήσι» Λουκ. Ι, 19). Με τις λέξεις «όφεων και σκορπίων» αναφέρει το δηλητήριο του διαβόλου, που ύπουλα το χύνουν στις ψυχές των ανθρώπων, για να τις θανατώσουν σε αιώνιο θάνατο. Ας έχουμε την ενθύμηση του ονόματος του Ιησού στο νου μας για να καταστρέψουμε με την χάρη του Αγίου Πνεύματος την δύναμη του πονηρού, τις φθοροποιές σκέψεις μας και τα έργα που εμποδίζουν την ψυχή μας, ώστε να «μορφωθή Χριστός εν ημίν» (Γαλ. Δ’ 19), δηλαδή να αναγεννηθεί αυτή με τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος, που είναι «αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθοσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια» (Γαλ. Ε’ 22).

Σάββατο 15 Μαΐου 2010



ΚΥΡΙΑΚΕΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ.


Εάν ξεφυλλίσουμε προσεκτικά το ημερολόγιο της Εκκλησίας μας, θα παρατηρήσουμε ότι τρεις Κυριακές το χρόνο έχει «Κυριακή των αγίων πατέρων».
Μια φορά μετά την εορτή της Αναλήψεως, όπου εορτάζουμε τους πατέρες της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, που έγινε στην Νίκαια και καταδίκασε τον Άρειο, ο οποίος δίδασκε ότι ο Χριστός είναι κτίσμα και όχι Θεός.
Δεύτερη φορά τον Ιούλιο, που γιορτάζουμε τους πατέρες της Δ΄ εν Χαλκηδόνι Συνόδου, η οποία εξέδωσε όρο δογματικό περί της υποστατικής ενώσεως (ένωση σ’ ένα πρόσωπο, σε μια υπόσταση) των δύο εν Χριστώ φύσεων «αχωρίστως, αδιαιρέτως, ατρέπτως και ασυγχύτως» και καταδίκασε τον Ευτυχή ο οποίος δίδασκε ότι ο Χριστός είχε μόνο μία φύση την θεία (αίρεση μονοφυσιτισμού). Η ανθρώπινη φύση, έλεγε ο Ευτυχής, απορροφήθηκε από την θεία και επομένως ο Χριστός υπήρξε μόνο Θεός και φαινομενικώς άνθρωπος.
Και τρίτη φορά τον Οκτώβριο εορτάζουμε και τιμούμε τους πατέρες της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου, που καταδίκασε την εικονομαχία, δηλαδή και πάλι τον μονοφυσιτισμό, αφού μη δεχόμενοι οι εικονομάχοι -ανάμεσα στ’ άλλα που πρεσβεύανε- την εξεικόνιση του Θεού, δεν δεχότανε ουσιαστικά την ανθρώπινή του φύση η οποία ενώθηκε με την θεία όπως δογμάτισε η Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος. Τον Θεό κανείς δεν είδε λέγει η Γραφή, αλλά την ανθρώπινη φύση του Χριστού, που ενώθηκε με την θεία, την είδαμε και συνεπώς μπορούμε να την ζωγραφίσουμε, όπως και τα οράματα των προφητών της Παλαιάς Διαθήκης.

Συνεπώς παρατηρούμε ότι η Εκκλησία μας, τρεις Κυριακές το χρόνο, τιμά όλους εκείνους τους πατέρες, οι οποίοι από μακρινά μέρη, διανύοντας τεράστιες αποστάσεις, χωρίς να έχουν τρένα, αυτοκίνητα ή αεροπλάνα, περνώντας μέσα από δάση, ερήμους, ληστές, θηρία και χίλιες δυο αντίξοες συνθήκες, συγκεντρωνόταν σε μια πόλη της αυτοκρατορίας για να συζητήσουν τα πιο σοβαρά θέματα. Δεν κάνανε συνεδριάσεις για ν’ ασχοληθούν με θέματα μικρά και ασήμαντα, γήινα και εφήμερα, για τα οποία γίνονται ένα σωρό συνέδρια σήμερα και μάλιστα τρεις στην ώρα. Συγκεντρωνόταν και συνεδρίαζαν πρωτίστως για θέματα πίστεως και για θέματα που είχαν σχέση με τη ζωή των χριστιανών και της Εκκλησίας μας.
Ποια είναι η πίστη μας, τι πιστεύουμε, από πού κινδυνεύει, από ποιο σημείο έχουμε ρύπανση και μόλυνση όχι απλώς του περιβάλλοντος και της ατμοσφαίρας αλλά του πνευματικού χώρου και περιβάλλοντος. Αγωνιζότανε επίσης να προσδιορίσουν ποια πρέπει να είναι η ζωή των χριστιανών, η πολιτεία τους όπως λένε τα συναξάρια. «Ίδε αληθώς Ισραηλίτης, εν ω δόλος ουκ έστι» (Ιω. 1,48) είπε ο Χριστός για τον Ναθαναήλ. Δηλαδή αληθινός και σωστός Ισραηλίτης δεν είναι μόνο αυτός που πιστεύει κατά τον Μωυσή και τους προφήτες, αλλά κι αυτός που δεν έχει δόλο. Αυτός που είναι άκακος, απονήρευτος, αγαθός και χαριτωμένος. Μόνο αυτός μπορεί να έχει εμπειρία του αληθινού Θεού. Γνωρίζανε λοιπόν οι άγιοι πατέρες των Οικουμενικών Συνόδων ότι χωρίς το σωστό δόγμα και χωρίς το σωστό βίο δεν μπορεί να υπάρξει σωστός πολιτισμός, σωστή πρόοδος, αληθινή ευτυχία, αιώνια ζωή, κατά Θεό καταξίωση.
Η σωστή πίστη από την οποία απορρέει η σωστή ζωή είναι θείο δώρο, θεία αποκάλυψη, θείο αγαθό, πράγμα ουράνιο και τέλειο. Βοηθεί τον άνθρωπο να προσανατολισθεί σωστά στις σχέσεις του με το Θεό και τους συνανθρώπους του· να θεραπεύσει τα πάθη του· να έχει υγεία ψυχική και σωματική. Η σωστή πίστη έχει επαγγελία ζωής, της νυν και της μέλλουσας (Α΄ Τιμ. 4,8). Κι αν ακόμη για διαφόρους λόγους χάσουμε τη σωματική υγεία, η σωστή πίστη θα μας βοηθήσει να υπομένουμε την νόσο ή τις νόσους που μας κατατρύχουν και να τις εκμεταλλευθούμε ώστε να κερδίσουμε «αιώνιον βάρος δόξης». Ας θυμηθούμε τι λέγει ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός· «Ψυχή και Χριστός σας χρειάζονται· το σώμα σας ας το τηγανίσουν, τα χέρια σας ας τα κόψουν, τα μάτια σας ας τα βγάλουν, τίποτα δεν είναι· τίποτα δεν σας βλάπτει, αν δεν χάσετε το Χριστό και την πίστη σας». Και πράγματι τι έχασαν οι διάφοροι άγιοι που υπέστησαν τα πάντα για την πίστη τους; Εκτός από την πρόσκαιρη και παροδική οδύνη που υπέστησαν χάριν του Χριστού τίποτα το ουσιαστικό και αξιόλογο. Η δόξα τους αμάραντη και εδώ και στον παράδεισο, η ευτυχία και η χαρά τους αιώνια, η ένωση τους με τον Χριστό συνεχής και μόνιμη.

