Δευτέρα 29 Μαρτίου 2010


«ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΛΑΜΠΡΥΝΘΩΜΕΝ ΤΗ ΠΑΝΗΓΥΡΕΙ» .

ΛΑΜΠΡΟΣ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΣ
Θεολόγος - Καθηγητής .

«Πάσχα το τερπνόν΄ Πάσχα Κυρίου Πάσχα΄ Πάσχα πανσεβάσμιον ημίν ανέτειλε». Με αυτούς τους υπέροχους και πανηγυρικούς στίχους ο θεσπέσιος υμνογράφος της Αναστάσεως αναγγέλλει στους πιστούς την έλευση της πλέον λαμπρής και ευφρόσυνης εορτής της Εκκλησίας μας. Σύμπας ο άγιος λαός του Θεού, ο «ευσεβής και φιλόθεος», όπως τον αποκαλεί ο ιερός Χρυσόστομος, «εν ενί στόματι και μια καρδία», με δάκρυα χαράς στα μάτια, υμνεί τον Αναστάντα εκ νεκρών και νικητή του θανάτου, Κύριο Ιησού Χριστό. Με αισθήματα βαθύτατης συγκίνησης και απέραντης αγαλλίασης κατακλύζει τους λαμπροστόλιστους και ολόφωτους ναούς για να εορτάσει τη Θεία Έγερση και να απολαύσει τον ανείπωτο πλούτο της χρηστότητας του Κυρίου. Σπεύδει για να εορτάσει τον πιο σπουδαίο θρίαμβο, την πιο μεγάλη και απερίγραπτη νίκη της ανθρώπινης ιστορίας: Τον θάνατο του θανάτου μας!
Ύστερα από μια μακρά πνευματική και σωματική άσκηση και πορεία, κατά την οποία γίναμε κοινωνοί των σωτηριωδών Παθημάτων του Κυρίου και Λυτρωτή μας Χριστού. Ύστερα από μια οντολογική μετοχή «εις τον θάνατον αυτού» (Ρωμ.6,4) προσερχόμεθα «λαμπαδηφόροι, τω προϊόντι Χριστώ εκ του μνήματος» για να «συνεορτάσωμεν ταις φιλαιόρτοις τάξεσι, Πάσχα Θεού το σωτήριον». Αφήνουμε πια την κατήφεια και την κατάνυξη της αγίας Εβδομάδος των Παθών και σπεύδουμε «αγαλλομένω ποδί» να συμμετάσχουμε της άφατης πασχαλινής πανδαισίας, να λαμπρυνθούμε και να πανηγυρίσουμε, να απολαύσουμε υπερβαλλόντως «του συμποσίου της πίστεως».
Πάσχα σημαίνει διάβαση, λύτρωση, σωτηρία. Όπως ο παλαιός λαός του Θεού, ο Ισραήλ, σώθηκε, χάρις στη θαυμαστή βοήθεια του Θεού, από την φαραωνική τυραννία, έτσι και ο νέος λαός του Θεού, οι πιστοί από όλες τις φυλές του κόσμου, σώθηκαν από τη νοητή φαραωνική τυραννία της αμαρτίας και πέρασαν στην εν Χριστώ πραγματική ελευθερία της χάριτος του Θεού. Το ιουδαϊκό Πάσχα υπήρξε τύπος του χριστιανικού Πάσχα. Εκείνο υπήρξε μια στενή εθνική και συνάμα θρησκευτική εορτή, ανάμνηση ενός εθνικοαπελευθερωτικού γεγονότος, ενός μικρού λαού. Το χριστιανικό Πάσχα είναι ο λαμπρότατος εορτασμός της πανανθρώπινης απελευθέρωσης από τον πιο τυραννικό και ανίκητο δυνάστη, τον άρχοντα του κόσμου τούτου, διάβολο και τον πικρό και αναπόφευκτο θάνατο.
Ο Κύριος Ιησούς Χριστός δέχτηκε να γίνει ο Ίδιος, με τη θέλησή Του, απολυτρωτική θυσία. Να γίνει ο νοητός «ενιαύσιος αμνός», το «άμωμο ιερείο» του νέου Πάσχα, προκειμένου να νικηθεί ο νοητός Φαραώ, ο διάβολος, να καταργηθεί το κράτος του θανάτου και να γίνει η καταλλαγή του ανθρωπίνου γένους με το Θεό (Εφ.2,13). Δι' αυτής της υπερτάτης θυσίας «εκ της φθοράς το ημέτερον γένος ανακληθέν προς αιωνίαν ζωήν μεταβέβηκεν».
Η λαμπροφόρος Ανάσταση του Κυρίου υπήρξε νομοτελειακή, αυτό που δε μπορούσε να προβλέψει ο παμφάγος ʼδης, προσωποποιημένος στο έχθιστο πρόσωπο του Σατανά. Η πηγή της ζωής, η όντως ζωή, καθ' ότι «εν αυτώ ζωή ην» (Ιωάν.1,4) ήταν αδύνατο να κρατηθεί δέσμια των αιωνίων νοητών δεσμών του ʼδη. Έτσι η ψυχή του Κυρίου «σπαράττουσα άμφω γαρ δεσμούς του θανάτου και ʼδου», και αφού ενώθηκε ξανά με το άχραντο σώμα Του, ανέστη θριαμβευτικά. Ο απόστολος Παύλος διακηρύσσει πανηγυρικά: «Χριστός εγερθείς εκ νεκρών, ουκέτι αποθνήσκει, θάνατος αυτού ουκέτι κυριεύει» (Ρωμ.6,9). «Σήμερον ο Κύριός μας Χριστός έσπασε τις χάλκινες πύλες και εξηφάνισε και αυτόν τον θάνατον» τονίζει ο ιερός Χρυσόστομος. Και συνεχίζει: «Διατί όμως λέγω τον θάνατον; Και αυτό το όνομά του ακόμη άλλαξε. Δεν ονομάζεται πλέον θάνατος, αλλά κοίμησις και ύπνος»!
Οι σωτήριες δωρεές που απορρέουν από την Ανάσταση του Κυρίου είναι ανεξάντλητες. Η Θεία Έγερση είναι η ακένωτη πηγή των δωρεών και των ευλογιών του Θεού. Σύμφωνα με τον απόστολο Παύλο, το γεγονός της Αναστάσεως αποτελεί την πεμπτουσία ολοκλήρου του χριστιανικού οικοδομήματος. Στην αντίθετη περίπτωση «ει δε Χριστός ουκ εγήγερται, κενόν άρα το κήρυγμα ημών, κενή δε και η πίστις υμών. Ευρισκόμεθα δε και ψευδομάρτυρες του Θεού, ότι εμαρτυρήσαμεν κατά του Θεού ότι ήγειρε τον Χριστόν, ον ουκ ήγειρεν, είπερ άρα νεκροί ουκ εγείρονται΄ ει γαρ νεκροί ουκ εγείρονται, ουδέ Χριστός εγήγερται. Ει δε Χριστός ουκ εγήγερται, ματαία η πίστις υμών΄ ότι εστέ εν ταις αμαρτίαις υμών. ʼρα και οι κοιμηθέντες εν Χριστώ απώλοντο. Ει εν τη ζωή ταύτη ηλπικότες εσμέν εν Χριστώ μόνον, ελεεινότεροι πάντων ανθρώπων εσμέν» (Α΄Κορ.15,15-19). Με άλλα λόγια Χριστιανισμός, χωρίς το θεμέλιο της πίστεως στην Ανάσταση του Χριστού, είναι όχι μόνον ανωφελής στην ανθρωπότητα, αλλά ακόμη και επιζήμιος! Η σχολαστική και ορθολογιστική θεώρηση της χριστιανικής πίστεως στην Ανάσταση οδηγεί σε τραγικά αδιέξοδα, απογυμνώνει τον χριστιανισμό από την απολυτρωτική του δύναμη και τον υποβιβάζει και εξισώνει με τις άλλες θρησκείες του κόσμου, η οποία ικανοποιεί μόνον το «θρησκευτικό συναίσθημα» των οπαδών της. Οικτρή απόδειξη όλων αυτών η κατηγορηματική άρνηση της Αναστάσεως από τη δυτική «χριστιανοσύνη», με όλα τα τραγικά αδιέξοδα του δυτικού νοησιαρχικού ανθρώπου.
Εμείς οι ορθόδοξοι πιστοί, ακολουθώντας την βιβλική και αγιοπατερική θεολογία και παράδοση, στηρίζουμε την πίστη μας στο ασάλευτο βάθρο της Αναστάσεως του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Έχουμε ως εφαλτήριο στη ζωή μας την ελπιδοφόρα αρχή: «Νυνί δε Χριστός εγήγερται εκ νεκρών, απαρχή των κεκοιμημένων εγένετο ... εν τω Χριστώ πάντες ζωοποιηθήσονται» (Α΄κορ.15,20,22). Ολόκληρη η βιωτή μας κινείται γύρω από το νοητό άξονα της Αναστάσεως. Η γέννησή μας, ο τρόπος της ζωής μας, η νοοτροπία μας, η λατρεία μας, ακόμα και θανή μας, που για μας είναι προσωρινή κοίμηση, προσδιορίζονται και επηρεάζονται άμεσα από το γεγονός της Αναστάσεως του Κυρίου και τη μελλοντική εν Χριστώ προσωπική μας ανάσταση. Έτσι τίποτε πια δε μας φοβίζει, αφού νικήθηκε ο θάνατος, ο μεγαλύτερος εχθρός μας. Όλα τα άλλα εμπόδια και οι δυσκολίες της ζωής μας προσπερνιούνται με αίσθημα αισιοδοξίας. Η απελπισία και η κατήφεια είναι ίδιον των απίστων, αυτών που δεν έχουν ελπίδα αναστάσεως, όλων εκείνων που αρνούνται την Ανάσταση του Λυτρωτή μας και φορτωμένοι εωσφορικό εσμό, περιχαρακώνονται στην υποκειμενική τους διανοητική αυτάρκεια.
Για όλους αυτούς τους λόγους σκιρτούμε από χαρά και ουράνια αγαλλίαση την αγία ημέρα της Εγέρσεως του Λυτρωτή μας Χριστού. Εορτάζουμε και δοξάζουμε την πανένδοξη Ανάσταση του Κυρίου μας και πανηγυρίζουμε προκαταβολικά για τη δική μας μελλοντική ανάσταση και την είσοδό μας στην ατέρμονη Βασιλεία του Θεού. Ομολογούμε, με τον πιο δυναμικό τρόπο, την πίστη μας στον μοναδικό Σωτήρα και Λυτρωτή μας Αναστάντα Κύριο και διαλαλούμε το μήνυμα της Αναστάσεως, για να φτάσει σε κάθε ανθρώπινη καρδιά, ως τα πέρατα του κόσμου και τα έσχατα της ιστορίας. Ψάλλουμε, αναρίθμητες φορές, με δάκρυα χαράς στα μάτια και παλλόμενη από συγκίνηση καρδιά, τον νικηφόρο παιάνα του Πάσχα, τον πιο νικηφόρο και ενθουσιώδη παιάνα, που ακούστηκε ποτέ από ανθρώπινα χείλη, «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος»
.

Παρασκευή 26 Μαρτίου 2010


Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 28 Μαρτίου 2010.
Κυριακή των Βαϊων . Ευαγγελιστής Ιωάννης ιβ΄1-18.

Κείμενο:


1 Ὁ οὖν Ἰησοῦς πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ πάσχα ἦλθεν εἰς Βηθανίαν, ὅπου ἦν Λάζαρος ὁ τεθνηκώς, ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. 2 ἐποίησαν οὖν αὐτῷ δεῖπνον ἐκεῖ, καὶ ἡ Μάρθα διηκόνει· ὁ δὲ Λάζαρος εἷς ἦν ἐκ τῶν ἀνακειμένων σὺν αὐτῷ. 3 ἡ οὖν Μαρία, λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυτίμου, ἤλειψε τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἐξέμαξε ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου. 4 λέγει οὖν εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, Ἰούδας Σίμωνος Ἰσκαριώτης, ὁ μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι· 5 Διατί τοῦτο τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ ἐδόθη πτωχοῖς; 6 εἶπε δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν ἔμελεν αὐτῷ, ἀλλ' ὅτι κλέπτης ἦν, καὶ τὸ γλωσσόκομον εἶχε καὶ τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν. 7 εἶπεν οὖν ὁ Ἰησοῦς· Ἄφες αὐτήν, εἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τετήρηκεν αὐτό. 8 τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθ' ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε. 9 Ἔγνω οὖν ὄχλος πολὺς ἐκ τῶν Ἰουδαίων ὅτι ἐκεῖ ἐστι, καὶ ἦλθον οὐ διὰ τὸν Ἰησοῦν μόνον, ἀλλ' ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἴδωσιν ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. 10 ἐβουλεύσαντο δὲ οἱ ἀρχιερεῖς ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἀποκτείνωσιν, 11 ὅτι πολλοὶ δι' αὐτὸν ὑπῆγον τῶν Ἰουδαίων καὶ ἐπίστευον εἰς τὸν Ἰησοῦν. 12 Τῇ ἐπαύριον ὁ ὄχλος πολὺς ὁ ἐλθὼν εἰς τὴν ἑορτήν, ἀκούσαντες ὅτι ἔρχεται Ἰησοῦς εἰς Ἱεροσόλυμα, 13 ἔλαβον τὰ βαΐα τῶν φοινίκων καὶ ἐξῆλθον εἰς ὑπάντησιν αὐτῷ, καὶ ἐκραύγαζον· Ὡσαννά· εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. 14 εὑρὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς ὀνάριον ἐκάθισεν ἐπ' αὐτό, καθώς ἐστι γεγραμμένον· 15 Μὴ φοβοῦ, θύγατερ Σιών· ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου. 16 Ταῦτα δὲ οὐκ ἔγνωσαν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ τὸ πρῶτον, ἀλλ' ὅτε ἐδοξάσθη ὁ Ἰησοῦς, τότε ἐμνήσθησαν ὅτι ταῦτα ἦν ἐπ' αὐτῷ γεγραμμένα, καὶ ταῦτα ἐποίησαν αὐτῷ. 17 Ἐμαρτύρει οὖν ὁ ὄχλος ὁ ὢν μετ' αὐτοῦ ὅτε τὸν Λάζαρον ἐφώνησεν ἐκ τοῦ μνημείου καὶ ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν.

Μετάφραση:


Έξι μέρες πριν από το Πάσχα, ήρθε ο Ιησούς στη Βηθανία, όπου έμενε ο Λάζαρος, που είχε πεθάνει, και ο Ιησούς τον ανέστησε από τους νεκρούς. Ετοίμασαν, λοιπόν, εκεί για χάρη του δείπνο, και η Μάρθα υπηρετούσε, ενώ ο Λάζαρος ήταν ένας απ΄ αυτούς που παρακάθονταν μαζί με τον Ιησού στο δείπνο. Τότε η Μαρία πήρε μια φιάλη από το πιο ακριβό άρωμα της νάρδου κι άλειψε τα πόδια του Ιησού. Έπειτα σκούπισε με τα μαλλιά της τα πόδια του, κι όλο το σπίτι γέμισε με την ευωδιά του μύρου. Λέει τότε ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, ένας από τους μαθητές του, αυτός που σκόπευε να τον προδώσει: «Γιατί να μην πουληθεί αυτό το μύρο για τριακόσια αργυρά νομίσματα, και τα χρήματα να διανεμηθούν στους φτωχούς;» Αυτό το είπε όχι γιατί νοιαζόταν για τους φτωχούς, αλλά γιατί ήταν κλέφτης και, καθώς διαχειριζόταν το κοινό ταμείο, συχνά κρατούσε για τον εαυτό του από τα χρήματα που έβαζαν σ΄ αυτό. Είπε τότε ο Ιησούς: «Αφήσέ την ήσυχη· αυτό που κάνει είναι για την ημέρα του ενταφιασμού μου. Οι φτωχοί πάντοτε θα υπάρχουν κοντά σας, εμένα όμως δε θα με έχετε πάντοτε». Πλήθος πολύ από τους Ιουδαίους της πόλεως έμαθαν ότι ο Ιησούς βρίσκεται εκεί και ήρθαν για να δουν όχι μόνο αυτόν αλλά και το Λάζαρο, που τον είχε αναστήσει από τους νεκρούς. Γι΄ αυτό οι αρχιερείς αποφάσισαν να σκοτώσουν και το Λάζαρο, επειδή εξαιτίας του πολλοί Ιουδαίοι εγκατέλειπαν αυτούς και πίστευαν στον Ιησού. Την άλλη μέρα, το μεγάλο πλήθος που είχε έρθει για τη γιορτή του Πάσχα, όταν άκουσαν ότι έρχεται ο Ιησούς, στα Ιεροσόλυμα, πήραν κλαδιά φοινικιάς, και βγήκαν από την πόλη να τον προϋπαντήσουν κραυγάζοντας: «Δόξα στο Θεό! Ευλογημένος αυτός που έρχεται σταλμένος από τον Κύριο! Ευλογημένος ο βασιλιάς του Ισραήλ!». Ο Ιησούς είχε βρει ένα γαϊδουράκι και κάθισε πάνω του, όπως λέει η Γραφή: «Μη φοβάσαι θυγατέρα μου, πόλη της Σιών· να που έρχεται σ΄ εσένα ο βασιλιάς σου, σε γαϊδουράκι πάνω καθισμένος». Αυτά στην αρχή δεν τα κατάλαβαν οι μαθητές του· όταν όμως ο Ιησούς ανυψώθηκε στη θεία δόξα, τότε τα θυμήθηκαν. Ότι είχε γράψει για εκείνον η Γραφή, αυτά και του έκαναν. Όλοι, λοιπόν, εκείνοι που ήταν μαζί με τον Ιησού, όταν φώναξε το Λάζαρο από τον τάφο και τον ανέστησε από τους νεκρούς, διηγούνταν αυτά που είχαν δει. Γι΄ αυτό ήρθε το πλήθος να τον προϋπαντήσει, επειδή έμαθαν ότι αυτός είχε κάνει το θαυμαστό αυτό σημείο.


Σχόλια:


Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΣTHN AΓΙA ΠΟΛΗ
1. ΤΟ ΜΥΡΟ THC AΓAΠHC


Έξι ήμερες πριν από τήν εορτή του Πάσχα ήλθε ο Ιησούς στη Βηθανία στο σπίτι του Λαζάρου, τόν όποιο είχε αναστήσει πριν από λίγες μέρες. Εκεί οι συγγενείς του Λαζάρου από ευγνωμοσύνη γιά τό θαύμα πού έκανε ο Κύ­ριος, Του ετοίμασαν δείπνο· και ή α­δελφή του Λαζάρου Μάρθα Τόν δια­κονούσε. Ή Μαρία, ή άλλη του αδελφή, είχε αγοράσει πανάκριβο μύρο, άλειψε μ' αυτό τα πόδια του Ιησού και τό σπίτι όλο γέμισε από τήν ευωδιά του μύ­ρου. Όταν όμως είδε τήν πράξη αυτή ο φιλάργυρος Ιούδας, διαμαρτυρήθηκε έντονα: γιατί νά χυθεί άσκοπα τό μύρο και νά μην πουληθεί γιά νά δοθεί ως ε­λεημοσύνη στους πτωχούς; Δεν ενδι­αφερόταν βέβαια γιά τούς πτωχούς, άλλά τό είπε αυτό διότι κρα­τούσε τό ταμείο κι από αυτό υπέκλεπτε χρή­ματα. Τότε ο Ιησούς του απάντησε: Άφησε ήσυχη τη γυναίκα, δι­ότι φύλαξε τό μύρο αυτό γιά τόν ενταφια­σμό μου. Τούς φτω­χούς πάντοτε θα τούς έχετε κοντά σας, έμε­να όμως όχι.
Με τα λόγια του αυ­τά ο Κύριος επιβρά­βευσε τήν πράξη αυ­τή τής Μαρίας. Γιατί άραγε; Είχε ανάγκη ο Κύριος από τό μύρο της; Όχι ασφα­λώς. Άλλά διότι ή Μαρία με τήν πράξη της αυτή εκδήλωσε μία αληθινή και γνή­σια αγάπη και ευγνωμοσύνη προς τόν ευεργέτη της, πολύ ανώτερη από αυτήν πού είχαν άλλοι. Πρόσφερε τό πολύτι­μο μύρο της με τόση αφθονία, χωρίς νά υπολογίσει τό πολύ μεγάλο οικονομικό κόστος του. Εάν είχε και κάτι άλλο πολυ­τιμότερο νά προσφέρει στον Κύριο, θα τό πρόσφερε κι αυτό. Τι κι αν οι μαθητές δεν κατενόησαν τότε τήν πράξη της; Τι κι αν ο Ιούδας διαμαρτυρήθηκε δόλια; Ή Μαρία δεν φοβήθηκε καμία αντίδρα­ση. Δεν αδιαφορούσε βέβαια γιά τούς πτωχούς, άλλά αγαπούσε περισσότε­ρο απ’ οτιδήποτε άλλο στον κόσμο τόν Κύριο της.
Ή αγάπη και ευγνωμοσύνη τής Μαρί­ας έκρυβε επιπλέον και βαθιά ταπείνωση. Διότι στους Ιουδαίους θεωρούνταν εξευτελισμός νά παρουσιασθεί μία γυ­ναίκα με ξέμπλεκα τα μαλλιά της μπρο­στά σε άλλους. Και μάλιστα νά κάνει έ­να έργο τόσο ταπεινωτικό! Αυτή όμως δεν δίστασε νά κάνει κάτι πού θα τήν ταπείνωνε. Αυτή ήθε­λε νά εκδηλώσει τήν αγάπη της προς τόν Κύριο. Τίποτε άλλο δεν σκεφτόταν. Διότι αισθανόταν ότι ο Κύ­ριος ήταν ο ευεργέτης της, ο λυτρωτής του αδελφού της και όλου του κόσμου.
Με τήν πράξη της αυτή ή Μαρία διδά­σκει κι εμάς ότι ή αγά­πη μας και ή ευγνω­μοσύνη μας προς τόν Κύριο δεν πρέπει νά μειώνεται από κανέ­να εμπόδιο. Και ότι όταν αυτή ή αγάπη μας προς τόν Κύριο είναι ή πρώτη και μεγαλύτερη, τότε επιστρέφει πίσω σε μάς πολύ πιο πλούσια. Διότι ή Μαρία άπ' αυτή τήν πράξη της δέχθηκε τήν πνευματική ευωδιά του Χριστού, τη χά­ρη του και τήν ευλογία του. 'Ας προσ­φέρουμε λοιπόν κι εμείς στον Κύριο τό μύρο τής αγάπης, τής ευγνωμοσύνης και τής λατρείας μας και θα αισθανθού­με τό μύρο τής θείας χάριτος νά ευωδιάζει μέσα μας και γύρω μας, και νά ζωογονεί τήν ψυχή μας.


2. 0 BAΣΙΛΙΑΣ THΣ KTΙΣΕΩΣ
Τήν επόμενη ήμερα λαός πολύς πού είχε έλθει στην Ιερουσαλήμ γιά τήν εορ­τή του Πάσχα, μόλις άκουσαν ότι έρχε­ται ο Ιησούς στην άγια πόλη, πήραν στα χέρια τους κλαδιά από φοίνικες και βγήκαν από τήν πόλη γιά νά Τον υποδεχθούν. Και καθώς Τόν έβλεπαν νά εισέρχεται καθισμένος πάνω σ' ένα πουλάρι, παραληρούσαν και με συγκί­νηση κι ενθουσιασμό φώναζαν: «Ωσαν­νά, ευλογημένος είναι αυτός πού έρ­χεται απεσταλμένος από τόν Κύριο. Αυτός είναι ο ένδοξος βασιλιάς του Ισραήλ πού περιμέναμε»! Έτσι εκ­πληρώθηκε ή προφητεία του Ζαχαρίου πού έλεγε: «Μη φοβάσαι, Ιερουσαλήμ, έρχεται ο βασιλιάς σου καθισμένος πάνω σ' ένα πουλάρι». Εν τω μεταξύ τα πλήθη όλο και αυξάνονταν. Οι Φαρισαίοι όμως βλέποντας τόν ενθουσι­ασμό του πλήθους ερεθίστηκαν πολύ και σκέφθηκαν νά συλλάβουν τόν Κύ­ριο τό συντομότερο.
Που όμως οφειλόταν ο μεγάλος εν­θουσιασμός του πλήθους; Γιατί οι α­πλοί αυτοί άνθρωποι του λαού πανη­γύριζαν ασυγκράτητα; Διότι πολλοί από αυτούς είχαν πληροφορηθεί ότι ο Κύριος είχε αναστήσει πριν από λίγες ήμερες τόν Λάζαρο. Και μετέδιδαν τήν είδηση αυτή από στόμα σε στόμα. Θεω­ρούσαν ότι ο Ιησούς, αφού μπορού­σε νά αναστήσει έναν άνθρωπο, θα μπορούσε ασφαλώς νά αναστήσει κι ένα έθνος. Τό έθνος τους. Και προϋ­πάντησαν τόν Χριστό κρατώντας κλα­διά φοινίκων, πού ήταν σύμβολα νίκης,επειδή ακριβώς τόν υποδέχονταν ως νικητή του θανάτου, και όπως ήλπιζαν, νικητή των κατακτητών τους Ρωμαί­ων. Τόν αναγνώριζαν ως βασιλέα του Ισραήλ, ως τόν Μεσσία πού περίμε­ναν. Γι' αυτό κραύγαζαν στίχους του μεσσιακού Ψαλμού. Άλλά δυστυχώς δεν μπορούσαν νά κατανοήσουν ότι ο Κύριος δεν ήταν εγκόσμιος βασιλεύς. Γι' αυτό και σε λίγες μέρες τα συναι­σθήματα τους άλλαξαν τόσο ραγδαία. Και Τόν έσταύρωσαν.
Καθώς εισερχόμαστε οι πιστοί στην ιερότερη εβδομάδα του χρόνου, τήν Μεγάλη Εβδομάδα, ας υποδεχθούμε τόν Κύριο μας ο Οποίος πορεύεται προς τό εκούσιο Πάθος. Μη μείνουμε όμως μόνο σε εξωτερικές συγκινήσεις καθώς θα Τόν βλέπουμε όδυνώμενο στο σταυρό. Ούτε νά μιμηθούμε τούς όχλους τής Ιερουσαλήμ στις μεταπτώ­σεις τους και τήν επιπολαιότητα τους. Άλλά νά λατρεύσουμε τόν Νυμφίο τής Εκκλησίας μας με πίστη αταλάντευ­τη. Κατανοώντας ότι αυτός ο Κύριος πού πάσχει γιά μάς, πού πεθαίνει γιά μάς, είναι ο Κύριος των κυριευόντων και βασιλεύς των βασιλευόντων. Κι ας Τόν υποδεχθούμε ως Αρχηγό τής ζω­ής μας και μόνιμο κατακτητή τής καρ­διάς μας.

Η ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

«Έλαβον τα βαΐα των φοινίκων και
εξήλθον εις υπάντησιν αυτώ»

ΕΙΝΑΙ Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ φορά που ο Κύριος μας ανεβαίνει στα Ιεροσόλυμα. Υπακούοντας στο θέλημα του ουρανίου Πατέρα Του, ο Ιησούς έρχεται «επί το εκούσιον πάθος». Έρχεται για να προσφέρει τον εαυτόν Του θυσία. «Δούναι την ψυχήν αυτού λύτρον αντί πολλών» (Ματθ. 20, 28).
Γαλήνιος και πράος, ανεβασμένος σ’ ένα άκακο ζώο, εισέρχεται στην αγία πόλη. Ο τρόπος αυτός εισόδου του Ιησού μας αποκαλύπτει την βαθιά απλότητα και την άκρα ταπείνωση Του. Όμως παρά την απλότητα της η είσοδος του Ιησού στα Ιεροσόλυμα έχει έναν τόνο θριαμβευτικό. Τη διακρίνει μια θαυμαστή ομορφιά και τη σφραγίζει ένα πραγματικά θεϊκό μεγαλείο. Η πρόρρηση του προφήτου Ζαχαρία εκπληρώνεται: «Μη φοβού, θύγατερ Σιών. Ιδού ο βασιλεύς σου έρχεται καθήμενος επί πώλον όνου» (Ζαχ. 9,9).
Ο Ιησούς, λοιπόν, έρχεται στα Ιεροσόλυμα. Και ο λαός; Οι εντόπιοι Ιουδαίοι και αυτοί της διασποράς που είχαν έρθει για τη μεγάλη γιορτή του Πάσχα; «Έλαβον τα βαΐα των φοινίκων», μας πληροφορεί ο ευαγγελιστής, «και εξήλθον εις υπάντησιν αυτώ». Κυριακή των Βαΐων σήμερα - ημέρα κατά την οποία εορτάζουμε την είσοδο και την υποδοχή του Ιησού στα Ιεροσόλυμα -, αξίζει να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στη στάση αυτή του λαού. Επιβάλλεται να το κάνουμε γιατί αυτό θα βοηθήσει κι εμάς να υποδεχτούμε σωστά τον Κύριο μας Ιησού Χριστό, που για μια ακόμη φορά πορεύεται μυστικά από σήμερα το δρόμο του εκουσίου Πάθους Του.

Πως υποδεχόμαστε τον Χριστό;

ΤΑ ΠΛΗΘΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ, καθώς ιστορούν οι Ευαγγελιστές, «εξήλθον εις υπάντησιν αυτώ». Άφησαν τα σπίτια τους, τις ασχολίες τους και γεμάτοι χαρά και ενθουσιασμό βγήκαν να τον προϋπαντήσουν. Η έξοδος αυτή του λαού μαρτυρεί την αγάπη και τον αυθορμητισμό των αισθημάτων του προς τον ερχόμενο Μεσσία.
Όπως τότε, έτσι και σήμερα ο Θεάνθρωπος Κύριος θα οδεύσει και πάλι μυστικά το δρόμο της θυσίας. Παρών σε κάθε εποχή, ο Χριστός προσφέρεται και θυσιάζεται «δι’ ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρίαν». Κάθε Μεγάλη Εβδομάδα αποτελεί μια μυστική επανάληψη του θείου Πάθους. Τότε ο λαός, γεμάτος ενθουσιασμό κι αγάπη, έσπευσε να τον υποδεχτεί. Εμείς άραγε σήμερα τι κάνουμε; Πως υποδεχόμαστε τον Χριστό; Ποιό είναι το μέτρο της αγάπης και της αφοσίωσης μας προς το θεανδρικό πρόσωπο Του; Τι αφήνουμε για να τον υποδεχτούμε και τι θυσιάζουμε για να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας για τη σταυρική θυσία που πρόσφερε για χάρη μας;
Πολλοί, όπως κάθε χρόνο, αυτές τις ημέρες θα εξέλθουν. Θ’ αφήσουν τα σπίτια τους. Για ποιό σκοπό όμως; Για τον Χριστό ή για τον οβελία και μόνο; Για να συμμετάσχουν στο Πάθος Του, να τον λατρεύσουν και να τον δοξολογήσουν ή για να διασκεδάσουν; Θα εξέλθουμε πολλοί από τα σπίτια μας. Αλλά για να πάμε που; Στους ορθοδόξους ναούς μας για να ζήσουμε ιερές στιγμές στο κλίμα της λατρείας και της κατάνυξης, ή για να πάμε εκδρομή; Και ξεσπιτωμένοι τις άγιες τούτες ημέρες να περιφερόμαστε στους δρόμους και τα μαγαζιά των μεγαλουπόλεων της Ευρώπης; Να μερικά καίρια ερωτήματα, στα οποία ως χριστιανοί έχουμε χρέος να δώσουμε απάντηση.

Τα βαΐα των Ιουδαίων, οι «κλάδοι αρετών» των χριστιανών

Ο ΙΕΡΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ μας λέει ότι τα πλήθη του λαού «έλαβον τα βαΐα των φοινίκων» στα χέρια τους κι έτσι βγήκαν για να υποδεχτούν τον Χριστό. Τι ήθελε να δείξει μ’ αυτό ο λαός; Ασφαλώς τον ενθουσιασμό του, την αναγνώριση στο πρόσωπο του Χριστού του Μεσσία, του απεσταλμένου του Θεού. Τα κλαδιά των φοινίκων ήταν σύμβολα νίκης. Και τη νίκη αυτή κατά του κόσμου συμβολίζουν τα βαΐα που κρατούν οι μάρτυρες σύμφωνα με την περιγραφή του βιβλίου της Αποκαλύψεως (7, 9).
Ο Ιησούς έρχεται και σήμερα κοντά μας. Εμείς, λοιπόν, τι θα κρατήσουμε στα χέρια μας για να τον υποδεχτούμε; Βαΐα για τους χριστιανούς είναι οι χριστιανικές αρετές. Οι ενάρετες πράξεις. Ο καθαρός βίος. Αυτό μας υπογραμμίζουν οι ύμνοι της σημερινής εορτής. Υποδεχόμαστε τον Κύριο «κλάδους αρετών και ημείς, ως οι παίδες, νυν προσφέροντες Χριστώ».

«Ωσαννά» : η δοξολογία και οι ύμνοι

ΜΙΑ ΥΠΟΔΟΧΗ που την χαρακτήριζε ένας τόσο μεγάλος ενθουσιασμός δεν θα μπορούσε να ήταν σιωπηλή. Ο τρόπος με τον οποίο μπορούν να εκφραστούν ευκολώτερα τα συναισθήματα μας είναι η γλώσσα, ο λόγος μας. Και τα πλήθη υποδεχόμενα τον χριστό «έκραζον, ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου». Όπως με τα βαΐα έτσι και με τις επευφημίες αυτές ο λαός αναγνώριζε και ομολογούσε τον Χριστό Μεσσία, απεσταλμένο του Θεού για να τον λυτρώσει.
Υποδεχόμαστε κι εμείς σήμερα τον Χριστό. «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται...» θα ακούσουμε το βράδυ κατά την Ακολουθία του Νυμφίου. Και την εξαγγελία αυτή θα συνοδεύσει η προτροπή ενός άλλου ύμνου: «Δεύτε, ουν φιλέορτοι υπαντήσωμεν άσμασι...». Οι χριστιανοί καλούμαστε να προϋπαντήσουμε τον Χριστό με τη δοξολογία της καρδιάς και τον ύμνο των χειλέων μας. Για να ζήσουμε τα πάθη του Χριστού και να συνειδητοποιήσουμε τη σωτηριώδη σημασία τους οφείλουμε να συμμετάσχουμε στην προσευχή της Εκκλησίας. Να νιώσουμε βαθιά τούτες τις μέρες το νόημα της λατρείας, τους ύμνους, τα αναγνώσματα, τα σύμβολα της. Κέντρο ζωής όλων αυτή την εβδομάδα πρέπει να γίνει ο ναός της ενορίας μας. Αχώριστοι σύντροφοί μας τα Ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης και η Σύνοψη.

* * *
Αδελφοί μου,
Ο Χριστός έρχεται! Πορεύεται και πάλι σήμερα, Κυριακή Βαΐων του 2010, το δρόμο της θυσίας. Χρέος μας να τον υποδεχτούμε. Με καθαρές καρδιές, με λαχτάρα και αγάπη. Αντί για βαΐα των φοινίκων ας του προσφέρουμε «βαΐα εναρέτων πράξεων». Αντί για ωσαννά την ευγνωμοσύνη της καρδιάς και την υμνωδία των χειλέων μας. Και όλες τούτες τις μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας ας τον συντροφεύσουμε με αφοσίωση. Έτσι μόνο θα γίνουμε κοινωνοί των παθημάτων Του και θα συμμετάσχουμε πράγματι στη νίκη και τη χαρά της Αναστάσεως Του.