* * *
Πολύτιμο λοιπόν πράγμα η πίστη. Αλλά όλα τα πολύτιμα κινδυνεύουν. Κι όσο πιο πολύτιμα είναι τόσο μεγαλύτεροι οι κίνδυνοι που τ’ απειλούν. Τ’ άχρηστα πράγματα κανείς δεν τα δίδει σημασία και κανείς δεν ενδιαφέρεται να τ’ αποκτήσει. Τα πολύτιμα όμως όλοι τα επιβουλεύονται και όλοι τα επιθυμούν. Ποιοι είναι αυτοί που επιβουλεύονται την πίστη και την χριστιανική ζωή;

α΄) Η απιστία.
Εμφανίσθηκε στον παράδεισο και κατέλαβε τους πρωτόπλαστους οι οποίοι απίστησαν στο Θεό και πίστευσαν στον διάβολο. Έκτοτε συνυπάρχει μετά των ανθρώπων και θα υφίσταται μέχρι την Β΄ Παρουσία, απειλώντας ενίοτε και τους εκλεκτούς. Η απιστία κρύβεται κάτω από την τέχνη, τη φιλοσοφία, τα αντιχριστιανικά ήθη και έθιμα, τη νομοθεσία, την παιδεία. Ειδικά στην εποχή μας εν ονόματι της ανεξιθρησκείας και των δικαιωμάτων του ανθρώπου επιχειρείται ο εξοβελισμός κάθε τι που θυμίζει τον Χριστό και την Εκκλησία του. Παγκοσμίως και μάλιστα στην δήθεν χριστιανική Δύση επιχειρείται η επιστροφή στην προ Χριστού εποχή.

β΄) Η αίρεση.
Αυτή είναι διεστραμμένη πίστη. Είναι πίστη κατά τα ανθρώπινα μέτρα και τις αντιλήψεις. Μαζί με την απιστία αποτελούν την λεγόμενη «εθελοθρησκεία» (Κολ.2,23). Μια θρησκεία που δεν πείθεται στην Θεία Αποκάλυψη. Μια θρησκεία κατά τα γούστα του ανθρώπου και τις μεθοδεύσεις του διαβόλου. Πολύ σωστά οι πατέρες λέγουν ότι η αίρεση είναι «η βοτάνη του διαβόλου». Είναι τα ζιζάνια που σπείρει ο πονηρός εκεί που πέφτει ο θείος σπόρος για να τον καταστρέψει (Ματθ.13,24-30).
γ΄) Ο συγκρητισμός.
«Η λέξη συγκρητισμός αναφέρεται από τον Πλούταρχο και λέγεται ότι αποδίδεται στην ένωση των Κρητών, παρά τις διαφορές, μπροστά σε ένα κίνδυνο. Ο όρος συγκρητισμός προσέλαβε από τον ΙΘ΄ αιώνα και θρησκευτική σημασία και με τον όρο αυτό εννοείται η ανάμειξη μερικών θρησκευτικών ιδεολογικών απόψεων, και τρόπου ζωής. Σήμερα η λέξη συγκρητισμός αποδίδεται και με πολλούς άλλους όρους, όπως την μετανεωτερικότητα ή μεταμοντερνισμό, τον οικουμενισμό, την νέα εποχή, την ολιστική θεωρία, την πολιτισμική παγκοσμιοποίηση, την νέα τάξη πραγμάτων κ.λ.π. Αναλύοντας περισσότερο τον όρο συγκρητισμό, με τα σύγχρονα δεδομένα, μπορούμε να πούμε ότι με τον όρο αυτόν εννοείται η προσπάθεια να εντοπίζουμε τα κοινά σημεία μεταξύ των διαφόρων Χριστιανικών ομολογιών και των διαφόρων θρησκειών και να παραθεωρούμε τις διαφορές μεταξύ των ομολογιών και θρησκειών. Οι συγκρητιστές βλέπουν τα κοινά σημεία, τα οποία υπάρχουν ούτως ή άλλως σε όλες τις θρησκείες και δεν βλέπουν τις θεολογικές διαφορές» (Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος).

Ο Θεός της Ορθοδοξίας είναι ο Τριαδικός Θεός, ο αληθινός Θεός, ο μόνος που λυτρώνει τον άνθρωπο. Πατήρ-Υιός-Άγιο Πνεύμα. Και ο Υιός, ο ένας της Τριάδος, μας αποκαλύπτει η Γραφή και μας παραδίδει η ιστορία, ενσαρκώθηκε, προσέλαβε το ημέτερο φύραμα, το θεράπευσε και το ζωοποίησε εις τον αιώνα, αφού «το απρόσληπτον αθεράπευτον» λένε οι πατέρες της Εκκλησίας μας. Ο Υιός είναι ο Μεσσίας ή Χριστός, αυτός δηλαδή που έχει το χρίσμα και την αποστολή να ενανθρωπήσει, να καταστεί Θεάνθρωπος και να σώσει τον άνθρωπο. Είναι με την ενανθρώπησή του ο απόγονος της Εύας, που θα συντρίψει τον σατανά. Είναι, ως άνθρωπος, ο νέος Αδάμ, που με την υπακοή του θα ξαναδείξει το δρόμο της σωτηρίας προς τον άνθρωπο.
«Και ουκ έστιν εν άλλω ουδενί η σωτηρία· ουδέ γαρ όνομα έστιν έτερον υπό τον ουρανόν το δεδομένον εν ανθρώποις εν ω δει σωθήναι ημάς» (Πραξ.4,12) μας αποκαλύπτει ο θεόπνευστος απόστολος Πέτρος. Κανείς άλλος εκτός του Χριστού δεν μπορεί να οδηγήσει στη θεογνωσία, στην αληθινή ένωση του ανθρώπου με το Θεό, του κτιστού μετά του Ακτίστου.
Καμμία λοιπόν σχέση δεν έχει ο Θεός της Ορθοδοξίας με το θεό των άλλων θρησκειών, ακόμη και αυτών των μονοθεϊστικών. Κανένα κοινό σημείο, κανένα σημείο επαφής. Οι άλλες θρησκείες αρνούνται την Τριαδικότητα του Θεού, την ενανθρώπηση του Υιού, το Θεανθρώπινο πρόσωπο του Σωτήρος μας. Ματαιοπονούν όσοι κάνουν συνέδρια με τις άλλες μονοθεϊστικές και άλλες θρησκείες. Τα είδωλα των εθνών και των διαφόρων ανθρώπων είναι δαιμόνια σύμφωνα με τη Γραφή ή δημιουργήματα του πεπτωκότος ανθρώπου.