Τετάρτη 24 Μαρτίου 2010



Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ
ΣΑΝ ΜΗΝΥΜΑ ΛΥΤΡΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΕΩΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ.


Κατά τον 6ο μήνα της εγκυμοσύνης της Ελισάβετ, όπως μας διηγείται ο ευαγγελιστής Λουκάς, στάλθηκε και πάλι ο άγγελος Γαβριήλ, αυτός που πριν εξακόσια χρόνια περίπου είχε αποκαλύψει στον Δανιήλ το χρόνο της ελεύσεως του Χριστού και πριν από έξι μήνες είχε αναγγείλει στον Ζαχαρία τη γέννηση του Προδρόμου, αυτός ό ίδιος, απεστάλη και στη παρθένο Μαρία κομίζοντας ένα μήνυμα χαρμόσυνο, μια είδηση χαρούμενη, ένα ευαγγέλιο όπως θα λέγαμε στην αρχαία ελληνική γλώσσα. Το ευαγγέλιο ότι η Μαρία, σύμφωνα με το προαιώνιο σχέδιο του Θεού, θα συλλάβει εν Πνεύματι αγίω και θα γεννήσει ένα γιό και θα τον ονομάσει Ιησού. «Ιδού συλλήψη εν γαστρί και τέξεται υιόν και καλέσεις το όνομα αυτού Ιησούν» παρουσιάζει λακωνικότατα και απλά- απλά ο ευαγγελιστής Λουκάς αυτό το μήνυμα του αγγέλου. Κι όμως, μέσα σ’ αυτή τη λακωνικότητα και την ξερή λιτότητα κρύβεται μια μεγάλη αλήθεια της πίστεως μας. Η αλήθεια ότι ο Σωτήρας που ανέμενε χρόνια και χρόνια τώρα η ανθρωπότητα να την λυτρώσει από το κράτος της αμαρτίας και του διαβόλου, στον οποίο υποτάχθηκε μετά την παρακοή και ανταρσία των πρωτοπλάστων, ήρθε η ώρα επί τέλους να γεννηθεί και να σώσει το λαό του. Γιατί αυτό σημαίνει το όνομα Ιησούς, που καλείται να δώσει στο παιδί που θα γεννηθεί η παρθένος Μαρία. Σημαίνει Σωτήρ του κόσμου ή ότι αυτός θα σώσει το λαό του. Και το τι σημαίνει Σωτήρ και το πόσο γλυκά ακουγότανε αυτό το όνομα το καταλαβαίνουμε πολύ καλά, αν σκεφθούμε σε τι κατάσταση βρισκόταν ο άνθρωπος προ της πτώσεως και σε τι κατάσταση βρέθηκε μετά. Προ της πτώσεως βρισκόταν μέσα στον παράδεισο, ο οποίος -κατά την διδασκαλία της αγίας Γραφής- ήταν αισθητός για να ικανοποιεί τον υλικό άνθρωπο και πνευματικός για να ικανοποιεί τον πνευματικό άνθρωπο. Το πρώτο επιτυγχανόταν με τα υλικά αγαθά του παραδείσου, το δεύτερο με τη συντροφιά του Θεού. ο Θεός ήταν πατέρας και οι άνθρωποι τα παιδιά του. Τέλεια οικογένεια και τρισευτυχισμένη. Αυτή την οικογένεια διέσπασε ο φθόνος του διαβόλου και η επιθυμία του ανθρώπου ν’ αυτονομηθεί και να κόψει κάθε σχέση με τον δημιουργό του, ξεχνώντας ποια ήταν η πηγή της ζωής και της ευτυχίας του. Κι εδώ αρχίζει το δράμα του ανθρώπου, που έγινε η αρχή και η αφετηρία όλης της μετέπειτα δυστυχίας του. Τον πνευματικό θάνατο, τον χωρισμό δηλαδή του ανθρώπου από τον Θεό, ακολούθησε ο σωματικός, ο οποίος ήρθε αργότερα, και που ήταν ο χωρισμός της ψυχής από το σώμα. Την καταστροφή συμπλήρωσε η υποταγή του σ’ αυτόν που τον απάτησε και του υποσχέθηκε την ελευθερία, για να τον ρίξει στη χειρότερη σκλαβιά. Έτσι ο άνθρωπος βρέθηκε μετά την πτώση στο κέντρο ενός κύκλου, την περιφέρεια του οποίου διατρέχουν η αμαρτία, ο διάβολος και ο θάνατος εμποδίζοντας την κοινωνία του με το Θεό. Κι αυτός μόνος, ολομόναχος, δέχεται τη συγχρονισμένη επίθεση των τριών αυτών εχθρών του, χωρίς να μπορεί να κάνει τίποτα, εκτός από του να δέχεται τα πλήγματά τους. Η κατάσταση του είναι φρικτή και η προσπάθειά του να ελευθερωθεί μόνος του δεν ωφελεί σε τίποτα. Ο πολιτισμός του δεν έχει τη λυτρωτική δύναμη που νομίζει. Οι προσπάθειές του, όσο κι αξιέπαινες κι αν είναι δεν μπορούν να τον βγάλουν από τον αόρατο ιστό του θανάτου και της φθοράς, υλικής και πνευματικής. Αιώνες τώρα τα ανθρωποκεντρικά επιτεύγματα του δεν αποτρέπουν ούτε τον βιολογικό του θάνατο ούτε θεραπεύουν την πνευματική του κατάσταση. Συνεχώς βλέπουμε να πραγματοποιείται αυτό που διαπίστωσαν οι αρχαίοι Λατίνοι· «Homo homini lupus est». Κι αυτό συμβαίνει, γιατί θέλει ν’ απελευθερωθεί από το παρελθόν του που τον δεσμεύει, παραμένοντας όμως σταθερά στο ίδιο παρελθόν. Έτσι απογοητευμένος εντελώς και απηυδισμένος κραυγάζει· «Ταλαίπωρος εγώ άνθρωπος· τις με ρύσεται εκ του σώματος του θανάτου τούτου» (Ρωμ. 7,24). Κι εδώ ακριβώς παρεμβαίνει μία δύναμη· μια δύναμη απ’ έξω. Πιο ισχυρή από τη φθορά και το θάνατο, την αμαρτία και τον διάβολο. Είναι η δύναμη του Θεού ενσαρκωμένη στο πρόσωπο του Χριστού Σωτήρος, ο οποίος είναι απαλλαγμένος από κάθε αμαρτία, γιατί είναι η απαρχή της καινής κτίσεως. Αυτό άλλωστε είναι και το νόημα της εκ παρθένου γεννήσεώς του. Όπως ο πρώτος Αδάμ έτσι και ο νέος δημιουργείται με μία απ’ ευθείας πράξη του Θεού. Ενώ όμως ο πρώτος ο Αδάμ με την ύβρη του έναντι του Θεού εξέπεσε της χάριτος και έγινε δούλος του διαβόλου, ο οποίος ως μισθό του έδωσε τον θάνατο, ο νέος Αδάμ, ο Ιησούς Χριστός, συνέχισε μέχρι τέλους το νικηφόρο αγώνα του, προσφέροντας σε μας σαν χάρη τη σωτηρία μας. Δημιούργημα μιας νέας ζωής, βρισκόμενος σε σωστή σχέση με τον πατέρα του, θα παρουσιασθεί αργότερα, στη πρώτη και τελευταία ομιλία του στην πατρίδα του την Ναζαρέτ και, μιλώντας πάνω στην προφητεία του Ησαΐα (61,1) θα εμφανισθεί στην ανθρωπότητα λέγοντας ότι ήρθε «κηρύξαι αιχμαλώτοις άφεσιν» (Λουκ. 4,18). Εδώ άφεση είναι η απελευθέρωση. Με άλλα λόγια ο Κύριος έρχεται και αυτοσυστήνεται στους ανθρώπους ως ελευθερωτής. Είναι σαν να τους λέγει· Άνθρωποι το δράμα σας πήρε τέλος· η δουλεία σας στο διάβολο και το θάνατο έληξε· είστε ελεύθεροι αρκεί να το θελήσετε. «Εγώ ειμί η οδός και η αλήθεια και η ζωή» (Ιω.14,6).
***
Να η λύτρωση· να το μήνυμα του ευαγγελισμού. Μήνυμα λυτρώσεως και ελευθερίας. Ελευθερίας από το αμαρτωλό παρελθόν που καθορίζει βασανιστικά και επιτακτικά το παρόν του ανθρώπου. Μα η λύτρωση δεν σταματά εδώ στην ελευθερία του ανθρώπου μόνο από το παρελθόν. Προχωρεί και πιο πέρα στο μέλλον· στη δυνατότητα για μια νέα ζωή που παρέχεται με την ανακαίνιση του ανθρώπου. Και η ανακαίνιση του ανθρώπου επιτυγχάνεται ως γνωστόν με τη συμμετοχή του ανθρώπου στο απολυτρωτικό έργο του Χριστού που παρέχεται με το βάπτισμα. «Όσοι εβαπτίσθημεν εις Χριστόν εις το θάνατον αυτού εβαπτίσθημεν…ίνα ώσπερ ηγέρθη Χριστός…ούτω και ημείς εν καινότητι ζωής περιπατήσωμεν (Ρωμ.6,3-4) θα πει ο Παύλος λίγα χρόνια μετά την πραγματοποίηση του μηνύματος του αγγέλου Γαβριήλ. Η μεταμόρφωση που επιτελείται με το βάπτισμα είναι ριζική. Είναι απέκδυση και θάνατος του παλαιού ανθρώπου. Είναι νέα δημιουργία κατ’ εικόνα Θεού· είναι καινός τρόπος λοχείας· είναι παράδοξος τρόπος δημιουργίας εκ νέου του ανθρώπου. «Στη πρώτη δημιουργία του ανθρώπου χρησιμοποιήθηκαν ως υλικά νερό και χώμα. Στην δεύτερη χρησιμοποιούνται νερό και Άγιο Πνεύμα (Ε.Π.Ε. 13,114·131). Με το Άγιο Πνεύμα πλάθεται, μ’ αυτό δημιουργείται, όπως ακριβώς ο Χριστός στη μήτρα της παρθένου (Ε.Π.Ε. 22,204). Χωρίς συνουσία, χωρίς φυσική σπορά, όπως συνέβη και με τη γέννηση του Χριστού» αναφωνεί γεμάτος ενθουσιασμό ο άγιος Χρυσόστομος και συνεχίζει· «η γέννηση που συντελείται με το βάπτισμα αποτελεί επανάληψη και συνέχιση της δι’ Αγίου Πνεύματος γεννήσεως του Χριστού». Η ανακαίνιση που παρέχεται με το βάπτισμα ολοκληρώνεται με τη θεία ευχαριστία. Με το βάπτισμα γεννιέται ο καινούργιος άνθρωπος, με τη θεία ευχαριστία τρέφεται, όπως ακριβώς το νιογέννητο μωρό με το γάλα της μητέρας του. Στη θεία ευχαριστία δεν έχουμε απλή εν τη πίστει κοινωνία του σώματος του Χριστού αλλά πραγματική αυτού μετοχή. Ο πιστός αναμιγνύεται προς το σώμα του Χριστού, συμπλέκεται, συνυφαίνεται, συνοσιούται, ανακράται, μιγνύεται, ενώνεται, θεούται (πρβλ. Ε.Π.Ε. 23,404). Συνεχίζεται έτσι στη θεία ευχαριστία το μυστήριο της ενσαρκώσεως του Χριστού. Όπως ακριβώς ενώθηκε ο Χριστός με την ανθρώπινη φύση στη μήτρα της παρθένου, έτσι με τον άρτο της θείας ευχαριστίας ενώνεται κάθε πιστός μ’ αυτόν (πρβλ. Ε.Π.Ε. 18Α,86). Συγχρόνως δημιουργείται νέος δεσμός συγγενείας του ανθρώπου που υπερβάλλει κάθε άλλον. Όλοι οι πιστοί, ενωμένοι με τον Χριστό, δεν αποτελούν χωριστά σώματα αλλά ένα. Να η επανασύνδεση της κατακερματισμένης οικογένειας του παραδείσου. Να η ενοποίηση του ανθρωπίνου γένους. Προσοχή όμως. Η ενοποίηση έγινε και υπάρχει εν Χριστώ Ιησού. Κάθε άλλη προσπάθεια ενώσεως που δεν βασίζεται στο Χριστό και στο έργο του αλλά στην αγάπη, τον αγαπισμό, στην ανάγκη για ειρήνη και αλληλοβοήθεια είναι ευθύς εξ αρχής αποτυχημένη. Και μη ξεχνάμε ότι η αγάπη, η αληθινή αγάπη, είναι φυτό αληθοχαρές. Δεν ευδοκιμεί έξω από τα κλίματα της Ορθοδοξίας· ούτε καν υπάρχει έξω απ’ αυτήν. Όπως ο Θεός έχει ορισμένα αποκλειστικά γνωρίσματα, τα λεγόμενα ιδιώματα, έτσι και η αγάπη είναι ιδίωμα της Ορθοδοξίας· ανήκει αποκλειστικά σ’ αυτήν. Έξω απ’ αυτήν η αγάπη είναι απάτη και τίποτα άλλο.
***
Απολύτρωση σαν απελευθέρωση από την αμαρτία, το διάβολο, και το θάνατο· απολύτρωση σαν ανακαίνιση με τα μυστήρια του βαπτίσματος και της θείας ευχαριστίας· και τέλος απολύτρωση σαν συμφιλίωση με το Θεό και σαν ενοποίηση του ανθρώπινου γένους με το Θεό είναι το μήνυμα του αρχαγγέλου Γαβριήλ προς την εποχή μας. Σ’ ένα κόσμο που εναγώνια ζητεί τη λύτρωση, μα που ψάχνει να τη βρει σε λάθος κατεύθυνση· που διψά τη χαρά, την αλλαγή, την ανανέωση, μα που μένει συνεχώς παλαιός· που προσπαθεί να θεραπεύει τα συμπτώματα του κακού, χωρίς να κτυπά αυτό το ίδιο το κακό, τον αμαρτωλό εαυτό μας, τι καλύτερο θα είχε να προσφέρει κανείς απ’ τη ζωντανή και έντονη παρουσίαση αυτού του μηνύματος. Δεν μένει παρά να ευχηθούμε, αλλά και να προσπαθήσουμε, ώστε και οι σημερινοί άνθρωποι ν’ ακούσουν και να νοιώσουν ότι· «Ιδού νυν καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού νυν ημέρα σωτηρίας (Β΄ Κορ.6,2). Τα αρχαία παρήλθεν, ιδού γέγονεν καινά τα πάντα (Β΄ Κορ. 5,17)».

ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ

Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010


Πνευματική Συνομιλία με τον πατέρα Πολύκαρπο.

Ο πατήρ Πολύκαρπος ζει στην καλύβα της Αγίας Βαρβάρας λίγο πιο κάτω απ' τις Καρυές, στο δρόμο για τη Σταυρονικήτα κι ήλθε στον Άθω πριν 66 ακριβώς χρόνια.Θα 'θελα να γινόταν να μεταφέρω εδώ ακριβώς τα όσα αποφασιστικά μου διατύπωσε στη συζήτηση, όμως δεν γίνεται γιατί δεν έχω ακόμα πεισθεί ότι στ' αλήθεια συμφέρει το Όρος...


Ερώτηση: Ποιο είναι το προνόμιο για σας τους Αγιορείτες;


Απάντηση: Το ότι ζούμε στα 'ίχνη της φυσικής ζωής. Κοιμόμαστε ήσυχα επειδή δουλεύουμε σκληρά και εντατικά. Δεν έχουμε άγχος για να αυξήσουμε το εισόδημα και δεν τρέχουμε για να προφτάσουμε το φανάρι ή το λεωφορείο.


Ερώτηση: Πώς θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει την κοινωνία του Άθω;


Απάντηση: Σαν μια κοινωνία μ' ανθρώπους. Ό,τι βλέπεις στον κόσμο το συναντάς και εδώ. Μόνο πού δεν υπάρχουν γυναίκες και βυζανιάρικα. Κι εδώ βρίσκεις ανθρώπους πού δεν ήλθαν χάρη στην πίστη τους. Βέβαια, τελευταία έρχονται άνθρωποι στ' αλήθεια ιδεολόγοι.


Ερώτηση: Πώς αντιμετωπίζετε τη σάρκα;


Απάντηση: Όπως και σεις. Είμαστε όλοι φτιαγμένοι από το ίδιο το υλικό. Είναι ένα υλικό πρόχειρο και φτηνό πού όμως δίνει στην ανθρώπινη οντότητα μεγάλη αξία. Ό άνθρωπος μπορεί αν το θελήσει να πάει κόντρα στις σαρκικές του ορέξεις. Εμείς εδώ παλεύουμε με τη σάρκα χρησιμοποιώντας τα δικά μας τα όπλα. Νηστεία, αγρυπνία, προσευχή, εμποδίζουν τη σάρκα να κορυφώσει τη νίκη της.


Ερώτηση: Όμως κι εδώ δεν υπάρχουν οι πτώσεις;


Απάντηση: Το ίδιο, όπως στην κοινωνία. Μόνο πού όταν πέφτει κανείς θα πρέπει οπωσδήποτε να σηκώνεται. Μετά θα ξαναπέφτει, θα σηκώνεται πάλι και αυτό θα γίνεται μια ζωή. Κι εδώ το κακό υπερπλεονάζει. Από ένα μοναστήρι έδιωξαν μέσα σε 10 χρόνια 30 μοναχούς. όμως, όπου το κακό υπερπλεονάζει, υπερπερισσεύει κι η χάρη! Στους 300 βουλευτές, μόνο οι τρεις έχουν Θεό.


Ερώτηση: Δηλαδή, έχετε δει και το Σατανά;


Απάντηση: Αστειεύεσαι; Πολεμάμε μαζί του. Ο Θεός έριξε εδώ όλους τους σατανάδες. Κάνω 8 ώρες προσευχή κάθε μέρα και πάλι δε γίνεται τίποτα. Όμως το πράμα θέλει υπομονή. Μόνο μ' αυτή θα βρεις την ψυχή σου, διαφορετικά την έχασες. Ξέρεις, το Άγιο Όρος είναι νοσοκομείο πνευματικό.