Γι’ αυτό οι πατέρες των τριών Οικουμενικών Συνόδων που προαναφέραμε ασχοληθήκανε με το Χριστολογικό δόγμα και το αποσαφηνίσανε από κάθε πλευρά. Διακηρύξανε την ορθή πίστη, αντιμετωπίσανε την αίρεση, ξεκαθαρίσανε ότι δεν μπορεί να δέχεται ο χριστιανός τον συγκρητισμό. Κι όπως τιμάμε αυτούς που μας χαρίσανε την εθνική ελευθερία και ανεξαρτησία έτσι πρέπει να τιμάμε αυτούς που μας ελευθέρωσαν από την σκλαβιά της απιστίας, της αιρέσεως, του συγκρητισμού και να κρατήσουμε σώο και αβλαβή τον θησαυρό που μας παρέδωσαν.


ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ

Τρίτη 11 Μαΐου 2010


Ἡ Λαμπροφόρος Ἑορτὴ τῆς 'Αναστάσεωςτοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦκαὶ Σωτῆρος ἡμῶν 'Ιησοῦ Χριστοῦ.

Του Ἀρχιμ. Σεραπίωνος Μιχαλάκη.


Ἡ 'Ανάσταση τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ βασίλισσα τῶν ἑορτῶν, τὸ ἀποκορύφωμα τῶν πανηγύρεων, ἡ κυρία τῶν ἡμερῶν, τὸ κέντρο τῆς ζωῆς μας, ἡ πηγὴ τῆς σωτηρίας μας, ἡ ὑπόθεση τῆς χαρᾶς καὶ τῆς εὐφροσύνης ὅλων μας, ἡ βρύση τῆς εὐλογίας καὶ ἀγαλλιάσεως.Εἶναι ἡ ἡμέρα ἡ "Λαμπρή", ὅπως τὴν ἀποκαλεῖ ὁ πιστὸς λαός μας. Ἡ ἡμέρα ποὺ ὅλοι χαίρονται. Ὅλη ἡ κτίσις ἑορτάζει. Ὁ οὐρανός, ἡ γῆ καὶ τὰ ὑποχθόνια πανηγυρίζουν καὶ σκιρτοῦν. Οἱ Ἄγγελοι, οἱ ἄνθρωποι καὶ οἱ ψυχὲς τῶν κεκοιμημένων ἀγάλλονται καὶ εὐφραίνονται πνευματικά.Μὲ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου νικήθηκε ὁ θάνατος, ποὺ τυραννοῦσε δυναστικὰ τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων. Καὶ ὅλοι ἀπολαύσαμε τὸ μεγάλο δῶρο τῆς αἰώνιας ζωῆς, τὸν θησαυρὸ τῆς ἀθανασίας. Ἔτσι ἐκπληρώθηκε ὁ σκοπὸς τῆς ἐνανθρώπισης τοῦ Κυρίου μας. Δηλαδή, ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος, γιὰ νὰ κάνει τὸν ἄνθρωπο μέτοχο τῆς αἰώνιας χαρᾶς. Γιὰ νὰ ζῆ ὁ ἄνθρωπος μαζὶ μὲ τὸν Θεό, στὴν Βασιλεία του, καὶ νὰ γεύεται τὰ ἀγαθά του, ἀναστημένος καὶ ἐλευθερωμένος.
«Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτω θάνατον πατήσας καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος».
Τὸ μικρὸ ἀλλὰ μεγαλειῶδες καὶ θαυμαστὸ αὐτὸ τροπάριο, ποὺ τὸ ψάλλουν ὅλοι ἀνεξαίρετα οἱ πιστοί, ἐπὶ σαράντα ὁλόκληρες ἡμέρες, κατὰ τὶς ὁποῖες ἡ 'Εκκλησία μας πανηγυρίζει τὴν κορυφὴ τῶν ἑορτῶν, τὴν 'Ανάσταση τοῦ Χριστοῦ, συνοψίζει ὅλο τὸ βάθος καὶ τὸν πλοῦτο τῆς θεολογίας μας. Αὐτὸ λοιπὸν τὸ τροπάριο, ἀπεικονίζεται καὶ στὴν εἰκόνα τῆς Ἀναστάσεως, ὅπως αὐτὴν τὴν ἀποδέχθηκε ἡ 'Ορθόδοξη 'Ανατολικὴ 'Εκκλησία.
ΣΠΟΥΔΗ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ
Παρατηρώντας τὴν εἰκόνα τῆς Ἀναστάσεως, βλέπουμε τὸν 'Αναστάντα Κύριο στὸ κέντρο της, ἐκπέμποντα θριαμβευτικὴ δόξα καὶ λαμπρότητα. 'Επάνω στὸ φωτοστέφανο Του, διαβάζουμε εὐκρινῶς τὶς λέξεις «Ὁ Ὢν», γραμμένες συμμετρικὰ καὶ μὲ συγκεκριμένη ἀπόσταση, στὸ κέντρο καὶ στὰ δύο ἄκρα. «Ὁ Ὢν», προέρχεται ἀπὸ τὸ ρῆμα εἰμί, ποὺ σημαίνει: Εἶμαι, ὑπάρχω. Ἄρα ἑρμηνεύεται: ὁ ὑπάρχων, αὐτὸς δηλαδὴ ποὺ δὲν χάνεται, ποὺ δὲν πεθαίνει ποτέ, αὐτὸς ποὺ δίνει τὴν ζωὴ σὲ ὄλους, αὐτὸς ποὺ δίνει τὴν ὕπαρξη, ἡ πηγὴ καὶ ἡ αἰτία τῆς δημιουργίας ὅλων μας, ὁ χορηγὸς τῆς ζωῆς, τῆς πρόσκαιρης καὶ τῆς αἰώνιας, τῆς ἐπίγειας καὶ τῆς ἐπουράνιας.Δέσμες ἀπὸ φωτεινὲς ἀκτῖνες, ἐκπορεύονται ἀπὸ ὅλο του τὸ Σῶμα καὶ ἁπλώνονται παντοῦ, σὲ ὅλη δηλαδὴ τὴν κτίση.Ἔτσι ὁ Κύριος, σὰν Δεσπότης τοῦ παντός, χαρίζει τὸ φῶς τῆς Θεότητάς του σὲ ὅλη τὴν δημιουργία, κάνοντας μετόχους τῆς δόξης του, ὅλο τὸ ἀνθρώπινο γένος, τοὺς ἀπογόνους τοῦ 'Αδὰμ καὶ τῆς Εὔας.Μὲ τὰ χέρια του, στὰ ὁποῖα διακρίνονται πολὺ καλὰ τὰ σημάδια ἀπὸ τὰ καρφιά, ποὺ ὑπέστη ἐπάνω στὸ Σταυρὸ γιὰ τὴν δική μας σωτηρία, κρατάει τὸν 'Αδὰμ καὶ τὴν Εὔα καὶ τοὺς βγάζει ἀπὸ τὰ μνημεῖα. Στὰ πρόσωπα τους φαίνεται ἡ ἔκφραση τῆς ἀγωνίας ἀλλὰ καὶ τῆς ἰκανοποίησης, γιατί ἦλθε ἡ ὧρα ποὺ περίμεναν τόσους αἰῶνες, ἡ ὧρα τῆς λύτρωσης ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ Ἄδη, ὅπου καταδικάσθηκαν γιὰ τὴν πτώση τους, ἐξαιτίας τῆς παρακοῆς τους στὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ. Γι' αὐτὸ μόνο αὐτοὶ οἱ δύο δὲν φέρουν φωτοστέφανα, γιατὶ ἦταν οἱ αἴτιοι τῆς φθορᾶς τοῦ ἀνθρώπινου γένους.Πάνω ἀκριβῶς ἀπὸ τὸ 'Αδάμ, στέκονται τρία πρόσωπα μὲ φωτοστέφανα δόξας καὶ ἁγιότητας. 'Απὸ αὐτοὺς πρῶτος δεξιὰ εἶναι ὁ Βαπτιστὴς καὶ Πρόδρομος 'Ιωάννης, ἡ σφραγίδα καὶ τὸ τέλος τῶν προφητῶν, ποὺ προετοίμασε τὸν ἐρχομὸ τοῦ Χριστοῦ μὲ τὸ κήρυγμα τῆς μετανοίας. 'Αλλὰ καὶ στὸν Ἄδη ὅταν πῆγε, κήρυξε στοὺς κεκοιμημένους τὸν Χριστό, σὰν ἀρχηγὸ τῆς Ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου, ὥστε νὰ τὸν ἀποδεχθοῦν καὶ αὐτοί ὅταν θὰ κατέβαινε ἐκεῖ μετὰ τὸν Σταυρικό Του θάνατο καὶ τὴν τριήμερη Ταφή Του. 'Αριστερὰ τοῦ Προδρόμου, στέκονται οἱ δύο προφῆτες καὶ βασιλεῖς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὁ Δαυῒδ ποὺ εὐαρέστησε τὸν Θεὸ μὲ τὴν μετάνοιά του καὶ ὁ Σολομών ποὺ εὐαρέστησε τὸν Θεὸ μὲ τὴν σοφία, τὴν σύνεση καὶ τὴν δικαιοσύνη του.Πάνω ἀκριβῶς ἀπὸ τὴν Εὔα στέκονται πάλι τρία πρόσωπα δικαίων τῆς παλαιᾶς Διαθήκης, ποὺ φέρουν φωτοστέφανα. Ὁ πρῶτος ἀπὸ ἀριστερὰ εἶναι ὁ δίκαιος Ἄβελ, ὁ υἱὸς τοῦ 'Αδὰμ καὶ τῆς Εὔας, ὁ πρῶτος ποὺ γεύθηκε τὸν θάνατο ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ ἀδελφοῦ του Κάϊν. Δίπλα στὸν Ἄβελ στέκονται οἱ δύο Πατριάρχες, ὁ 'Αβραὰμ καὶ ὁ Ἰσαάκ, ποὺ εὐαρέστησαν τὸν Θεὸ μὲ τὶς ἀρετὲς, τὴν πίστη, τὴν δικαιοσύνη καὶ τὴν ἀφοσιωσή τους στὸν νόμον Του.Ὄλοι αὐτοί, συλλογικὰ ἀπεικονίζουν καὶ ἐκπροσωποῦν τοὺς πρὸ Χριστοῦ δικαίους, τοὺς ἐπωνύμους ὅπως ὁ Νῶε, ὁ Μωϋσῆς, ὁ Ἀαρών, ὁ 'Ιησοῦς τοῦ Ναυῆ, ὁ 'Ιωσὴφ ὁ σώφρων κ.λπ., ἀλλὰ καὶ τόσους ἄλλους, ποὺ τὰ ὀνόματά τους εἶναι γνωστὰ στὸν Θεὸ καὶ γράφθηκαν στὸ βιβλίο τῆς αἰώνιας ζωῆς, καθὼς καὶ τὶς τάξεις τῶν προφητῶν καὶ προφητίδων, ποὺ προανήγγειλαν τὸν ἐρχομὸ τοῦ Θεοῦ καὶ ἐπολιτεύθηκαν θεάρεστα. Ὅλη αὐτὴ τὴν καθαρότητα τοῦ βίου τους καὶ τὴν λαμπρότητα τῶν ἀρετῶν τους προσπαθεῖ νὰ παρουσιάσει ὁ ἁγιογράφος, μὲ τὰ λευκὰ καὶ πολυποίκιλα ἐνδύματά τους, ποὺ ἔχουν ἔντονο καὶ προσεγμένο χρωματισμό, ποὺ ἁρμόζει στὸ λαμπρὸ γεγονός, τῆς κοινῆς μὲ τὸν Χριστὸ 'Ανάστασης ὅλων.Ὅμως καὶ ἡ ὑπόλοιπη κτίση εἶναι συμμέτοχη σ' αὐτὸ τὸ γεγονὸς τῆς χαρᾶς καὶ τῆς λύτρωσης. Τὰ συμμετρικὰ καὶ πανύψηλα βουνὰ ποὺ ὀρθώνονται στὸ ἐπάνω μέρος τῆς εἰκόνας καὶ οἱ λευκοὶ τάφοι ποὺ ζωγραφίζονται στὸ κάτω μέρος, φανερώνουν τὸ ἀνείπωτο μεγαλεῖο τοῦ γεγονότος. Δὲν προξενοῦν τὴν φρίκη τοῦ θανάτου, γιατὶ ὁ θάνατος πλέον νικήθηκε συντριπτικά.Τὰ σπασμένα κλειδιὰ καὶ τὰ καρφιὰ ποὺ εἶναι ζωγραφισμένα σὲ μαῦρο φόντο στὸ κάτω μέρος τῆς εἰκόνας δηλώνουν τό: «λέλυνται τοῦ Ἄδου οἱ μοχλοὶ καὶ τὰ δεσμά» ὅπως λέγει ὁ Ὑμνωδός. Γιατὶ μὲ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ὁ θάνατος ἔχασε τὴν δύναμή του, ἡ φθορὰ νεκρώθηκε, ἡ λύπη ἐξαφανίσθηκε καὶ ὁ Ἄδης ἐξασθένησε καὶ δεσμεύθηκε ὁλοκληρωτικὰ κάτω ἀπὸ τὰ πόδια τοῦ Παντοδύναμου Θεοῦ ποὺ τὸν νίκηκε. Ἔτσι τὸν βλέπουμε ἀλυσοδεμένο στὸ κάτω μέρος τῆς εἰκόνας, ἀνίσχυρο πλέον, νὰ στενάζει καὶ νὰ βοᾶ: «Κατελύθη μου ἡ ἐξουσία...», ὅπως λέγει τὸ τροπάριο τοῦ Μεγάλου Σαββάτου.Ὁ Κύριος 'Ιησοῦς Χριστός σὲ στάση θρίαμβου καὶ δόξας, σὲ στάση κίνησης καὶ ζωῆς, σὲ στάση ἔγερσης καὶ ἀνάβασης, ἀνιστᾶ ὅλους ἀπὸ τὸ σκοτάδι τοῦ θανάτου, στὸ φῶς τῆς ζωῆς. Πατάει ἔνδοξα πάνω στὸν Ἄδη καὶ τὸ βασίλειό του καὶ σὰν νικητὴς χαρίζει τὴν δόξα τὴν ἀληθινὴ καὶ αἰώνια.Γι' αὐτὸ πολὺ σωστὰ καὶ σοφά, ἐπάνω στὴν εἰκόνα τῆς Ἀναστάσεως, ὅπως αὐτὴν τὴν ἀποδέχθηκε ἡ 'Ορθόδοξη 'Ανατολικὴ 'Εκκλησία, γράφεται ὁ τίτλος: «Ἡ Ἀνάστασις» καί ὄχι «Ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ», γιατὶ εἶναι τὸ ἐπίκεντρο τῆς προσδοκίας καὶ τῆς ἐλπίδας μας, ἀλλὰ καὶ ἡ Ἀνάσταση ὅλων μας, καὶ τοῦ ἀνθρωπίνου γένους καὶ τῆς λοιπῆς δημιουργίας.