Ερώτηση: Έχετε χρόνια εδώ, στο Νοσοκομείο;


Απάντηση: Είμαι 83 και όταν ήλθα ήμουν 17 χρονών. Όμως μην πεις πώς τον κόσμο τον έχω ξεχάσει. Έχω τσακωθεί με τον Έβερτ, έχω βρίσει τον εισαγγελέα και τον Διευθυντή της Αστυνομίας. Στα 1953 έκανα ένα μήνα στη φυλακή γιατί δε δέχτηκα να ορκιστώ σε μια δίκη. Ή Εκκλησία έχει το δικό της πηδάλιο. Άμα δείτε καλόγερους τσιγαράδες κι ανήθικους, μην πείτε ποτέ πώς αυτό είναι το Όρος. Φροντίστε να βρείτε γιατί συμπεριφέρονται έτσι. Τι συμβαίνει μέσα στην ψυχή τους. Μην απορρίψετε τον μοναχισμό για τα πρόσωπα. Το κάθε μοναστήρι είναι νοσοκομείο πνευματικό.


Ερώτηση: Ναι, αλλά ένας που έρχεται εδώ δεν έρχεται συνήθως με την εντύπωση ότι πάει σε νοσοκομείο, αλλά με τη σιγουριά ότι θα συναντήσει αγίους. Έτσι δεν είναι;


Απάντηση: Ένας είναι ο Άγιος. Ό Κύριος Σαβαώθ του οποίου η παρουσία γεμίζει τον κόσμο. Τον βρίσκεις κυρίως, όχι τόσο μέσα στις εκκλησιές, όσο μέσα στα νοσοκομεία. Ένας που έρχεται εδώ θα πρέπει να ψάχνει για τον μοναδικό Άγιο, διαφορετικά θα απογοητευθεί.


Ερώτηση: Έκτος απ' αυτό ίσως θα πρέπει ένας που επισκέπτεται το Άγιο Όρος να εντοπίζει και να διδάσκεται από αξίες που εδώ βιώνονται και μέσα στον κόσμο έχουν αρκετά ατονήσει. Εννοώ, την παρθενία, την ακτημοσύνη και την υπακοή, πού αποτελούν βασικούς κανόνες ζωής για το μοναχό. Τι λέτε;


Απάντηση: Και οι κανόνες όμως παραβιάζονται από τους ανθρώπους. Ο Χριστιανός συνέχεια παλεύει με το Θεό και το Σατανά. Το αγαθό και το σκοτεινό. Να σας πω ένα παράδειγμα. Εγώ μέχρι σήμερα δεν έχω πάει με γυναίκα. Είμαι παρθένος; Για όνομα του Θεού! Ο άνθρωπος αμαρτάνει και με τα μάτια και με την ακοή και με τα χέρια, Όπως εγώ. Όμως ο Θεός συγχωράει. Στην καρδιά ποιος είναι παρθένος; Ούτε μπορώ να πω πως ένας που πήγε με γυναίκα δεν είναι παρθένος. Εξαρτάται από τα δάκρυα που έχει χύσει και τη μετάνοια που έδειξε. Η παρθενία είναι πιο πολύ κατάσταση της καρδιάς και του νου.


Ερώτηση: Ποια είναι η μεγαλύτερη αμαρτία;


Απάντηση: Η έλλειψη φιλανθρωπίας για τον πλησίον. Το μεγαλύτερο έγκλημα είναι να βλέπεις τον άλλον να εγκληματεί κι εσύ άσπλαχνα να τον κρίνεις και να τον καταδικάζεις, χωρίς να μπαίνεις μέσα στα κατάβαθα της καρδιάς του ψάχνοντας να βρεις τους λόγους που τον έκαναν να εγκληματήσει! Γιατί άραγε μια πόρνη να ασκεί ένα τέτοιο επάγγελμα; Ποιοι είναι οι λόγοι; «Το επιεικές ημών γνωσθήτω πάσιν άνθρώποις.Ό Κύριος έρχεται».


Ερώτηση: Ποια προσευχή προφέρετε πιο συχνά; Ασφαλώς το «Κύριε ημών Ιησού Χριστέ ελέησον με».


Απάντηση: Όχι. Αυτό που αδιάκοπα λέω είναι: «Αμαρτίες νεότητας μου και αγνοίας μου, Κύριε, μη μνησθείς».

Παρασκευή 19 Μαρτίου 2010


Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 21/03/2010, Ε΄ των Νηστειών
Ευαγγελιστής Μάρκος κεφάλαιο ι΄ στίχοι 32-45.


Κείμενο:
Ήσαν δε εν τη οδώ αναβαίνοντες εις Ιεροσόλυμα· και ην προάγων αυτούς ο Ιησούς, και εθαμβούντο, και ακολουθούντες εφοβούντο. και παραλαβών πάλιν τους δώδεκα ήρξατο αυτοίς λέγειν τα μέλλοντα αυτώ συμβαίνειν, ότι ιδού αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα και ο υιός του ανθρώπου παραδοθήσεται τοις αρχιερεύσι και γραμματεύσι, και κατακρινούσιν αυτόν θανάτω και παραδώσουσιν αυτόν τοις έθνεσι, και εμπαίξουσιν αυτώ και μαστιγώσουσιν αυτόν και εμπτύσουσιν αυτώ και αποκτενούσιν αυτόν, και τη τρίτη ημέρα αναστήσεται. Και προσπορεύονται αυτώ Ιάκωβος και Ιωάννης υιοί Ζεβεδαίου λέγοντες· διδάσκαλε, θέλομεν ίνα ο εάν αιτήσωμεν ποιήσης ημίν. ο δε είπεν αυτοίς· τι θέλετε ποιήσαι με υμίν; οι δε είπον αυτώ· δος ημίν ίνα εις εκ δεξιών σου και εις εξ ευωνύμων σου καθίσωμεν εν τη δόξη σου. ο δε Ιησούς είπεν αυτοίς· ουκ οίδατε τι αιτείσθε. δύνασθε πιείν το ποτήριον ο εγώ πίνω, και το βάπτισμα ο εγώ βαπτίζομαι βαπτισθήναι; οι δε είπον αυτώ· δυνάμεθα. ο δε Ιησούς είπεν αυτοίς· το μεν ποτήριον ο εγώ πίνω πίεσθε, και το βάπτισμα ο εγώ βαπτίζομαι βαπτισθήσεσθε· το δε καθίσαι εκ δεξιών μου και εξ ευωνύμων ουκ έστιν εμόν δούναι, αλλ΄ οις ητοίμασται. και ακούσαντες οι δέκα ήρξαντο αγανακτείν περί Ιακώβου και Ιωάννου. ο δε Ιησούς προσκαλεσάμενος αυτούς λέγει αυτοίς· οίδατε ότι οι δοκούντες άρχειν των εθνών κατακυριεύουσιν αυτών και οι μεγάλοι αυτών κατεξουσιάζουσιν αυτών· ουχ ούτω δε έσται εν υμίν, αλλ΄ ος εάν θέλη γενέσθαι μέγας εν υμίν, έσται υμών διάκονος, και ος εάν θέλη υμών γενέσθαι πρώτος, έσται πάντων δούλος· και γαρ ο υιός του ανθρώπου ουκ ήλθε διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι, και δούναι την ψυχήν αυτού λύτρον αντί πολλών.
Μετάφραση:
Ανέβαιναν προς τα Ιεροσόλυμα. Ο Ιησούς προχωρούσε μπροστά από τους μαθητές του, που ήταν κυριευμένοι από δέος. Ο κόσμος που ακολουθούσε αισθανόταν φόβο. Ο Ιησούς πήρε πάλι τους δώδεκα χωριστά κι άρχισε να τους λέει τα όσα ήταν να του συμβούν. «Ακούστε», τους έλεγε· «τώρα που ανεβαίνουμε στα Ιεροσόλυμα, ο Υιός του Ανθρώπου θα παραδοθεί στους αρχιερείς και στους γραμματείς, οι οποίοι θα τον καταδικάσουν σε θάνατο και θα τον παραδώσουν στους εθνικούς. Θα τον περιγελάσουν, θα τον μαστιγώσουν, θα τον φτύσουν και θα τον θανατώσουν. Ύστερα από τρεις μέρες όμως αυτός θα αναστηθεί». Πλησιάζουν τότε τον Ιησού ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, οι γιοι του Ζεβεδαίου, και του λένε: «Διδάσκαλε, θέλουμε να μας κάνεις τη χάρη που θα σου ζητήσουμε». «Τι θέλετε να κάνω για σας;» τους ρώτησε εκείνος. «Όταν θα εγκαταστήσεις την ένδοξη βασιλεία σου», του αποκρίθηκαν, «βάλε μας να καθίσουμε ο ένας στα δεξιά σου κι ο άλλος στα αριστερά σου». Ο Ιησούς τότε τους είπε: «Δεν ξέρετε τι ζητάτε. Μπορείτε να πιείτε το ποτήρι του πάθους που θα πιω εγώ ή να βαφτιστείτε με το βάπτισμα με το οποίο θα βαπτιστώ εγώ;» «Μπορούμε», του λένε. Κι ο Ιησούς τους απάντησε: «Το ποτήρι που θα πιω εγώ θα το πιείτε, και με το βάπτισμα των παθημάτων μου θα βαφτιστείτε· το να καθίσετε όμως στα δεξιά μου και στα αριστερά μου δεν μπορώ να σας το δώσω εγώ, αλλά θα δοθεί σ΄ αυτούς για τους οποίους έχει ετοιμαστεί». Όταν τ΄ άκουσαν αυτά οι υπόλοιποι δέκα μαθητές, άρχισαν ν΄ αγανακτούν με τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη. Τους κάλεσε τότε ο Ιησούς και τους λέει: «Ξέρετε ότι αυτοί που θεωρούνται ηγέτες των εθνών ασκούν απόλυτη εξουσία πάνω τους, και οι άρχοντές τους τα καταδυναστεύουν. Σ΄ εσάς όμως δεν πρέπει να συμβαίνει αυτό, αλλά όποιος θέλει να γίνει μεγάλος ανάμεσά σας πρέπει να γίνει υπηρέτης σας· και όποιος από σας θέλει να είναι πρώτος πρέπει να γίνει δούλος όλων. Γιατί και ο Υιός του Ανθρώπου δεν ήρθε για να τον υπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσει και να προσφέρει τη ζωή του λύτρο για όλους».

Σχόλια:



Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΑΛΗΘΙΝΟΥ ΜΕΓΑΛΕΙΟΥ

«Ός εάν θέλη γενέσθαι μέγας εν υμίν,
έσται υμών διάκονος»

ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ επιθυμίες που γεννιούνται συχνά στην καρδιά πολλών ανθρώπων είναι να διακριθούν. Να ξεχωρίσουν από τους άλλους. Ν’ ανέβουν ψηλά. Να πρωτεύσουν στην άμιλλα και το συναγωνισμό που δημιουργείται μέσα στον κοινωνικό στίβο.
Και όσο η επιθυμία αυτή παραμένει μια ευγενής φιλοδοξία – ευγενής ως προς τα κίνητρα και έντιμη ως προς τα μέσα που χρησιμοποιούμε -, θα μπορούσαμε να τη δούμε σα μια θεμιτή επιδίωξη. Όταν όμως μεταβάλλεται σε αρχομανία και μεγαλομανία, που τη υποδαυλίζει ένας άκρατος εγωισμός, και χρησιμοποιεί μέσα πονηρά και ανέντιμα, τότε είναι απαράδεκτη και κατακριτέα.
Η σημερινή ευαγγελική περικοπή, τα όσα ο Κύριος μας διδάσκει στους μαθητές Του, έρχονται να φωτίσουν άπλετα το θέμα στο οποίο αναφερόμαστε. Μας υποδεικνύουν το δρόμο που οδηγεί στην πραγματική διάκριση και το αληθινό μεγαλείο.

Το αίτημα των δυο μαθητών

Ο ΙΗΣΟΥΣ ΜΕ τους μαθητές Του ανεβαίνει για τελευταία φορά στα Ιεροσόλυμα. Και καθώς πλησιάζει ο χρόνος της σταυρικής Του θυσίας, ο Κύριος τους προετοιμάζει. Τους προλέγει όλα όσα έμελλε να ακολουθήσουν: τη σύλληψη και τη παράδοση Του στους αρχιερείς και τους γραμματείς, τη καταδίκη Του εις θάνατον, τα πάθη που θα υφίστατο, την τριήμερη Ανάσταση Του.
Τι κρίμα όμως! Οι μαθητές, αφώτιστοι ακόμη από το Άγιο Πνεύμα, αδυνατούν να κατανοήσουν τα λόγια Του. Και όχι μόνον αυτό. Δυο απ’ αυτούς, ο Ιωάννης και ο Ιάκωβος, του ζητούν να καθήσουν δεξιά και αριστερά Του, όταν θα ανέβαινε, όπως λανθασμένα φρονούσαν, στον επίγειο βασιλικό θρόνο του Δαβίδ. Και οι άλλοι απόστολοι, ακούοντας το αίτημα τους, αρχίζουν να αγανακτούν εναντίον τους επειδή, αν ετιμώντο περισσότερο ο Ιωάννης και ο Ιάκωβος, οι ίδιοι θα παραγκωνίζονταν.
Το περιστατικό δίνει την ευκαιρία στον Χριστό να διδάξει στους μαθητές Του μια καινούργια αντίληψη, αληθινά επαναστατική, για το πραγματικό μεγαλείο και την επιθυμία για διάκριση και ανάδειξη.

Ο ανέντιμος τρόπος ανάδειξης

Ο ΚΥΡΙΟΣ, εν πρώτοις, απορρίπτει την επιβολή και την καταπίεση σαν μέσα αναδείξεως. Οι άρχοντες του κόσμου τούτου διακρίνονται και καταλαμβάνουν διάφορα αξιώματα με τη δύναμη ή την καταπίεση, με την τυραννία ή την ραδιουργία, με τη δημαγωγία και την κολακεία. «Οίδατε ότι οι δοκούντες άρχειν των εθνών κατεξουσιάζουσιν αυτών».
Ανάλογες πρακτικές ακολουθούμε δυστυχώς και σήμερα. Και όχι μόνο για την κατάληψη μεγάλων αξιωμάτων αλλά και για μια απλή διάκριση ή μια συνηθισμένη προαγωγή. Τα μέσα που μετερχόμαστε πολλοί είναι εγωιστικά, σκοτεινά και ανέντιμα. Μπροστά στη δική μας εξέλιξη παραβλέπουμε κάθε αξιοκρατικό κανόνα. Υποσκάπτουμε το καλό όνομα των άλλων. Καταπατούμε το δίκαιο. Παρανομούμε.
Ο Κύριος αρνείται αυτές τις μεθόδους. Καταδικάζει αυτόν τον τρόπο αναδείξεως. Απορρίπτει αξιώματα, πρωτεία και τιμές που αποκτώνται με ανέντιμα μέσα, με την καταπίεση και την εκμετάλλευση. Ταυτόχρονα κατακρίνει και την εγωπαθή και τυραννική άσκηση αξιωμάτων που τυχόν αναλαμβάνουμε.

Ο ευαγγελικός δρόμος
της ταπεινώσεως και της προσφοράς
ΚΑΙ ΤΙ ΜΑΣ προτείνει, λοιπόν; Ποιό δρόμο μας συνιστά; Ο Κύριος μας υποδεικνύει την εν αγάπη υπηρεσία των άλλων. Τη διακονία και την προσφορά χάριν των συνανθρώπων μας. «Εκείνος που θέλει να γίνει μεγάλος μεταξύ σας, πρέπει να γίνει υπηρέτης σας. Και όποιος από σας θέλει να είναι πρώτος, πρέπει να γίνει δούλος όλων».
Στα λόγια αυτά του Χριστού μας συνοψίζεται η βαθιά αλλαγή που επέφερε στην αντίληψη των ανθρώπων για τα αξιώματα, τις τιμές και τα πρωτεία. Αληθινά μεγάλος δεν είναι αυτός που καταδυναστεύει κι εξουσιάζει, αλλά αυτός που αγαπά, και η αγάπη του αυτή τον κάνει να ταπεινώνεται και να γίνεται υπηρέτης των άλλων. Και πρώτος δεν γίνεται αυτός που κυριαρχείται από έναν άκρατο εγωισμό και τη μανία της φιλοδοξίας, αλλά αυτός που εν ονόματι της αγάπης καταδέχεται να γίνει δούλος των άλλων. Να θυσιάζεται για τους άλλους. Να προσφέρει τα πάντα για χάρη των άλλων.
Για να γίνει αυτό όμως χρειάζεται να υπάρχει στην καρδιά μας η αγάπη και η ταπείνωση του Χριστού. Όποιος αγαπά πραγματικά, θυσιάζεται για τους άλλους. Και όποιος ταπεινώνεται χάριν των άλλων, αυτός πράγματι εξυψώνεται. «Ο ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται» (Λουκ. 18, 14).

Ο Χριστός ζωντανό υπόδειγμα όλων μας

Ο ΚΥΡΙΟΣ ΔΕΝ περιορίζεται σε μια θεωρητική τοποθέτηση. Δεν μας δίνει απλώς κάποιες συμβουλές. Μας υποδεικνύει προπάντων τον ίδιο τον εαυτό Του ως ζωντανό υπόδειγμα και σε αυτό το σημείο, υπόδειγμα που όλοι εμείς οι μαθητές Του οφείλουμε να ακολουθήσουμε. «Και γαρ ο υιός του ανθρώπου ουκ ήλθε διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι και δούναι την ψυχήν αυτού λύτρον αντί πολλών».
Ο Χριστός για χάρη μας έλαβε μορφή δούλου: «εαυτόν εκένωσε μορφήν δούλου λαβών» (Φιλ. 2, 7). Έγινε άνθρωπος για να μας υπηρετήσει. Να υπηρετήσει την αδυναμία και την πτωχεία μας. «Εγώ δε ειμί εν μέσω υμών ως ο διακονών» (Λουκ. 22, 27). Έδωσε τη ζωή Του, θυσιάστηκε για τη δική μας σωτηρία. Έχουμε χρέος, λοιπόν, να βαδίσουμε στα ίχνη του Κυρίου μας. «Ο Χριστός έπαθε για χάρη σας», γράφει ο απόστολος Πέτρος, «και σας άφησε παράδειγμα, για να ακολουθήσετε τα ίχνη Του» (Α’ Πετρ. 2, 21).
* * *
Αδελφοί μου,
Ο δρόμος του αληθινού μεγαλείου είναι ο δρόμος της θυσίας. Υψώνεται κανείς όταν ταπεινώνεται. Διακρίνεται όχι όταν διεκδικεί εν ονόματι της φιλαυτίας και της φιλοδοξίας του, αλλά όταν προσφέρει στο όνομα της εν Χριστώ αγάπης. Πρωτεύει όταν μάθει να υπηρετεί με αυταπάρνηση και ανιδιοτέλεια τους άλλους.

Τρίτη 16 Μαρτίου 2010



ΟΙ ΕΞΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΑΚΑΘΙΣΤΟΥ

Στους Χαιρετισμούς της Παναγίας παρατηρούμε να περιγράφεται ο ευαγγελισμός της Θεοτόκου αλλά και οι ευαγγελισμοί άλλων ατόμων. Συνολικά στις δύο πρώτες στάσεις των Χαιρετισμών περιγράφονται έξι ευαγγελισμοί· της Παναγίας, της Ελι-σάβετ, του Ιωσήφ (στην Α΄ στάση), των ποιμένων, των μάγων, του Συμεών (στη Β΄ στάση). Ας τους δούμε χωριστά.


Α΄. Ο ευαγγελισμός της Παναγίας.
«Άγγελος πρωτοστάτης ουρανόθεν επέμφθη ειπείν τη Θεοτόκω το Χαίρε και συν τη ασωμάτω φωνή σωματούμενον σε θεωρών, Κύριε, εξίστατο και ίστατο κραυγάζων προς αυτήν τοιαύτα…». Ο υμνογράφος αναφέρεται στο ευαγγελικό ανάγνωσμα (Λκ. 1,26-38), που είναι το ιστορικό υπόβαθρο του ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Ας δούμε τα χαρακτηριστικά της Παναγίας μας σύμφωνα με το ευαγγελικό κείμενο.
Είναι Παρθένος. Είναι μαζί με τον Τίμιο Πρόδρομο και τον Ιωάννη τον Θεολόγο οι κατ’ εξοχήν παρθένοι της Εκκλησίας μας. Παρθένος όχι μόνο στο σώμα αλλά και στην ψυχή και στο πνεύμα. Είναι η τελείως άσπιλη, αμόλυντη, άφθορη, άχραντη, αγνή, θεόνυμφη.
Είναι κεχαριτωμένη. Η γεμάτη με χάριτες και χαρίσματα. Είναι αυτή που έγινε το κατοικητήριο του Θεού. «Εύρες γαρ χάριν παρά τω Θεώ, και ιδού συλλήψη εν γαστρί και τέξη υιόν και καλέσεις το όνομα αυτού Ιησούν..» θα πει πιο κάτω ο άγγελος για να διευκρινήσει πόσο κεχαριτωμένη ήταν η Παναγία μας. Λέγει ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας ότι ο Θεός πριν την έλευση της Παρθένου ήταν άοικος. Δεν είχε οίκο, δεν είχε σπίτι, δεν είχε κατοικητήριο. Το απέκτησε όμως όταν ήρθε η Παρθένος, η κεχαριτωμένη. Ήταν ο τέλειος καρπός της χάριτος, γι’ αυτό ενοίκησε μέσα της.
Είχε τον Κύριο μαζί της. Αυτό που εμείς το λέμε σαν ευχή –ο Θεός μαζί σου–, αυτό στην Παναγία μας ήταν πραγματικότητα· «ο Κύριος μετά σου». Είχε μαζί της τον Θεό, γιατί κι αυτή ήταν συνεχώς μαζί με τον Θεό.
Είναι η κατ’ εξοχήν ευλογημένη ανάμεσα στις γυναίκες. Ας το προσέξουν αυτό οι γυναίκες κι ας μιμηθούν τον βίο της και το παράδειγμά της, όσο είναι εφικτό στην κάθε μία απ’ αυτές.
Είναι ταπεινή και φρόνιμη. «Η δε ιδούσα διεταράχθη επί τω λόγω αυτού, και διελογίζετο ποταπός είη ο ασπασμός ούτος». Δεν πήραν τα μυαλά της αέρα με τα λόγια του αγγέλου Γαβριήλ. Δεν το πήρε επάνω της ούτε βγήκε να το διαλαλήσει σ’ όλη τη γειτονιά της, όπως κάνουν τόσες και τόσες οραματίστριες και θεούσες. Σκεπτόταν τι νόημα έχει ο χαιρετισμός αυτός. Θυμόταν τον αντίστοιχο χαιρετισμό του Όφι στην Εύα στον παράδεισο και πώς την ξεγέλασε με την υπόσχεση να την κάνει Θεό και ήταν επιφυλακτική για τα όσα άκουε.
Είναι έξυπνη και με την καλή έννοια δύσπιστη. «Πως έσται μοι τούτο, επεί άνδρα ου γινώσκω;». Να γεννήσει κάποια παντρεμένη στα γεράματά της και ενώ ήταν στείρα συνέβηκε πολλές φορές στην Παλαιά Διαθήκη. Αλλά να γεννήσει παρθένος ήταν κάτι ακατανόητο και απίθανο. Ήταν το μόνο «καινόν υπό τον ήλιον» όπως λένε οι πατέρες της Εκκλησίας. Γι’ αυτό η Παρθένος ρωτάει και ο Γαβριήλ χωρίς να την μαλώσει της επεξηγεί.
Είναι δοχείο του Αγίου Πνεύματος πριν την Πεντηκοστή. «Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι». Η Παναγία βαπτίσθηκε πριν το βάπτισμα και μπήκε στην Εκκλησία προτού ιδρυθεί η Εκκλησία ως Σώμα Χριστού.
Είναι Θεοτόκος. «Τέξη υιόν και καλέσεις το όνομα αυτού Ιησούν (=Σωτήρ)… Ούτος έσται μέγας και υιός υψίστου κληθήσεται…και βασιλεύει επί τον οίκον Ιακώβ εις τους αιώνας, και της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος… Διό και το γεννώμενον άγιον κληθήσεται υιός Θεού». Ξεκάθαρα η αγία Γραφή με τις εκφράσεις αυτές χαρακτηρίζει την Παναγία Θεοτόκο· αν και δεν χρησιμοποιεί αυτόν τον όρο με τις ανωτέρω εκφράσεις μας δίνει το νόημα του όρου. Θα γεννήσει όχι τον υιό του Ιωσήφ ή τον δικό της αλλά τον Υιό του Θεού. Και σε άλλες θρησκείες συναντούμε ότι ο άνθρωπος μπορεί να θεωθεί, αλλά ότι ο άνθρωπος, στο πρόσωπο της Θεοτόκου, θα γεννήσει τον Θεό αυτό ήταν πρωτάκουστο και ανήκουστο.
Είναι υπάκουη. «Ιδού η δούλη Κυρίου γένοιτο μοι κατά το ρήμα σου». Δεν αντιλέγει στο θέλημα του Θεού που γι’ αυτήν είναι σκληρό. Εμείς βλέπουμε μετά από τόσους αιώνες μόνο τον δοξασμό της Θεοτόκου. Αλλά τη στιγμή εκείνη η αγνή Παρθένος ήξερε ότι θα κινδυνεύσει ν’ αποθάνει και μάλιστα ως άτιμη δια λιθοβολισμού βάσει του νόμου της Παλαιάς Διαθήκης (Δευτ. 22,23). Ήταν φυσικό ο μνηστήρας της να την υποπτευτεί ότι τον απάτησε και η τιμωρία, αν το ανακοίνωνε στους Ισραηλίτες, ήταν γι’ αυτήν την περίπτωση ο λιθοβολισμός.
Είναι Παναγία. Ενώ οι προφήτες, όταν βλέπανε τον Θεό και λαμβάνανε κάποια αποστολή, λιποθυμούσαν και φέρνανε αντιρρήσεις και δήλωναν ότι είναι ανάξιοι και αμαρτωλοί, η Παρθένος δεν παρουσιάζει τίποτα απ’ αυτά. Ο Νικόλαος Καβάσιλας την παρουσιάζει να λέγει· «Είμαι έτοιμη και έχω προετοιμαστεί γι’ αυτό. Ας γίνει κατά το ρήμα σου». Να η διαφορά της Παναγίας μας από τους άλλους αγίους. Αυτό φαίνεται και στη φράση των Χαιρετισμών «Βλέπουσα η αγία εαυτήν εν αγνοία φησί τω Γαβριήλ θαρσαλέως…». Έχει θάρρος· έχει παρρησία· έχει άνεση. Μιλά στον άγγελο Γαβριήλ με μεγάλη αφοβία και οικειότητα.



Β΄ Ο ευαγγελισμός της Ελισάβετ.
Η δεύτερη που μαθαίνει για το μεγάλο γεγονός της ενανθρωπήσεως είναι η Ελισάβετ. «Έχουσα θεοδόχον η Παρθένος την μήτραν, ανέδραμεν προς την Ελισάβετ. Το δε βρέφος εκείνης ευθύς επιγνόν τον ταύτης ασπασμόν, έχαιρε· και άλμασιν ως άσμασιν, εβόα προς την Θεοτόκον». Τι σημαίνει αυτό μας το εξηγεί ο ευαγγελιστής Λουκάς (1,36). Ο άγγελος Γαβριήλ για να την ενισχύσει και να την καθησυχάσει για το πρωτάκουστο νέο που άκουσε της έδωσε ένα σημείο· της είπε κάτι άγνωστο ότι η συγγενής της η Ελισάβετ ενώ ήταν ηλικιωμένη και στείρα τώρα είναι σε ενδιαφέρουσα και μάλιστα στον 6ο μήνα της και της έδωσε και μια προφητεία ότι η Ελισάβετ θα γεννήσει αγόρι.
Όταν το άκουσε αυτό η Παρθένος πήγε μετά σπουδής στην Ελισάβετ και μόλις την χαιρέτησε σκίρτησε ο μικρός Πρόδρομος μέσα της και, «άλμασιν ως άσμασιν», δηλαδή κουνώντας τα ποδαράκια του αντί για ύμνους και ωδές, έδειξε την αγαλλίαση για την άφιξη του Χριστού, που βρισκόταν ως έμβρυο στη κοιλιά της Παναγίας. «Ως ήκουσεν η Ελισάβετ τον ασπασμόν (χαιρετισμό) της Μαρίας εσκίρτησεν το βρέφος εν τη κοιλία αυτής· και επλήσθη Πνεύματος Αγίου η Ελισάβετ και ανεφώνησε φωνή μεγάλη και είπεν… (Λκ. 1,41). Ο Θεοδώρητος Κύρου λέγει ότι ο Πρόδρομος ως έμβρυο αισθάνεται την παρουσία του Θεανθρώπου στην κοιλιά της Παρθένου και, επειδή δεν μπορεί να μιλήσει ο ίδιος ή να τον δείξει, με τα σκιρτήματά του μεταδίδει το προφητικό του χάρισμα στην μητέρα του η οποία πλησθείσα Πνεύματος Αγίου μιλά εξ ονόματος του υιού της. Και παρουσιάζεται το θαυμαστό, ενώ οι γονείς μεταδίδουν μέσω του DNA και της αγωγής που παρέχουν τα χαρίσματά τους στα παιδιά τους, εδώ να συμβαίνει το αντίθετο και το μωρό, ως έμβρυο μάλιστα, να μεταδίδει το προ-φητικό του χάρισμα στην μητέρα του και να την ευαγγελίζεται τον ερχομό του Σωτήρος. Αλήθεια υπάρχουν τέτοια θαυμαστά σε άλλες θρησκείες;



Γ΄. Ο ευαγγελισμός του Ιωσήφ.
Ο τρίτος που μαθαίνει για το μεγάλο γεγονός είναι ο Ιωσήφ. «Ζάλην ένδοθεν έχων λογισμών αμφιβόλων, ο σώφρων Ιωσήφ εταράχθη, προς την άγαμον σε θεωρών, και κλεψίγαμον υπονοών άμεμπτε· μαθών δε σου την σύλληψιν εκ Πνεύματος αγίου έφη· Αλληλούια.
Η Παρθένος όταν είδε ότι όσα της είπε ο άγγελος για την Ελισάβετ είναι αληθινά και όταν άκουσε την Ελισάβετ, που δεν ήξερε τίποτα για τον ευαγγελισμό της Παναγίας, να την προσφωνεί ως «μητέρα του Κυρίου της» και να την προτρέπει να πιστεύσει στα όσα άκουσε από τον άγγελο, ξέσπασε σε μία προφητική ωδή ευχαριστίας και δοξολογίας προς τον Κύριον (Λκ. 1, 47-55). Και αφού έμεινε περίπου τρεις μήνες μαζί με την Ελισάβετ επέστρεψε στο σπίτι της.
Όταν επέστρεψε, ο Ιωσήφ παρατήρησε ολίγον κατ’ ολίγον τα σημεία της εγκυμοσύνης της και πήγε το μυαλό του εκεί που θα πήγαινε το μυαλό όλων μας. Επειδή ήταν φιλάνθρωπος και συγχωρητικός δεν την κατήγγειλε δημοσίως σύμ-φωνα με το νόμο της Παλαιάς Διαθήκης, οπότε θα λιθοβολείτο σαν κοινή γυναίκα, αλλά θέλησε να την διώξει χωρίς να γίνει αντιληπτή, προφανώς γιατί δεν ήθελε να συζεί με μία αμαρτωλή.
Φυσικά εξυπακούεται ότι η Παρθένος δεν του εξήγησε τίποτα απ’ όσα είχαν συμβεί, διότι δεν θα την πίστευε, και τ’ άφησε όλα στον Θεό. Πόσα διδάσκει αυτή η σιωπή της παρθένου στους ανά τους αιώνες αδικημένους και κατατρεγμένους! Και πόσο ενισχύει η περίπτωσή της αυτούς οι οποίοι διώκονται αδίκως!
Ο Θεός, που φρόντισε να ενημερώσει την Παρθένο με τον άγγελο Γαβριήλ, ενημερώνει στην κρίσιμη στιγμή και τον Ιωσήφ στο όνειρό του, πάλι διά αγγέλου, να μη φοβάται να έχει υπό την προστασία του την Μαρία, διότι το συλληφθέν βρέφος είναι εκ Πνεύματος Αγίου και ότι θα γεννήσει ένα γιο που θα τον ονομάσουν Ιησού (=Σωτήρ), διότι θα σώσει το λαό του από τις αμαρτίες του (Ματθ. 1,18-21). Ο Ιωσήφ έκανε τότε ότι του είπε ο άγγελος και κατά τον Ακάθιστο είπε· Αλληλούια.
Αφανής αλλά συμπαθητικός και χαριτωμένος ο Ιωσήφ. Διακόνησε μαζί με την Παναγία το μυστήριο της ενσαρκώσεως με κόπο και θυσίες, εν άκρα αφανεία και ταπεινώσει, θυσιάζοντας την προσωπική του ζωή και ευχαρίστηση.



Δ΄. Ο ευαγγελισμός των ποιμένων.
Οι τέταρτοι που μαθαίνουν για την ενσάρκωση του Σωτήρος ενώ πλέον έχει ήδη γεννηθεί είναι οι ποιμένες. «Ήκουσαν οι ποιμένες των αγγέλων υμνούντων την ένσαρκον Χριστού παρουσίαν· και δραμόντες ως προς ποιμένα, θεωρούσι τούτον ως αμνόν άμωμον εν τη γαστρί Μαρίας βοσκηθέντα, ην υμνούντες είπον». Ο ευαγγελιστής Λουκάς μας πληροφορεί ότι, ενώ αγρυπνούσαν με βάρδιες φυλάσσοντας τα κοπάδια τους, τούς παρουσιάσθηκε άγγελος Κυρίου και ένα λαμπερό φως τους περιέλαμψε. Ο άγγελος τους είπε μη φοβάσθε σας φέρνω ένα ευχάριστο νέο που θα σας προξενήσει μεγάλη χαρά. Γεννήθηκε σήμερα ο Σωτήρας που είναι Χριστός Κύριος στην πόλη του Δαυΐδ. Και αυτό είναι το σημάδι που θα τον γνωρίσετε. Θα τον βρείτε σπαργανωμένο σε μία φάτνη (=παχνί)! Και ξαφνικά εκεί που τους μιλούσε ο άγγελος παρουσιάσθηκε πλήθος αγγέλων, που όλοι μαζί υμνούσαν τον Θεό λέγοντας· «Δόξα εν υψίστοις θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία».
Μένει έκπληκτος κανείς γιατί ο Θεός πληροφορεί τους ποιμένες των αλόγων ζώων και όχι τους ποιμένες των ελλόγων ζώων, τους ιερείς και αρχιερείς του Ισραήλ. Ή γιατί δεν ενημερώνει τους Φαρισαίους και γραμματείς. Ή γιατί δεν ειδοποιεί τους άρχοντες του λαού, τον Ηρώδη και το περιβάλλον του παλατιού. Η απάντηση είναι πολύ σκληρή και πρέπει να προβληματίσει και τους σημερινούς ποιμένες ελλόγων όντων, θρησκευτικούς και πολιτικούς· δεν είχαν καμμιά σχέση με το Θεό και ήταν διεφθαρμένοι μέχρι το κόκκαλο. Αλλά και αναπαύεται κανείς όταν καταλαβαίνει ότι οι εκλεκτοί του Θεού πολλές φορές δεν έχουν καμμία σχέση με τους «εκλεκτούς» αξιωματούχους της κοινωνίας.