Παρασκευή 7 Μαΐου 2010


Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 9 Μαϊου 2010, Κυριακή του Τυφλού.
Ευαγγελιστής Ιωάννης κεφάλαιο θ’ στίχοι: 1-38.


Κείμενο:


Τω καιρώ εκείνω παράγων ο Ιησούς είδεν άνθρωπον τυφλόν εκ γενετής. Και ηρώτησαν αυτόν οι μαθηταί αυτού λέγοντες; ραββί, τις ήμαρτεν, ούτος η οί γονείς αυτού, ίνα τυφλός γεννηθή; Απεκρίθη ο Ιησούς- ούτε ούτος ήμαρτεν ούτε οι γονείς αυτού, αλλ' ίνα φανερωθή τα έργα του Θεού εν αυτώ. Εμέ δε εργάζεσθαι τα έργα του πέμψαντός με έως ήμέρα εστίν έρχεται νύξ ότε ουδείς δύναται εργάζεσθαι. Όταν εν τω κόσμω, φως ειμί του κόσμου. Ταύτα ειπών έπτυσε χαμαί και εποίησε πηλόν εκ του πτύσματος, και επέχρισε τον πηλόν επί τους οφθαλμούς του τυφλού και είπεν αυτώ· ύπαγε νίψαι εις την κολυμβήθραν του Σιλωάμ, ό ερμηνεύεται απεσταλμένος. Απήλθεν ούν και ενίψατο, και ήλθε βλέπων. Οι ούν γείτονες και οι θεωρούντες αυτόν το πρότερον ότι τυφλός ην, έλεγον ούχ ούτος εστίν ο καθήμενος και προσαιτών; άλλοι έλεγον ότι ούτος εστίν άλλοι δε ότι όμοιος αυτώ εστίν. Εκείνος έλεγεν ότι εγώ ειμί. Έλεγον ούν αυτώ· πώς ανεώχθησάν σου οι οφθαλμοί; απεκριθη εκείνος και είπεν άνθρωπος λεγόμενος Ιησούς πηλόν εποίησε και επέχρισε μου τους οφθαλμούς και είπέ μοι· υπαγε εις την κολυμβήθραν του Σιλωάμ και νίψαι· απελθών δε και νιψάμενος ανέβλεψα. Είπον ούν αυτώ· που εστίν εκείνος; λέγει· ουκ οίδα. Άγουσιν αυτόν προς τους Φαρισαίους, τον ποτέ τυφλόν. Ην δε σάββατον ότε τον πηλόν εποίησεν ο Ιησούς και ανέωξεν αύτού τους οφθαλμούς. Πάλιν ούν ήρώτων αυτόν και οι Φαρισαίοι πώς ανέβλεψεν. ο δε είπεν αυτοίς· πηλόν επέθηκέ μου επί τους οφθαλμούς, και ενιψάμην, και βλέπω. Έλεγον ούν εκ των Φαρισαίων τινές· ούτος ο άνθρωπος ουκ εστί παρά του Θεού, ότι το σάββατον ου τηρεί. Άλλοι έλεγον πώς δύναται άνθρωπος αμαρτωλός τοιαύτα σημεία ποιείν; και σχίσμα ην εν αυτοίς. Λέγουσι τω τυφλώ πάλιν συ τι λέγεις περί αυτού, ότι ήνοιξέ σου τους οφθαλμούς; ο δε είπεν ότι προφήτης εστίν. Ουκ επίστευσαν ούν οι Ιουδαίοι περί αυτού ότι τυφλός ην και ανέβλεψεν, έως ότου εφώνησαν τους γονείς αυτού του αναβλέψαντος και ηρώτησαν αυτούς λέγοντες· ούτος εστίν ο υιός υμών, όν υμείς λέγετε ότι τυφλός εγεννήθη; πώς ούν άρτι βλέπει; απεκρίθησαν δε αυτοίς οι γονείς αυτού και είπον οίδαμεν ότι ούτος εστίν ο υιός ημών και ότι τυφλός εγεννήθη. Πώς δε νυν βλέπει ουκ οίδαμεν αυτός ηλικίαν έχει, αυτόν ερωτήσατε, αυτός περί εαυτού λαλήσει. Ταύτα είπον οι γονείς αυτού, ότι εφοβούντο τους Ιουδαίους· ήδη γαρ συνετέθειντο οι Ιουδαίοι ίνα, εάν τις αυτόν ομολογήση Χριστόν, αποσυνάγωγος γένηται. Δια τούτο οι γονείς αυτού είπον ότι ηλικίαν έχει, αυτόν ερωτήσατε. Εφώνησαν ούν εκ δευτέρου τον άνθρωπον ός ην τυφλός, και είπον αυτώ· δός δόξαν τω Θεώ· ημείς οίδαμεν ότι ο άνθρωπος ούτος αμαρτωλός εστίν. Απεκρίθη ούν εκείνος και είπεν ει αμαρτωλός εστίν ουκ οίδα· εν οίδα, ότι τυφλός ων άρτι βλέπω. Είπον δε αυτώ πάλιν τι εποίησέ σου; πώς ήνοιξέ σου τους οφθαλμούς; Άπεκρίθη αυτοίς· είπον υμίν ήδη, και ουκ ηκούσατε· τι πάλιν θέλετε ακούειν; μη και υμείς θέλετε αυτού μαθηταί γενέσθαι; ελοιδόρησαν αυτόν και είπον συ ει μαθητής εκείνου· ημείς δε του Μωυσέως εσμέν μαθηταί. Ημείς οίδαμεν ότι Μωυσή λελάληκεν ο Θεός· τούτον δε ουκ οίδαμεν πόθεν εστίν. Απεκρίθη ο άνθρωπος και είπεν αυτοίς· εν γαρ τούτω θαυμαστόν εστίν, ότι υμείς ουκ οίδατε πόθεν εστί, και ανέωξέ μου τους οφθαλμούς. Οίδαμεν δε ότι αμαρτωλών ο Θεός ουκ ακούει, αλλ' εάν τις θεοσεβής ή και το θέλημα αυτού ποιή, τούτου ακούει. Εκ του αιώνος ουκ ηκούσθη ότι ηνοιξέ τις οφθαλμούς τυφλού γεγεννημένου. Ει μη ην ούτος παρά Θεού, ουκ ηδύνατο ποιείν ουδέν. Απεκρίθησαν και είπον αυτώ· εν αμαρτίαις συ εγεννήθης όλος, και συ διδάσκεις ημάς; και εξέβαλον αυτόν έξω. Ήκουσεν ο Ιησούς ότι εξέβαλον αυτόν έξω, και ευρών αυτόν είπεν αυτώ· συ πιστεύεις εις τον υιόν του Θεού; απεκρίθη εκείνος και είπε: και τίς εστί, Κύριε, ίνα πιστεύσω εις αυτόν; Είπε δε αυτώ ο Ιησούς- και εώρακας αυτόν και ο λαλών μετά σου εκείνος εστίν. ο δε έφη· πιστεύω, Κύριε· και προσεκύνησεν αυτώ