Ε΄. Ο ευαγγελισμός των μάγων και των Αιγυπτίων.
Οι πέμπτοι κατά σειρά που ειδοποιούνται για το παγκόσμιας σημασίας γεγονός είναι οι μάγοι. «Ίδον παίδες Χαλδαίων εν χερσί της Παρθένου τον πλάσαντα χειρί τους ανθρώπους και δεσπότην νοούντες αυτόν, ει και δούλου έλαβε μορφήν, έσπευσαν τοις δώροις θεραπεύσαι και βοήσαι τη ευλογημένη». Οι μάγοι είναι οι εκπρόσωποι των εθνών. Οι εκπρόσωποι όλων των αγνών και άδολων ερευνητών που δεν έχουν γνωρίσει την θεία αποκάλυψη, που χάρισε ο Θεός στους δικούς του, αλλά που ψάχνουν και ερευνούν, όντας τίμιοι και ηθικοί και ολοκληρωμένοι πνευματικά. Οι μάγοι, μη έχοντας την καθοδήγηση της Παλαιάς Διαθήκης και μάλιστα τη ζωντανή παρουσία των κατά καιρούς προφητών του Ισραήλ, λάτρευαν τα αστέρια και ψάχνανε μέσα σ’ αυτά να βρούνε την αλήθεια. Και ο Θεός συγκατέβηκε να τους φανερωθεί μέσα από τη λαθεμένη πίστη τους.
Έστειλε άγγελο και σ’ αυτούς, κατά την ερμηνεία των πατέρων, ένα αστέρι πολύ περίεργο. Ένα αστέρι που φώτιζε και την ημέρα, που σταματούσε για να ξε-κουραστούν και να κοιμηθούν, που κινείτο πολύ χαμηλά για να μπορεί να τους οδηγεί και που μια φαινόταν και μια κρυβόταν. Αστέρι μ’ αυτά τα γνωρίσματα δεν υπάρχει, γι’ αυτό -λέγει ο άγιος Χρυσόστομος και άλλοι πατέρες- αυτό ήταν άγγελος που πήρε την μορφή αστεριού. Τα έφερε η οικονομία του Θεού να παρουσιασθούν οι μάγοι και να ρωτούν «πού εστιν ο τεχθείς βασιλεύς των Ιου-δαίων» σε μια εποχή που οι Εβραίοι είχαν ξεχάσει τον ερχομό του Μεσσία και είχαν πάψει να ερευνούν τις Γραφές. Σε μια εποχή που η διαφθορά του πολιτικού και θρησκευτικού κατεστημένου είχε φθάσει στο απροχώρητο. Και η παρουσία των μάγων τους αναγκάζει να ερευνήσουν τα βιβλία τους και να αφυπνισθούν έστω χωρίς να το θέλουν. Έτσι οι μάγοι πληροφορούνται ότι τα ιερά βιβλία των Ιουδαίων γράφουν γι’ αυτό το βασιλιά και οι Ιουδαίοι πληροφορούνται ότι και οι εθνικοί ειδοποιήθηκαν για την έλευση του Μεσσία.
Οι μάγοι είναι οι πρώτοι κήρυκες του αληθινού Θεού προς τα ειδωλολατρικά έθνη. «Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οι μάγοι, υπέστρεψαν εις την Βαβυλώνα· εκτελέσαντές σου τον χρησμόν και κηρύξαντές σου τον Χριστόν άπασιν, αφέντες τον Ηρώδη ως ληρώδη μη ειδότα ψάλλειν· Αλληλούια».
Εκτός των μάγων και η φυγή του Χριστού στην Αίγυπτο, ως νήπιο για να γλυτώσει από την σφαγή του Ηρώδη, έγινε αιτία -κατά τον Ακάθιστο ύμνο- να γνωρίσουν οι Αιγύπτιοι την αλήθειαν και να φύγει απ’ αυτούς το σκότος της ειδωλολατρείας. «Λάμψας εν τη Αιγύπτω φωτισμόν αληθείας, εδίωξας του ψεύδους το σκότος· τα γαρ είδωλα ταύτης, Σωτήρ, μη ενέγκαντά σου την ισχύν, πέπτωκεν· οι τούτων δε ρυσθέντες εβόων προς την Θεοτόκον».



ΣΤ΄. Ο ευαγγελισμός του Συμεών και της Άννης.
«Μέλλοντος Συμεώνος του παρόντος αιώνος μεθίστασθαι του απατεώνος, επεδόθης ως βρέφος αυτώ, αλλ’ εγνώσθης τούτω και Θεός τέλειος· διόπερ εξεπλάγη σου την άρρητον σοφίαν κράζων· Αλληλούια».
Ο Συμεών ήταν άνθρωπος που κατοικούσε στα Ιεροσόλυμα, δίκαιος και ευλαβής, περίμενε δε την παρηγοριά που θα έφερνε ο Μεσσίας στο λαό του. Είχε Πνεύμα Άγιο και το Άγιο Πνεύμα τον είχε πληροφορήσει ότι δεν θα πεθάνει πριν δει τον Χριστόν Κυρίου, τον Μεσσία όπως λέγεται στα εβραϊκά. Συνεπώς ο Συμεών ήταν ο πρώτος που είχε τον ευαγγελισμό του ερχομού του Σωτήρος. Και είναι ο πρώτος προφήτης που διεκήρυξε επίσημα, πολύ νωρίτερα του Προδρόμου, ότι ήρθε ο Μεσσίας.
Ο Συμεών σύμφωνα με τη Γραφή και τους μεγάλους πατέρες της Εκκλησίας δεν ήταν ιερεύς. Ο ιερός Φώτιος λέγει στα Αμφιλόχιά του ότι δεν ήταν ιερεύς αλλά ήταν ανώτερος του ιερέως. Και ο Ζιγαβηνός παρατηρεί ότι δεν ήταν ιερεύς, διότι αν ήταν θα το δήλωνε ο ευαγγελιστής. Μόνο ο υμνογράφος Ιωσήφ ισχυρίζεται ότι ήταν ιερεύς, αλλά δεν έχει Γραφικό στήριγμα η γνώμη του. Το ιερό που βρισκόταν ο Συμεών ήταν το σύνολο των κτισμάτων και των αυλών που βρισκόταν στο εξωτερικό μέρος του ναού. Ο ναός εσωτερικά είχε τα άγια και τα άγια των αγίων. Δεν είχε τμήμα που να το λένε ιερό όπως λέμε σήμερα στο χρι-στιανικό ναό.
Μαζί με τον Συμεών συναντά τον Χριστό και μια γυναίκα προφήτις η Άννα. Έχουν και οι γυναίκες τον εκπρόσωπό τους στην αναγνώριση του Χριστού. Η Άννα ήταν χήρα, που έζησε μόνο επτά χρόνια με τον άνδρα της, και η οποία, μένουσα στην αυλή των γυναικών, συνεχώς νήστευε και προσευχόταν κατά τρόπο θεάρεστο και λάτρευε το Θεό νύκτα και ημέρα. Και αυτή μόλις κατάλαβε για την έλευση του Σωτήρος δοξολόγησε το Θεό και άρχισε να μιλά γι’ αυτόν σε όσους περίμεναν την λύτρωση από τις αμαρτίες τους, που θα χορηγούσε ο Μεσσίας.
Γι’ αυτούς τους έξι ευαγγελισμούς μας μιλά ο Ακάθιστος στις δύο πρώτες στάσεις του, ενώ στις άλλες δύο κάνει μια θεολογική-θεωρητική επεξεργασία του μυστηρίου της θείας ενσαρκώσεως. Ας ευχαριστήσουμε τον ανώνυμο-ταπεινό υμνογράφο του Ακαθίστου γιατί μας χάρισε τέτοιο λαμπρό και θεολογικό πόνημα για το μυστήριο της θείας ενσαρκώσεως.



ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ


http://www.pmeletios.com/

Παρασκευή 12 Μαρτίου 2010


Το Ευαγγέλιο της Κυριακής Δ΄ των Νηστειών
14 Μαρτίου 2010. Ευαγγελιστής Μάρκος θ΄ 17-31.





Κείμενο:
17 καὶ ἀποκριθεὶς εἷς ἐκ τοῦ ὄχλου εἶπε· Διδάσκαλε, ἤνεγκα τὸν υἱόν μου πρὸς σέ, ἔχοντα πνεῦμα ἄλαλον. 18 καὶ ὅπου ἂν αὐτὸν καταλάβῃ, ῥήσσει αὐτόν, καὶ ἀφρίζει καὶ τρίζει τοὺς ὀδόντας αὐτοῦ, καὶ ξηραίνεται· καὶ εἶπον τοῖς μαθηταῖς σου ἵνα αὐτὸ ἐκβάλωσι, καὶ οὐκ ἴσχυσαν. 19 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς αὐτῷ λέγει· Ὦ γενεὰ ἄπιστος, ἕως πότε πρὸς ὑμᾶς ἔσομαι; ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν; φέρετε αὐτὸν πρός με. καὶ ἤνεγκαν αὐτὸν πρὸς αὐτόν. 20 καὶ ἰδὼν αὐτὸν εὐθέως τὸ πνεῦμα ἐσπάραξεν αὐτόν, καὶ πεσὼν ἐπὶ τῆς γῆς ἐκυλίετο ἀφρίζων. 21 καὶ ἐπηρώτησε τὸν πατέρα αὐτοῦ· Πόσος χρόνος ἐστὶν ὡς τοῦτο γέγονεν αὐτῷ; ὁ δὲ εἶπε· Παιδιόθεν. 22 καὶ πολλάκις αὐτὸν καὶ εἰς πῦρ ἔβαλε καὶ εἰς ὕδατα, ἵνα ἀπολέσῃ αὐτόν· ἀλλ' εἴ τι δύνασαι, βοήθησον ἡμῖν σπλαγχνισθεὶς ἐφ' ἡμᾶς. 23 ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ· Τὸ εἰ δύνασαι πιστεῦσαι, πάντα δυνατὰ τῷ πιστεύοντι. 24 καὶ εὐθέως κράξας ὁ πατὴρ τοῦ παιδίου μετὰ δακρύων ἔλεγε· Πιστεύω, Κύριε· βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ. 25 ἰδὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς ὅτι ἐπισυντρέχει ὄχλος ἐπετίμησε τῷ πνεύματι τῷ ἀκαθάρτῳ λέγων αὐτῷ· Τὸ πνεῦμα τὸ ἄλαλον καὶ κωφὸν, ἐγὼ σοι ἐπιτάσσω, ἔξελθε ἐξ αὐτοῦ καὶ μηκέτι εἰσέλθῃς εἰς αὐτόν. 26 καὶ κράξαν καὶ πολλὰ σπαράξαν αὐτόν ἐξῆλθε, καὶ ἐγένετο ὡσεὶ νεκρός, ὥστε πολλοὺς λέγειν ὅτι ἀπέθανεν. 27 ὁ δὲ Ἰησοῦς κρατήσας αὐτὸν τῆς χειρὸς ἤγειρεν αὐτόν, καὶ ἀνέστη. 28 Καὶ εἰσελθόντα αὐτὸν εἰς οἶκον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἐπηρώτων αὐτόν κατ' ἰδίαν, ὅτι ἡμεῖς οὐκ ἠδυνήθημεν ἐκβαλεῖν αὐτό. 29 καὶ εἶπεν αὐτοῖς· Τοῦτο τὸ γένος ἐν οὐδενὶ δύναται ἐξελθεῖν εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ. 30 Καὶ ἐκεῖθεν ἐξελθόντες παρεπορεύοντο διὰ τῆς Γαλιλαίας, καὶ οὐκ ἤθελεν ἵνα τις γνῷ· 31 ἐδίδασκε γὰρ τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς ὅτι Ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοται εἰς χεῖρας ἀνθρώπων, καὶ ἀποκτενοῦσιν αὐτόν, καὶ ἀποκτανθεὶς τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστήσεται.

Μετάφραση:
Τότε ένας μέσα από το πλήθος του αποκρίθηκε: «Διδάσκαλε, έφερα σ΄ εσένα το γιό μου, γιατί έχει μέσα του δαιμονικό πνεύμα που τον κάνει άλαλο. Κάθε φορά που τον πιάνει, τον ρίχνει κάτω και τότε βγάζει αφρούς, τρίζει τα δόντια και μένει ξερός. Είπα στους μαθητές σου να διώξουν αυτό το πνεύμα, αλλά δεν μπόρεσαν». «Άπιστη γενιά!» αποκρίθηκε ο Ιησούς. «Ως πότε θα είμαι μαζί σας; Πόσον καιρό ακόμη θα σας ανέχομαι; Φέρτε μου εδώ το παιδί». Εκείνοι του το έφεραν. Μόλις το πνεύμα είδε τον Ιησού, αμέσως τάραξε το παιδί, κι εκείνο έπεσε καταγής και κυλιόταν βγάζοντας αφρούς. «Πόσο καιρός είναι που του συμβαίνει αυτό;» ρώτησε ο Ιησούς τον πατέρα του παιδιού. Εκείνος απάντησε: «Από μικρό παιδί. Πολλές φορές μάλιστα και στη φωτιά τον έριξε και στα νερά για να τον εξολοθρέψει. Αλλά αν μπορείς να κάνεις κάτι, σπλαχνίσου μας και βοήθησέ μας». Ο Ιησούς του είπε τούτο: «Εάν μπορείς να πιστέψεις, όλα είναι δυνατά γι΄ αυτόν που πιστεύει». Αμέσως τότε φώναξε δυνατά ο πατέρας του παιδιού και είπε με δάκρυα: «Πιστεύω Κύριε! Αλλά βοήθησέ με, γιατί η πίστη μου δεν είναι δυνατή». Βλέποντας ο Ιησούς ότι συγκεντρώνεται κόσμος, πρόσταξε το δαιμονικό πνεύμα μ΄ αυτά τα λόγια: «Άλαλο και κουφό πνεύμα, εγώ σε διατάζω: βγες απ΄ αυτόν και μην ξαναμπείς πια μέσα του». Βγήκε τότε το πνεύμα, αφού κραύγασε δυνατά και συντάραξε το παιδί. Εκείνο έμεινε αναίσθητο, έτσι που πολλοί έλεγαν ότι πέθανε. Ο Ιησούς όμως το έπιασε από το χέρι του, το σήκωσε, κι αυτό στάθηκε όρθιο. Όταν μπήκε ο Ιησούς στο σπίτι, τον ρώτησαν οι μαθητές του ιδιαιτέρως: «Γιατί εμείς δεν μπορέσαμε να βγάλουμε αυτό το δαιμονικό πνεύμα;» Κι εκείνος τους απάντησε: «Αυτό το δαιμονικό γένος δεν μπορεί κανείς να το βγάλει με τίποτε άλλο παρά μόνο με προσευχή και νηστεία». Έφυγαν από ΄κει και προχωρούσαν διασχίζοντας τη Γαλιλλαία. Δεν ήθελε ο Ιησούς να μάθει κανείς ότι περνούσε από ΄κει, γιατί δίδασκε τους μαθητές του και τους έλεγε: «Ο Υιός του Ανθρώπου θα παραδοθεί σε χέρια ανθρώπων, που θα τον θανατώσουν· την τρίτη όμως ημέρα μετά το θάνατό του θ΄ αναστηθεί.»
Σχόλια:

ΠΟΥ ΟΔΗΓΟΥΜΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ.

«Διδάσκαλε, ήνεγκα τον υιόν μου προς σε....»

ΜΕΓΑΛΗ ΥΠΗΡΞΕ η αγάπη και απέραντη η στοργή του Κυρίου μας προς τα παιδιά και τους νέους κατά την επίγεια ζωή Του. Όταν κάποτε στην πόλη της Καπερναούμ ρωτήθηκε από τους μαθητές Του, ποιός θα είναι ο μεγαλύτερο και πιο διακεκριμένος στη Βασιλεία των ουρανών, ο Κύριος προσκάλεσε ένα παιδί, το έστησε ανάμεσα τους και είπε: «Εάν μη στραφήτε και γένησθε ως τα παιδία, ου μη εισέλθητε εις την βασιλείαν των ουρανών» (Ματθ. 18, 3). Ο ευαγγελιστής Μάρκος μας διασώζει μια χαρακτηριστική λεπτομέρεια της συμπεριφοράς του Κυρίου: «Και εναγκαλισάμενος αυτό» (Μαρκ. 9, 36). Έκφραση απέραντης στοργής και τρυφερής αγάπης προς την αθώα παιδική ηλικία.
Άλλοτε πάλι μητέρες του έφεραν τα μικρά παιδιά τους για να τα ευλογήσει. Οι μαθητές τις επέπληξαν και τις εμπόδισαν. Ο Κύριος τότε θα παρέμβει αγανακτισμένος για την πράξη τους και θα πει: «Άφετε τα παιδία έρχεσθαι προς εμέ, και μη κωλύετε αυτά. Των γαρ τοιούτων εστί η βασιλεία του Θεού» (Μαρκ. 10,14).
Την αγάπη του Χριστού για τα παιδιά και τους νέους φανερώνουν και τα θαύματα Του. Ανέστησε τη νεκρή κόρη του αρχισυναγωγού Ιαείρου (Λουκ. 8, 40-42 & 49-56). Απάλλαξε την κόρη της Χαναναίας από το ακάθαρτο πνεύμα που τη βασάνιζε (Ματθ. 15, 21-28). Θεράπευσε τον άρρωστο γιο του βασιλικού στην Κανά της Γαλιλαίας (Ιω. 4, 46-54). Ανέστησε τον μονάκριβο γιο της χήρας στη Ναΐν (Λουκ. 7, 11-17). Και ακόμη θεράπευσε, όπως μας ιστορεί η σημερινή ευαγγελική περικοπή, το δυστυχή εκείνο σεληνιαζόμενο νέο.