Μετάφραση:



Εκείνο τον καιρό, καθώς περνούσε ο Ιησούς, είδε έναν άνθρωπο που είχε γεννηθεί τυφλός. Τότε τον ρώτησαν οι μαθητές του και του λέγουν διδάσκαλε, ποιύς αμάρτησε, αυτός η οι γονείς του, για να γεννηθεί τυφλός; Αποκρίθηκε ο Ιησούς· ούτε αυτός αμάρτησε ούτε οι γονείς του, αλλά γεννήθηκε τυφλός για να φανερωθούν σ' αυτόν τα έργα του Θεού. Εγώ πρέπει να εργάζομαι τα' έργα εκείνου που με έστειλε, ως που ακόμη είναι ημέρα· έρχεται νύχτα όπου κανένας δεν μπορεί να εργάζε ται. Όταν είμαι στον κόσμο, φως εί· μαι του κόσμου. Αφού είπε αυτά έφτυσε χάμω και με το σάλιο έκαμε λάσπη και έβαλε τη λάσπη πάνω στα μάτια του τυφλού και του είπε: πήγαινε να νιφτείς στη δεξαμενή του Σιλωάμ, που στα ελληνικά θέλει να πει «απεσταλμένος». Πήγε λοιπόν και νίφτηκε και ήλθε βλέποντας. Ο γειτόνοι του λοιπόν και εκείνοι που τον έβλεπαν και ήξεραν πως πρώτα ήταν τυφλός, έλεγαν αυτός δεν είναι που καθόταν και ζητιάνευε; Αλλοι έλεγαν πως αυτός είναι· άλλοι πως κάποιος όμοιος του· εκείνος έλεγε πως εγώ είμαι· του έλεγαν λοιπόν πώς ανοίχτηκαν τα μάτια σου; Αποκρίθηκε εκείνος και είπε· ένας άνθρωπος που λέγεται Ιησούς έκαμε λάσπη και έβαλε πάνω στα μάτια μου και μου είπε: πήγαινε στη δεξαμενή του Σιλωάμ και νίψου. Πήγα λοιπόν και νίφτηκα και είδα το φως μου. Του είπαν: που είναι εκείνος; Λέγει· δεν ξέρω. Παίρνουν τον άλλοτε τυφλό και τον πηγαίνουν στους Φαρισαίους. Ήταν δε Σάββατο όταν έκαμε τη λάσπη ο Ιησούς και άνοιξε τα μάτια του τυφλού. Ρωτούσαν λοιπόν πάλι οι Φαρισαίοι τον άλλοτε τυφλό, πώς είδε το φως του· και αυτός τους είπε· έβαλε λάσπη πάνω στα μάτια μου και νίφτηκα και βλέπω. Έλεγαν λοιπόν μερικοί από τους Φαρισαίους· αυτός ο άνθρωπος δεν είναι από το Θεό, γιατί δε φυλάει την αργία του Σαββάτου. Άλλοι έλεγαν πώς μπορεί άνθρωπος αμαρτωλός να κάνει τέτοια θαύματα; Έτσι χωρίστηκαν οι γνώμες μεταξύ τους. Λέγουν πάλι στον τυφλό. Συ τι λες γι' αυτόν τον άνθρωπο; Γιατί τα δικά. σου μάτια άνοιξε. Και αυτός είπε πως; είναι προφήτης. Δεν πίστεψαν λοιπόν οι Ιουδαίοι γι' αυτόν πως ήταν τυφλός και είδε το φως του, μέχρι που φώναξαν τους γονείς του και τους ρώτησαν λέγοντας τους1 αυτός είναι ο γιος οας, που λέτε πως γεννήθηκε τυφλός; Πώς λοιπόν τώρα βλέπει; Τους αποκρίθηκαν οι γονείς του και είπαν ξέρουμε πως αυτός είναι ο γιος μας και πως γεννήθηκε τυφλός. Πώς όμως τώρα βλέπει δεν ξέρουμε η ποιος του άνοιξε τα μάτια δεν ξέρουμε· ο ίδιος είναι σε ηλικία, τον ίδιο να ρωτήσετε ο ίδιος θα πει για τον εαυτό του. Αυτά είπαν οι γονείς ταυ, επειδή φοβούνταν τους Ιουδαίους· γιατί είχαν κάνει κιόλας συμφωνία οι Ιουδαίοι, ώστε αν κανείς ομολογήσει το Χριστό, να τον διώξουν από τη Συναγωγή. Γι' αυτό οι γονείς του είπαν πως ο ίδιος έχει ηλικία, και να ρωτήσουν τον ίδιο. Για δεύτερη λοιπόν φορά φώναξαν τον άνθρωπο που ήταν τυφλός και του είπαν. Να δοξάζεις το Θεό· εμείς ξέρουμε πως αυτός ο άνθρωπος είναι αμαρτωλός. Εκείνος απάντησε και είπε. Αν είναι αμαρτωλός δεν ξέρω. ένα ξέρω, πως πριν ήμουν τυφλός και εδώ και λίγη ώρα βλέπω. Του είπαν πάλι' και τι σου έκαμε; Με ποιο τρόπο σου άνοιξε τα μάτια; Εκείνος τους απάντησε: λίγο πριν σας είπα και δκν ακούσατε; τι πάλι θέλετε να ακούτε; Μήπως θέλετε και σεις να γίνετε μαθητές του; Εκείνοι γέλασαν μαζί του και είπαν εσύ είσαι μαθητής εκείνου· εμείς είμαστε μαθητές του Μωυσή. Εμείς ξέρουμε πως ο Θεός μίλησε στο Μωυσή, γι' αυτόν όμως εδώ δεν ξέρουμε από πού είναι. Ο άνθρωπος απάντησε και είπε· εσείς δεν ξέρετε από πού είναι και αυτό είναι περίεργο, και όμως αυτός μου άνοιξε τα μάτια. Ξέρουμε πως ο Θεός δεν ακούει τους αμαρτωλούς, αλλά ακούει εκείνους που τον σέβονται και κάνουν το θέλημα του. Από τότε που κτίστηκε ο κόσμος δεν ακούστηκε πως άνοιξε κανείς τα μάτια ενός ανθρώπου που γεννήθηκε τυφλός. Δε θα μπορούσε vm κάνει τίποτα τέτοιο, αν δεν ήταν αυτός ο άνθρωπος από το Θεό. Του απάντησαν και είπαν εσύ είσαι βουτηγμένος μέσα στις αμαρτίες και τώρα διδάσκεις εμάς; Και τον έβγαλαν έξω. Ο Ιησούς άκουσε πως τον έβγαλαν έξω και του είπε, όταν τον βρήκε· συ πιστεύεις στον υιό του Θεού; Εκείνος απάντησε και είπε· Και ποιος είναι, Κύριε, για να πιστέψω; Ο δε Ιησούς του είπε· και τον είδες και αυτός που σου μιλεί αυτός είναι. Και είπε αυτός· πιστεύω, Κύριε, και τον προσκύνησε.


Σχόλια:


ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ ΜΑΣ!

«Εποίησε πηλόν…και επέχρισε τον πηλόν
επί τους οφθαλμούς του τυφλού»

Ο ΚΥΡΙΟΣ ΜΑΣ Ιησούς Χριστός κατά την επίγεια ζωή του δεν ενδιαφέρθηκε μόνο για την ψυχή αλλά και για το σώμα του ανθρώπου. Και το ενδιαφέρον Του αυτό το έδειξε με πολλούς τρόπους, προπάντων όμως με τα θαύματα Του. Τα περισσότερα από τα θαύματα του Κυρίου ως σκοπό είχαν την ανακούφιση του σωματικού πόνου και την αποκατάσταση της υγείας του σώματος.
Γιατί άραγε; Διότι και το σώμα μας – όχι μόνο η αθάνατη ψυχή μας - είναι δημιούργημα του Θεού. Άρα «καλόν λίαν», όπως και όλα τα άλλα δημιουργήματα (Γεν. 1,31). Διότι το σώμα του ανθρώπου είναι ναός και κατοικητήριο του Αγίου Πνεύματος, όπως διδάσκει ο απόστολος Παύλος (Α’ Κορ. 6, 19 – 3, 16). Επιπλέον το σώμα μας είναι ο αξεχώριστος σύντροφος και ο μόνιμος συναγωνιστής της ψυχής στον αγώνα του αγιασμού και της θεώσεως. Γι’ αυτό, καθώς διδάσκει η Εκκλησία μας, δεν πρόκειται απλώς να αναστηθεί, αλλά αφθαρτισμένο θα συμμετάσχει και θα απολαύσει τη δόξα και την ευφροσύνη της θείας Βασιλείας. Μαζί με την ψυχή, με την οποία έζησε και αγωνίστηκε κατά τη διάρκεια της παρούσας ζωής.
Έχει, λοιπόν, μεγάλη αξία το ανθρώπινο σώμα σύμφωνα με τη χριστιανική αντίληψη. Κάθε επιμέρους όργανο, κάθε σωματική λειτουργία συνεργεί στη σωτηρία μας. Έτσι όλα τα όργανα του σώματος μας, η καλή τους κατάσταση και η φυσιολογική τους λειτουργία, αποκτούν μια ιδιαίτερη πνευματική σημασία. Αυτό συμπεραίνουμε και από τη σημερινή ευαγγελική περικοπή. Το θαύμα της θεραπείας του εκ γενετής τυφλού έρχεται να εξάρει τη σημασία ενός σωματικού οργάνου, όπως είναι τα μάτια μας, και μιας λεπτότατης και καίριας αισθήσεως, όπως είναι η όραση μας.

Δυο πολυτιμότατα όργανα

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΜΑΣ! Από τα δυο πολυτιμότερα όργανα του σώματος μας. Όχι απλώς διότι είναι «ωτίων πιστότερα», όπως έλεγαν οι αρχαίοι, αλλά διότι αποτελούν, όπως δίδαξε ο Κύριος, τους δυο λύχνους που φωτίζουν το ανθρώπινο σώμα. «Ο λύχνος του σώματος εστιν ο οφθαλμός» (Ματθ. 6,22). Και η όραση είναι η πιο καίρια και η πιο λεπτή από όλες τις αισθήσεις μας, «η βασιλικωτάτη των αισθήσεων» κατά τον άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη.
Ο Μ. Βασίλειος παρομοιάζει τα μάτια με δυο ασώματα χέρια με τα οποία ο άνθρωπος αγγίζει από πολύ μακριά αυτά που θέλει, αυτά που επιθυμεί. «Και ών ταις του σώματος χερσίν», συνεχίζει ο ίδιος διδάσκαλος, «άψασθαι επ’ εξουσίας ουκ έχει, ταύτα ταις των ομμάτων βολαίς περιπτύσσει».
Τα μάτια μας αποτελούν μια τέλεια, μοναδική φωτογραφική μηχανή, που έχει τη δύναμη να εντυπώνει στους χώρους της μνήμης μας πλήθος εικόνων, προσώπων, πραγμάτων ή γεγονότων. Και όλοι γνωρίζουμε εκ πείρας πόσο βαθιά χαράζονται μέσα μας όσα συλλαμβάνουμε με τα μάτια μας. Κι αν ακόμη πολύ προσπαθήσουμε, μας είναι τρομερά δύσκολο ή και αδύνατο να εξαλείψουμε από την μνήμη μας ό,τι αποτύπωσαν τα μάτια μας.

Η πνευματική σημασία της οράσεως

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΜΩΣ των ματιών και η αξία της λειτουργίας τους – της αισθήσεως δηλαδή της οράσεως – δεν είναι μόνο φυσική αλλά ηθική και πνευματική. Το πως και το τι βλέπουμε, επηρεάζει ιδιαίτερα την πνευματική μας ζωή. Τα μάτια μας, αν τα αφήσουμε αφύλακτα και ανεξέλεγκτα, εύκολα μεταβάλλονται σε δυο κλέφτες της αμαρτίας. Οι εικόνες που μεταφέρουν μέσα μας γεννούν στην καρδιά μας τις εμπαθείς επιθυμίες και μας εξωθούν αρχικά να αμαρτήσουμε με τη φαντασία, αργότερα δε και έμπρακτα. Μας το επισήμανε με πολλή σαφήνεια ο Κύριος: «Πας ο βλέπων γυναίκα εις το επιθυμήσαι αυτήν ήδη εμοίχευσεν αυτήν εν τη καρδία αυτού» (Ματθ. 5, 28).
Ο άνθρωπος εύκολα αιχμαλωτίζεται από τα μάτια του. Και τα όσα εφάμαρτα βλέπει τον αναστατώνουν εσωτερικά και τον παρασύρουν στη δίνη των σαρκικών επιθυμιών. Ας θυμηθούμε το αξίωμα των αρχαίων «εκ του οράν τίκτεται το εράν». Αυτό που βλέπουμε με φιλήδονη περιέργεια εξάπτει την επιθυμία και παγιδεύει την καρδιά μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση του προφητάνακτος Δαβίδ. Η θέα από το δώμα των ανακτόρων του της γυμνής Βηρσαβεέ που λουζόταν, τον παρέσυρε σε δυο φρικτά αμαρτήματα, τη μοιχεία και το φόνο (Β’ Βασιλ. 11,2).