Ο πονεμένος πατέρας του ευαγγελίου

ΠΟΝΕΜΕΝΟΣ ΒΑΘΙΑ ο πατέρας του δυστυχούς νέου πλησιάζει τον Κύριο. Πέφτει στα γόνατα και λέει: «Διδάσκαλε, ήνεγκα (= έφερα) τον υιόν μου προς σε...». Ιστορεί την τραγική κατάσταση του παιδιού του. Περιγράφει με φρίκη τα όσα έκανε κάτω από την επήρεια του δαιμονίου. Αναφέρει την αδυναμία των μαθητών, στους οποίους είχε καταφύγει, να το θεραπεύσουν. Και, τέλος, παρακαλεί να τον σπλαχνιστεί και να τον βοηθήσει. Ο Κύριος θα ζητήσει πίστη. Και ο δυστυχισμένος πατέρας θα φωνάξει: «Πιστεύω, Κύριε, βοήθει μου τη απιστία». Ο πόνος και τα δάκρυα του πατέρα, το φρικτό θέαμα του κυριευμένου από το δαιμόνιο νέου, θα συγκινήσουν τον Κύριο. Επιτιμά, λοιπόν, το ακάθαρτο πνεύμα και το διατάσσει να φύγει από το παιδί. Το δαιμόνιο κάτω από τη παντοδύναμη προσταγή του Κυρίου αναχωρεί. Ο νέος ελευθερώνεται και θεραπεύεται. Για μια ακόμη φορά ο Κύριος Ιησούς αναδεικνύεται ο ιατρός και ο σωτήρας μιας δυστυχισμένης υπάρξεως, που βρισκόταν στο άνθος της ηλικίας της.
Είναι αξιοσπούδαστη η στάση του πατέρα. Αναζητεί τον Κύριο με λαχτάρα. Και πιστεύοντας πως μόνο Εκείνος μπορούσε να θεραπεύσει το παιδί του, το οδηγεί κοντά Του. Εκφράζει όλο τον πόνο της ψυχής του. Γονατίζει. Ομολογεί την ακλόνητη πίστη του. Θερμοπαρακαλεί.
Η στάση αυτή του πατέρα του δυστυχούς εκείνου νέου θέτει ένα πολύ σημαντικό ερώτημα και για τους σημερινούς γονείς. Τους γονείς των παιδιών κάθε εποχής. Που οδηγούν άραγε τα παιδιά τους; Προς τα που τα κατευθύνουν; Με ποιές αρχές τα διαπαιδαγωγούν; Αλλά και κάτι άλλο ακόμη: Αν τα παιδιά παρεκκλίνουν, αν εμπλακούν στα γρανάζια της ποικιλώνυμης διαφθοράς των καιρών μας, πού προσφεύγουν για βοήθεια; Που τα οδηγούν για να τα σώσουν;

Οι αδιάφοροι γονείς

ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ κατηγορία γονέων αδιαφορεί. Μένει ανυποψίαστη για τις τεράστιες ευθύνες που έχει για την ηθική θωράκιση και την ψυχική καλλιέργεια των παιδιών μας. Όλο το ενδιαφέρον τους εξαντλείται στην εξασφάλιση υλικών μέσων και ανέσεων. Τα παιδιά να μεγαλώσουν χωρίς να τους λείψει τίποτε. Να τραφούν και ντυθούν καλά. Να μορφωθούν. Να καταλάβουν κάποιο σημαντικό πόστο. Να έχουν άφθονα χρήματα.
Η στάση όμως αυτή υποδηλώνει ότι βλέπουμε τα παιδιά μας σαν σάρκες μόνο. Μας διαφεύγει ότι μέσα τους κρύβουν και μιαν αθάνατη ψυχή, που έχει κι εκείνη τις δικές της ανάγκες, ανάγκες πνευματικές. Λησμονούμε ότι το πρώτιστο καθήκον μας είναι να τα οδηγήσουμε κοντά στο Χριστό. Να φυτέψουμε στις αθώες καρδιές τους την αγάπη και τον φόβο του Θεού. Να οπλίσουμε τα αδύναμα σκαριά τους με την άγκυρα της πίστεως. Να τα εμπνεύσουμε να ακολουθήσουν τον ευλογημένο δρόμο της χριστιανικής ζωής. Να τα προφυλάξουμε από ποικίλες ιδεολογίες που επιδιώκουν να τα παγιδεύσουν ή τρομακτικούς ηθικούς κινδύνους που – ιδιαίτερα στις μέρες μας – τα απειλούν.
Και, δυστυχώς, την εγκληματική αμέλεια των γονέων της κατηγορίας αυτής σπεύδει να ολοκληρώσει το πεζοδρόμιο. Ο σωματέμπορος. Ο έμπορος ναρκωτικών. Ο ξεσκολισμένος συμμαθητής. Η συμμαθήτρια με τα χαλκαδιασμένα μάτια. Η «ντισκοτέκ». Το μπαράκι με τα χαμηλωμένα φώτα. Όλα αυτά τα κανάλια του ξεπεσμού και της διαφθοράς των παιδιών μας.

Οι «προοδευτικοί» γονείς

ΜΙΑ ΑΛΛΗ κατηγορία γονέων: Είναι οι λεγόμενοι μοντέρνοι και προοδευτικοί γονείς που πιπιλίζουν την καραμέλα της ελευθερίας και του προοδευτικού πνεύματος και που θεωρούν αναχρονιστικό το να οδηγήσουν τα παιδιά τους κοντά στο Χριστό και την Εκκλησία. Είναι αντίθετοι τα παιδιά τους να λάβουν χριστιανική αγωγή. Ούτε τη δίνουν οι ίδιοι, ούτε το έργο της Εκκλησίας βοηθούν. Ειρωνεύονται τον θεσμό των Κατηχητικών Σχολείων. Αρνούνται να δώσουν στα χέρια των παιδιών ένα χριστιανικό έντυπο. Τα εμποδίζουν να προσέλθουν στο μυστήριο της Εξομολογήσεως.
Άτακτοι οι ίδιοι στη ζωή τους πολλές φορές, δεν έχουν το κύρος και το ηθικό σθένος για να μιλήσουν στις καρδιές των παιδιών τους. Προσανατολισμένοι σφαλερά, οδηγούν και τα παιδιά τους σε επικίνδυνα μονοπάτια. Τα αποτελέσματα είναι γνωστά. Η καθημερινή πραγματικότητα επιβεβαιώνει το λόγο της Γραφής: «Οι μακρύνοντες εαυτούς από σου απολούνται» (Ψαλμ. 72,27). Την απομάκρυνση του ανθρώπου από τον Θεό και το θέλημα Του αργά ή γρήγορα ακολουθεί η απώλεια. Την περιφρόνηση και την ασύστολη καταπάτηση των κανόνων της ευαγγελικής ηθικής διαδέχεται ο ξεπεσμός!

Οι υπεύθυνοι γονείς

ΚΑΙ Η ΤΡΙΤΗ κατηγορία: Είναι οι γονείς εκείνοι που συναισθάνονται το χρέος τους. Που αναμετρούν καθημερινά τις ευθύνες τους. Που έχουν συνείδηση και του μεγαλείου και του βάρους της αποστολής τους. Πρώτ’ απ’ όλα πιστεύουν στον Θεό. Αγωνίζονται να ζήσουν κατά το θέλημα Του. Βλέπουν την οικογένεια τους ως «κατ’ οίκον εκκλησία», ένα κομμάτι της Βασιλείας του Θεού.
Είναι οι γονείς που γνωρίζουν τι είδους θησαυρό εμπιστεύτηκε ο Θεός στα χέρια τους. Πόσο βαθιά τους τίμησε αξιώνοντας τους να φέρουν στον κόσμο νέες ανθρώπινες υπάρξεις. Και γι’ αυτό αγωνιούν και παλεύουν όχι μόνο για την υλική αλλά προπάντων για την πνευματική ανάδειξη των παιδιών τους. Σαν καλοί άγγελοι επαγρυπνούν νύχτα και μέρα, παρακολουθώντας με αγάπη και στοργή τα παιδιά τους. Ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή και στην κοινωνία που ζούμε με τους τόσους κινδύνους και τους πολλούς και ύπουλους εχθρούς. Και ως υπεύθυνοι χριστιανοί γονείς αγωνίζονται για τη χριστιανική ανατροφή και την ορθή διαμόρφωση του χαρακτήρα τους. Με την συνεπή ζωή και το διδακτικό τους λόγο σπέρνουν το σπόρο της πίστεως και ανάβουν τη φλόγα της αγάπης του Χριστού στις αθώες ψυχές των παιδιών που τους χάρισε ο Κύριος.

Η βαθύτερη δίψα των σημερινών παιδιών

ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΚΑΤΑ βάθος έχουν ανάγκη και αναζητούν σήμερα τα παιδιά μας είναι ο Θεός. Απογοητευμένα από τους διάφορους ψευδομεσσίες και την αναρχούμενη θάλασσα των ποικιλώνυμων συστημάτων και ιδεολογιών αναζητούν τον ζώντα και αληθινό Θεό. Ποθούν την αγάπη Του. Διψούν τη δικαιοσύνη Του. Έχουμε ιερή υποχρέωση όλοι μας και ιδιαίτερα οι γονείς στην ώρα αυτή της αναζήτησης να σταθούμε κοντά τους. Και να γίνουμε οι έμπειροι χειραγωγοί τους στην ανακάλυψη του αληθινού Θεού.
Ο απόστολος Παύλος μας δίνει έναν υπέροχο κανόνα ορθής αγωγής: «Οι πατέρες μη παροργίζετε τα τέκνα υμών, αλλ’ εκτρέφετε αυτά εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου» (Εφ. 6, 4). Ο πατέρας του νέου του σημερινού ευαγγελίου μας δίνει φωτεινό παράδειγμα. Η σωτηρία και η προκοπή των παιδιών μας υπάρχει μόνο κοντά στον Χριστό. Γι’ αυτό και αποτελεί χρέος μας να τα οδηγήσουμε κοντά Του.

Πέμπτη 11 Μαρτίου 2010


Το Αποστολικό ανάγνωσμα της Δ΄ Κυριακής των Νηστειών.
14 Μαρτίου 2010. Εβραίους, ς' 13-20.



Κείμενο:
13 Τῷ γὰρ Ἀβραὰμ ἐπαγγειλάμενος ὁ Θεός, ἐπεὶ κατ' οὐδενὸς εἶχε μείζονος ὀμόσαι, ὤμοσε καθ' ἑαυτοῦ 14 λέγων· ἦ μὴν εὐλογῶν εὐλογήσω σε καὶ πληθύνων πληθυνῶ σε· 15 καὶ οὕτω μακροθυμήσας ἐπέτυχε τῆς ἐπαγγελίας· 16 ἄνθρωποι μὲν κατὰ τοῦ μείζονος ὀμνύουσι, καὶ πάσης αὐτοῖς ἀντιλογίας πέρας εἰς βεβαίωσιν ὁ ὅρκος· 17 ἐν ᾧ περισσότερον βουλόμενος ὁ Θεὸς ἐπιδεῖξαι τοῖς κληρονόμοις τῆς ἐπαγγελίας τὸ ἀμετάθετον τῆς βουλῆς αὐτοῦ, ἐμεσίτευσεν ὅρκῳ, 18 ἵνα διὰ δύο πραγμάτων ἀμεταθέτων, ἐν οἷς ἀδύνατον ψεύσασθαι Θεόν, ἰσχυρὰν παράκλησιν ἔχωμεν οἱ καταφυγόντες κρατῆσαι τῆς προκειμένης ἐλπίδος· 19 ἣν ὡς ἄγκυραν ἔχομεν τῆς ψυχῆς ἀσφαλῆ τε καὶ βεβαίαν καὶ εἰσερχομένην εἰς τὸ ἐσώτερον τοῦ καταπετάσματος, 20 ὅπου πρόδρομος ὑπὲρ ἡμῶν εἰσῆλθεν Ἰησοῦς, κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδὲκ ἀρχιερεὺς γενόμενος εἰς τὸν αἰῶνα.

Μετάφραση:
Όταν ο Θεός έδωσε την υπόσχεσή του στον Αβραάμ, επειδή δεν υπάρχει ανώτερος για να ορκιστεί, ορκίστηκε στον εαυτό του, λέγοντας: «Σου υπόσχομαι ότι θα σ΄ ευλογήσω και θα σου δώσω πολλούς απογόνους». Έτσι πήρε ο Αβραάμ την υπόσχεση, και με την υπομονή του πέτυχε την εκπλήρωσή της. Οι άνθρωποι ορκίζονται σε κάποιον ανώτερό τους, κι ο όρκος δίνει γι΄ αυτούς τέλος σε κάθε αμφισβήτηση και υποδηλώνει επιβεβαίωση. Ο Θεός, λοιπόν, επειδή ήθελε να δείξει πιο καθαρά σ΄ αυτούς που θα κληρονομούσαν τα όσα υποσχέθηκε, ότι η απόφασή του ήταν αμετάκλητη, την εγγυήθηκε με όρκο. Για δύο λοιπόν αμετακίνητα πράγματα, για τα οποία είναι αδύνατο να διαψευστεί ο Θεός, εμείς που καταφύγαμε σ΄ αυτόν οφείλουμε να μείνουμε σταθεροί σ΄ αυτά που ελπίζουμε. Αυτή μας η ελπίδα, μας ασφαλίζει και μας βεβαιώνει σαν άγκυρα, και μας οδηγεί στα ενδότερα του καταπετάσματος, όπου μπήκε πριν από μας και για χάρη μας ο Ιησούς, αρχιερέας για πάντα όπως ο Μελχισεδέκ.



Ο ΑΒΡΑΑΜ ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΟ ΕΠΑΓΓΕΛΙΕΣ.
1.ΟΙ ΥΠΟΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ.


Το αποστολικό Ανάγνωσμα μάς μετα­φέρει στη συγκλονιστική εκείνη στιγμή πού ό Θεός στην Παλαιά Διαθήκη έδωσε τις μεγάλες υποσχέσεις του στον Αβραάμ και του είπε: Θα σε ευλογήσω πλούσια και θα σου δώσω πάρα πολλούς απογό­νους. Και ό Αβραάμ αφού περίμενε υπο­μονετικά πάρα πολλά χρόνια, πέτυχε την εκπλήρωση της ευλογίας πού του υπο­σχέθηκε ό Θεός. Απέκτησε δηλαδή παιδί από τη Σάρρα, τον Ισαάκ. Κι απ' αυτόν πληθύνθηκαν οι απόγονοι του σε μεγάλο έθνος. Για να τον βεβαιώσει όμως ό Θεός γι' αυτές τις επαγγελίες, έδωσε όρκο ότι θα τις πραγματοποιήσει. Κι επειδή δεν υπήρχε τίποτε μεγαλύτερο στο οποίο να ορκισθεί, ορκίσθηκε στον εαυτό του.
Ό Αβραάμ λοιπόν δέχθηκε ένορκη υπό­σχεση του Θεού. Την αποδέχθηκε, την πίστεψε, αλλά πραγματοποίηση δεν έβλε­πε! Πόσα χρόνια περίμενε; Πόσες φορές δοκιμάστηκε ή πίστη του; Του μίλησε ό Θεός για απογόνους, κι αυτός είχε μία γυ­ναίκα στείρα. Του είπε για μεγάλο έθνος πού θα δημιουργούσε, κι αυτός γέρασε και παιδί δεν είχε από τη Σάρρα! Όλα φαίνον­ταν αντίξοα, αντίθετα με την υπόσχεση του Θεού! 'Όλα έμοιαζαν ουτοπικά και απραγματοποίητα. Ό Αβραάμ όμως δεν έ­χασε την πίστη του. Κι όταν χάθηκε κάθε ελπίδα, τότε ήλθε ή απάντηση του Θεού. Τί έχει να πει αυτό για μας; Έχει να πει ότι ό Θεός δεν αναιρεί τις υποσχέσεις του. Δεν τις αλλάζει. Μάς αφήνει όμως να περιμένουμε και να δοκιμαζόμαστε. Αυτή ή περίοδος της προσμονής βέβαια μάς φαίνεται συχνά πώς είναι ένα μαρτύ­ριο. Ζητούμε από τον Θεό να φέρει στη ζωή μας αυτό πού ποθούμε, κι αντί για απάντηση κάποιες φορές τα πράγμα­τα γίνονται χειρότερα. Γιατί άραγε; Διότι κατά την περίοδο της προσμονής εξαγιαζόμαστε, εξαγνιζόμαστε, πλουτίζουμε σε αρετές. Μαθαίνουμε να εξαρτιόμαστε από τον Θεό. Μαθαίνουμε στην πράξη τί θα πει πίστη και δοκιμασία. Κάποτε φαίνεται ότι ό Θεός αργεί πολύ, κι εμείς κουραζόμαστε. Όσο όμως περισσότερο αργεί ό Θεός, τόσο μεγαλύτερες ευλογί­ες μάς ετοιμάζει. Αρκεί εμείς να πιστεύ­ουμε, να ελπίζουμε, να περιμένουμε, να προσευχόμαστε.
2. Η ΕΛΠΙΔΑ ΜΑΣ
Ό θείος Παύλος στη συνέχεια μάς λέει ότι οι υποσχέσεις του Θεού δεν δόθηκαν μόνο στον Αβραάμ και στους απογόνους του, τούς Ισραηλίτες, αλλά και στον νέο Ισραήλ, σ' όλους δηλαδή τούς Χριστια­νούς. Κληρονόμοι της υποσχέσεως του Θεού ήταν για τα επίγεια ό λαός του Ισρα­ήλ, όμως για τα επουράνια και τα αιώνια ό νέος Ισραήλ, ή Εκκλησία του Χρίστου. Σ' όλους λοιπόν τούς πιστούς πού θα κληρονομήσουν τις θείες επαγγελίες ό Θεός ήθελε να δείξει καθαρά και με μεγα­λύτερη βεβαιότητα ότι ήταν αμετάκλητη ή απόφαση του να εκτελέσει όσα υπο­σχέθηκε. Έτσι ώστε όλοι οι πιστοί να έχουμε μεγάλη ενθάρρυνση για να κρα­τούμε την ελπίδα πού βρίσκεται μπρο­στά μας. Αυτήν την ελπίδα ό απόστο­λος Παύλος την παρομοιάζει με άγκυρα της ψυχής μας. Και λέει ότι αυτή μάς ασφαλίζει από τούς πνευματικούς κιν­δύνους επειδή είναι αμετακίνητη. Κι αυ­τό διότι δεν αγκυροβολεί στη θάλασσα αλλά στον ουρανό, στα Άγια των Αγίων-εκεί στο θρόνο του Θεού, όπου μπήκε ό Κύριος μας πριν από μάς και για χάρη μας ως πρόδρομος, για να μάς ανοίξει το δρόμο και να μάς ετοιμάσει τόπο. Κι έτσι αναδείχθηκε Αρχιερέας αιώνιος κατά την τάξη του Μελχισεδέκ.
Πόσο παραστατική, αλήθεια, είναι ή ει­κόνα πού μάς παρουσιάζει έδώ ό από­στολος Παύλος! Παρομοιάζει την ελπίδα μας προς τον Κύριο με μία άγκυρα. Μια άγκυρα όμως πού δεν βυθίζεται στον πυθμένα κάποιας θάλασσας αλλά στο ιερότερο μέρος του σύμπαντος, στον ου­ρανό, στα επουράνια Άγια των Αγίων, στο θρόνο του Θεού. Κι εμείς οδοιπόροι και ούρανοδρόμοι, πορευόμαστε καθη­μερινά με το πλοίο της ζωής μας και ο­ραματιζόμαστε τον προορισμό μας. Οι τρικυμίες πολλές, οι ανεμοθύελλες, οι πει­ρασμοί. Τα κύματα ορμητικά παλεύουν να μάς αφανίσουν, να μάς οδηγήσουν στο ναυάγιο αυτής της ζωής και στο σκο­τάδι της άλλης. Ό αιώνιος εχθρός μας και­ροφυλακτεί να βουλιάξει το πλοιάριο της ζωής μας. Κι εμείς παλεύουμε, αντιστεκό­μαστε, προχωρούμε. Δεν απογοητευόμα­στε. Διότι μπορεί να μην έχουμε φτάσει ακόμη στον προορισμό μας, έχουμε ό­μως εκεί κάτι δικό μας. Έχουμε εκεί αγκυ­ροβολημένη την ελπίδα μας. Γύρω μας ό­λα μάς απογοητεύουν, οι άνθρωποι, οι καταστάσεις, οι πειρασμοί, οι δυσκολίες. Όλα μάς απελπίζουν και θέλουν να μάς κάνουν να λιγοψυχούμε. Εμείς όμως οι πιστοί, λέει ό απόστολος Παύλος, δεν πρέπει να χάνουμε την ελπίδα μας. Διότι όλη μας τη ζωή και την ελπίδα μας την έχουμε εμπιστευθεί στον Κύριο μας. Αυ­τός κρατά γερά στα παντοδύναμα χέρια του την άγκυρα της ελπίδος μας. Αυτός εί­ναι ή ιδία ή ελπίδα μας, ή προσδοκία μας, αυτός είναι ή χαρά μας και ή ζωή μας. Μην το ξεχνάμε αυτό ποτέ. Αυτός μόνο μάς απομένει στο ταξίδι της ζωής αμετακί­νητος σύντροφος και συμπαραστάτης. ■