«Οφθαλμοί σου ορθά βλεπέτωσαν»

ΤΙ, ΛΟΙΠΟΝ, ΜΑΣ χρειάζεται; Να προσέχουμε τα μάτια μας. Να ελέγχουμε το πως και το τι βλέπουμε. Η όραση μας να είναι ορθή και άμεμπτη. «Οφθαλμοί σου ορθά βλεπέτωσαν...», συνιστά ο σοφός Σολομών. Και προσθέτει λίγο πιο κάτω: «Μη σε νικήση κάλλους επιθυμία, μηδέ αγρευθής σοις οφθαλμοίς» (Παροιμ. 4, 25 – 6,25).
Οφείλουμε να βλέπουμε τους άλλους με απλότητα. Χωρίς πονηρία και φιλήδονη περιέργεια. Είναι άραγε εύκολο κάτι τέτοιο; Όχι, διότι τα πάθη που φωλιάζουν στην καρδιά μας μάς εξωθούν να βλέπουμε τους άλλους με αμαρτωλή περιέργεια και εμπάθεια. Γι’ αυτό και είναι ανάγκη να παίρνουμε προφυλάξεις. Να μην αφηνόμαστε στο μολυσμό του χυδαίου θεάματος. Να μην πιάνουμε στα χέρια μας έντυπα γεμάτα ρυπαρότητα και πρόκληση. Να μην περιεργαζόμαστε πρόσωπα με αισχρές διαθέσεις. Η πείρα που απέκτησε ο προφήτης Δαβίδ μετά τη φοβερή πτώση του, τον έκανε να απευθύνεται συχνά στο Θεό και να παρακαλεί: «Απόστρεψον τους οφθαλμούς μου του μη ιδείν ματαιότητα» (Ψαλμ. 118, 37). Την θερμή αυτή ικεσία ας απευθύνουμε κι εμείς προς τον Κύριο την ώρα που κινδυνεύουμε να αιχμαλωτιστούμε από τα μάτια μας.

Ο εξαγιασμός της οράσεως

ΩΣΤΟΣΟ ΔΕΝ ΑΡΚΕΙ μόνο να προφυλάσσουμε τα μάτια μας από όλα εκείνα που μολύνουν την ψυχή και μας αιχμαλωτίζουν στην αμαρτία. Χρειάζεται και να τα εξαγιάζουμε. Η όραση μας όχι μόνο να μη θητεύει στα πάθη, αλλά να συνεργεί και στον εσωτερικό φωτισμό μας. Πως; Με ποιόν τρόπο;
Πρώτον, με τη μελέτη του λόγου του Θεού. Ο λόγος του Θεού είναι το φως και η αλήθεια. Ο άνθρωπος που σκύβει στις αθάνατες σελίδες της Αγίας Γραφής αγιάζει τα μάτια του και φωτίζει τον εσωτερικό του κόσμο. Παύει να βλέπει μόνο φυσικά με τα σωματικά μάτια του κι αρχίζει να βλέπει με μια καινούργια, πνευματική αίσθηση, την όραση της ψυχής του. Τα μάτια μας δεν φωτίζονται πλέον μόνο από το υλικό φως του ήλιου αλλά και με το πνευματικό, που είναι ο Χριστός και η αλήθεια Του. Αυτό παρακαλούσε τον Θεό να του χαρίσεις ο Δαβίδ: «Αποκάλυψον τους οφθαλμούς μου και κατανοήσω τα θαυμάσια εκ του νόμου σου» (Ψαλμ. 118, 18).
Δεύτερον, η όραση μας εξαγιάζεται από τη θέα της δημιουργίας. Ατενίζοντας ο άνθρωπος τα μεγαλειώδη δημιουργήματα του Θεού χαίρεται, αγιάζει την όραση του και ανάγεται στον Δημιουργό. Με τα μάτια της ψυχής του μπορεί να βλέπει πίσω από την ομορφιά και την αρμονία των κτισμάτων το άπειρο κάλλος και την τελειότητα του Θεού.
Στον αγιασμό των ματιών μας συντελεί και η θέα των ιερών συμβόλων της λατρείας. Ο ναός, ο διάκοσμος του, οι ιερές εικόνες, το κάθε τι. Όλα επιδιώκουν τον εξαγιασμό των αισθήσεων μας. Να μας ανεβάσουν από την γη στον ουρανό. Να μας βοηθήσουν από τα αισθητά να αναχθούμε στα υπεραισθητά.

Οφείλουμε να προσέχουμε

ΔΙΑΝΥΟΥΜΕ ΜΙΑΝ εποχή στην οποία δεσπόζει ο homo telespectator, ο άνθρωπος τηλεθεατής. Η εικόνα – και μάλιστα η ηλεκτρονική – έχει εισβάλει κυριαρχικά στη ζωή μας. Ο πολιτισμός μας χαρακτηρίζεται ως πολιτισμός του ματιού. Τα μάτια μας καθημερινά βομβαρδίζονται από κάθε λογής εικόνα. Και η πλημμυρίδα αυτή των εικόνων έχει πολλαπλασιάσει τους ηθικούς κινδύνους που διατρέχουμε όλοι, κυρίως όμως τα παιδιά και οι νέοι μας. Δεν είναι υπερβολή αν ισχυριστούμε ότι τα μάτια μας σήμερα τρέφονται από το γυμνό, την ακολασταίνουσα σάρκα και το πολύμορφο έγκλημα. Και όλο αυτό το υλικό της σαπίλας και της διαφθοράς, που στις μέρες μας έγινε το πιο εμπορεύσιμο και κερδοφόρο είδος στην παγκόσμια αγορά, μας σερβίρεται κάτω από το αθώο όνομα της ψυχαγωγίας!
Μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση ο λόγος του Θεού και η εμπειρία της Εκκλησίας σήμερα μας προειδοποιεί:
Προσοχή στα μάτια σας!
Φυλάξτε τα μάτια σας καθαρά!
Εξαγιάστε την όραση σας!

Τετάρτη 5 Μαΐου 2010

Σάββατο 1 Μαΐου 2010