Δευτέρα 8 Μαρτίου 2010


ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΕΙΣ;
«Πρόσεχε τη αναγνώσει» (Α'Τιμ.4,13).


Ο απόστολος, αγαπητοί, ό απόστολος Παύ­λος γράφει σ' ένα μαθητή του.Είχε πολλούς μαθητές ό Παύλος. Οι μαθητές του ήταν πρόσω­πα, πού είχαν πιστέψει στο Χριστό, είχαν βα­πτιστεί, και ή καρδιά τους καιγόταν από αγάπη στο Χριστό. Ακολουθούσαν τον Παύλο στις αποστολικές του περιοδείες και τον βοηθούσαν πολύ στο έργο του. Κοντά στο μεγάλο Απόστο­λο είχαν γίνει και αυτοί μικροί Απόστολοι. Πολ­λά οφείλει ή Εκκλησία στους μαθητές αυτούς του Παύλου, πού ύστερα από το μαρτυρικό θά­νατο του συνέχισαν να κηρύττουν το Χριστό στα διάφορα μέρη. Ένας διαλεχτός μαθητής του Παύλου, πού ποτέ δεν τον εγκατέλειψε, άλλα πάντα έμενε πιστός στο αποστολικό έργο, ήταν και ό Τιμόθεος. Ό Τιμόθεος χειροτονήθηκε απ' τα χέρια τού αποστόλου Παύλου επίσκο­πος στην Έφεσο, σε μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της Μικράς Ασίας, όπου και μαρτύρησε, γιατί ήλεγξε κάτι καρναβάλια, πού γίνονταν στην πόλη αύτη. Ακούτε σεις, πού σώνει και καλά τις άγιες μέρες του Τριωδί­ου θέλετε να κάνετε καρναβάλια, να χοροπηδάτε, να τραγουδάτε αισχρά τραγούδια, να μεθάτε και να κυλιέστε σαν τα κτήνη; Αν δεν θέλετε ν' ακούσετε τον επίσκοπο σας, ακούστε τον άγιο Τιμόθεο, πού όχι μόνο με το λόγο, αλλά και με το αίμα του φωνάζει και διαμαρτύρεται για τις ειδωλολατρικές εκδηλώσεις των ήμερων μας, όπως είναι τα καρναβάλια.
Προς τον Τιμόθεο, λοιπόν, τον ε­κλεκτό μαθητή, γράφει ό απόστο­λος Παύλος. Δίνει διάφορες συμ­βουλές. Γιατί ό Τιμόθεος τώρα πια δεν είναι ένας μαθητής, άλλα έχει υπεύθυνη θέση μέσα στην Εκκλη­σία. Ό Τιμόθεος είναι επίσκοπος και ως επίσκοπος είναι υποχρεωμέ­νος να φροντίζει για την πνευμα­τική πρόοδο όλων των χριστιανών. Έχει καθήκον να ενισχύει τους α­δυνάτους, να παρήγορη τους θλιμ­μένους, να κατηχεί τους νέους, να διδάσκει τους μεγάλους, άντρες και γυναίκες, να ελέγχει εκείνους πού παρεκτρέπονται και γίνονται σκάνδαλο. Έχει καθήκον σαν βο­σκός να φυλάει το μαντρί του Χρι­στού από τούς λύκους, πού είναι έτοιμοι να ορμήσουν και ν' αρπά­ξουν τα πρόβατα. Πρόβατα είναι οι χριστιανοί, λύκοι είναι οι αιρετικοί, οι άνθρωποι δηλαδή, πού λένε αντίθετα από ό,τι διδάσκει το Ευ­αγγέλιο.
Ω, πόσο λεπτή, πόσο δύσκολη είναι ή θέση ενός επισκόπου! Τί ευθύνες έχει για όλο το ποίμνιο του! Τί λόγο θα δώσει στο Θεό και για μια ακόμη ψυχή, πού εξ αιτίας του θα χαθεί! Και επειδή και αυτός, πού γράφει το άρθρο αυτό, είναι επίσκοπος, επίσκοπος σε μια δύ­σκολη εποχή, εποχή μεγάλης απι­στίας και διαφθοράς, πολύ σας πα­ρακαλώ να προσεύχεσθε για μένα τον επίσκοπο. Όσοι αγαπάτε το Χριστό και θέλετε το έργο του Χρι­στού να προοδεύει στην επαρχία μας, παρακαλώ με δάκρυα στα μά­τια, στην προσευχή σας μη με λη­σμονείτε. Να προσεύχεσθε και να
λέτε: «Χ ρ ι σ τ έ , βοήθει επι­σκοπώ Αυγουστίνω». Αν ένας Παύλος είχε ανάγκη από τις προσ­ευχές των χριστιανών του, πόσο περισσότερο εμείς!...
Μια από τις συμβουλές, πού δί­νει ό απόστολος Παύλος στον Τι­μόθεο, είναι και αυτή: «Έως έρχο­μαι, πρόσεχε τή αναγνώσει, τή παρακλήσει, τή διδασκαλία». Παι­δί μου, λέει ό απόστολος Παύλος, σου συνιστώ να διαβάζεις την Αγία Γραφή. Όταν τη διαβάζεις, όλη σου ή προσοχή να είναι σ' αυτά πού δια­βάζεις. Προσεχτικός και επιμελής να είσαι στην ανάγνωσή της. Και από το άγιο αυτό βιβλίο θα παίρνεις παραδείγματα για να παρή­γορης τούς θλιμμένους και να διδάσκεις εκείνους, πού κλονίζονται στην πίστη και έχουν ανάγκη πνευ­ματικής ενισχύσεως.
Ή συμβουλή, αγαπητοί, «Πρόσε­χε τη αναγνώσει», γράφτηκε όχι μό­νο για τον Τιμόθεο, τον επίσκοπο Εφέσου, αλλά γράφτηκε για όλους τούς επισκόπους, για όλους τούς κληρικούς, αλλά και για τούς λαϊ­κούς, άντρες και γυναίκες. Ναι, στον καθένα χριστιανό σήμερα απευθύνεται ό Παύλος και λέει: «Πρόσεχε τη αναγνώσει». Το είπε για τον Τιμόθεο. Άλλ' αν ζούσε σή­μερα ό Παύλος, θα το έλεγε όχι μια φορά, αλλά χίλιες φορές για τούς σημερινούς χριστιανούς, κληρι­κούς και λαϊκούς. Θα φώναζε: «Προσέχετε τί διαβάζετε».
«Πρόσεχε τη αναγνώσει». Τότε, στην εποχή τού Παύλου, τα βιβλία ήταν λίγα, σπάνια και πανάκριβα. Αλλά σήμερα τα βιβλία είναι χιλιάδες και εκατομμύρια. Κυκλοφο­ρούν παντού. Πουλιούνται σε φτηνή τιμή και μπαίνουν στα σπίτια ό­λων. Και στα μέγαρα των πλου­σίων, αλλά και στα σπίτια των φτωχών βρίσκεις βιβλία και περιο­δικά. Και όλοι διαβάζουν. Και επειδή τα πιο πολλά πού κυκλοφορούν μεταξύ του λαού μας, δυσ­τυχώς δεν είναι ωφέλιμα, αλλά είναι βλαβερά, γράφουν δηλαδή πρά­γματα, πού σκανδαλίζουν και δια­φθείρουν την ψυχή, υπάρχει μεγά­λος κίνδυνος, οποίος διαβάζει τα βιβλία αυτά να σκανδαλισθεί, να χάσει την πίστη του, να διαφθείρει το χαρακτήρα του, να ζημιωθεί φο­βερά! Ναι, μπορεί ένα βιβλίο, πού έγραφε ένας άπιστος και διεφθαρ­μένος συγγραφέας, να καταστρέψει μια ψυχή. Υπάρχουν βιβλία γραμ­μένα με τόση τέχνη, ώστε τραβάνε τον άνθρωπο, όπως το δόλωμα τού ψαρά τραβάει το ψάρι. Τα βιβλία αυτά είναι τα δολώματα τού Σα­τανά. Είναι καταστροφή των αν­θρώπων, ιδίως των νέων, πού δεν είναι σε θέση να διακρίνουν ποιό βι­βλίο είναι ωφέλιμο και ποιό είναι βλαβερό.
Δυστυχώς οι άνθρωποι δεν προσέχουν τί διαβάζουν ενώ, όταν πρόκειται να φάνε κάτι, προσέ­χουν και, αν υποπτευθούν, ότι ή τροφή είναι χαλασμένη και κινδυ­νεύουν να πάθουν δηλητηρίαση, δεν τρώνε την ύποπτη και επικίνδυνη τροφή. Προσεκτικοί στο τί τρώνε οι άνθρωποι, απρόσεκτοι στο τί δια­βάζουν. Έτσι, χωρίς να το καταλάβουν, διαβάζοντας τα βιβλία της αθεΐας και απιστίας, ρουφούν το φαρμάκι, πού υπάρχει σ' αυτά, ένα φαρμάκι, πού είναι αλειμμένο με ζάχαρη.
Αγαπητοί! Ένας σοφός έλεγε, ότι, εάν ένας μπορούσε να πάει στην κόλαση και να δει τούς κολα­σμένους, θα άκουγε πολλούς, πού ρίχτηκαν στην κόλαση να κλαίνε, ν' αναστενάζουν και να λένε, ότι ή αρχή της καταστροφής τους υπήρ­ξε ή ανάγνωση ενός βιβλίου. Και ονομάζοντας το βιβλίο να λένε: «Αυτό το βιβλίο με κατέστρεψε. Καταραμένη ή ώρα, πού το πήρα στα χέρια μου και το διάβασα!...». Και αντιθέτως, αν μπορούσε κα­νείς να πάει στον παράδεισο και να δει εκεί τούς ανθρώπους, πού ευ­φραίνονται και απολαμβάνουν τις ομορφιές τού παραδείσου-, θα έ­βλεπε και θα άκουγε αναρίθμητες ψυχές, πού θα έλεγαν, ότι ή αρχή της σωτηρίας τους υπήρξε ένα βι­βλίο, το Ευαγγέλιο! «'Άς είναι ευλο­γημένη και τρις ευλογημένη ή ώρα, πού έπεσε στα χέρια μου το βιβλίο αυτό, να το διαβάσω και να κάνω ό,τι αυτό με συμβούλευε».
Αδελφέ! Άκουσε τον Απόστολο: «Πρόσεχε τη αναγνώσει». Πέταξε, παρακαλώ, από τα χέρια σου τα αισχρά βιβλία και περιοδικά και ρίξε τα στη φωτιά, προτού αυτά σε κάψουν. Πάρε την Αγία Γραφή και διάβαζε μέρα και νύχτα. Αυτό είναι το βιβλίο, το μόνο βιβλίο, πού μπο­ρεί να σε σώσει, αν το πιστέψεις.(Από τον "ΣΤΑΥΡΟ")


(Από το βιβλίο «Απόστολος» τού μητρ/του πρ. Φλωρίνης Αυγουστίνου, σελ. 26-30).

Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010


Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 7 Μαρτίου, κείμενο-ερμηνεία-σχόλια.


Μάρκος η΄34- θ΄1 Γ΄Νηστειών της Σταυροπροσκυνήσεως.


Κείμενο :
Και προσκαλεσάμενος τον όχλον συν τοις μαθηταίς αυτού είπεν αυτοίς· όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού, και ακολουθείτω μοι. Ος γαρ αν θέλη την ψυχήν αυτού σώσαι, απολέσει αυτήν· ος δ΄ αν απολέση την εαυτού ψυχήν ένεκεν εμού και του ευαγγελίου, ούτος σώσει αυτήν. Τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδήση τον κόσμον όλον, και ζημιωθή την ψυχήν αυτού; Ή τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού; Ος γαρ εάν επαισχυνθή με και τους εμούς λόγους εν τη γενεά ταύτη τη μοιχαλίδι και αμαρτωλώ, και ο υιός του ανθρώπου επαισχυνθήσεται αυτόν όταν έλθη εν τη δόξη του πατρός αυτού μετά των αγγέλων των αγίων. Και έλεγεν αυτοίς· αμήν λέγω υμίν ότι εισί τίνες των ώδε εστηκότων, οίτινες ου μη γεύσωνται θανάτου έως αν ίδωσι την βασιλείαν του Θεού εληλυθυίαν εν δυνάμει.

Μετάφραση:
Ο Ιησούς κάλεσε τότε τον κόσμο μαζί με τους μαθητές και τους είπε: «Όποιος θέλει να με ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, ας σηκώσει το σταυρό του κι ας με ακολουθεί. Γιατί όποιος θέλει να σώσει τη ζωή του θα τη χάσει· όποιος όμως χάσει τη ζωή του εξαιτίας μου και εξαιτίας του ευαγγελίου, αυτός θα τη σώσει. Τι θα ωφεληθεί ο άνθρωπος, αν κερδίσει ολόκληρο τον κόσμο αλλά χάσει τη ζωή του; Τι μπορεί να δώσει ο άνθρωπος αντάλλαγμα για τη ζωή του; Όποιος, ζώντας μέσα σ΄ αυτή τη γενιά την άπιστη κι αμαρτωλή, ντραπεί για μένα και για τη διδασκαλία μου, θα ντραπεί γι΄ αυτόν και ο Υιός του Ανθρώπου, όταν έρθει με όλη τη λαμπρότητα του Πατέρα του, μαζί με τους αγίους αγγέλους». Τους έλεγε ακόμη ο Ιησούς: «Σας βεβαιώνω πως υπάρχουν μερικοί ανάμεσα σ΄ αυτούς που βρίσκονται εδώ, οι οποίοι δε θα γευτούν το θάνατο, πριν δουν να έρχεται δυναμικά η βασιλεία του Θεού».
Ανάλυση:
Τί δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού;
Σε πολύ μεγάλο ύψος ανέβασε ο Θεός την αξία και την τιμή της ψυχής του ανθρώπου, παρουσίασε δε αυτή ως τιμιότερη όλου του κόσμου και είπε ότι κανένα άλλο πράγμα δεν είναι ισότιμο με την ψυχή γι’ αυτό και τίποτα δεν μπορεί να βρεθεί σαν αντάλλαγμα αυτής.Πράγματι η αιώνια και αθάνατη ψυχή μόνο με κάτι αιώνιο θα μπορούσε να ανταλλαγεί .Όλα τα άλλα υλικά του κόσμου είναι φθαρτά. Δια τούτο στο ερώτημα «τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού», η απάντηση είναι «ουδέν» αντάλλαγμα.Τίποτα δεν μπορεί να ισοφαρίσει, λέγει ο Χριστιανισμός, την αξία μιας και μόνης ανθρώπινης ψυχής. Γι’ αυτό είναι ανυπολόγιστη η αξία του φορέως της ¨του ανθρώπου. Ο άνθρωπος αποτελείται από το σώμα και την ψυχή. «Και έπλασε ο Θεός τον άνθρωπον, χουν λαβών από της γης, και ενεφύσησε εις το πρόσωπο αυτού πνοήν ζωής» Γεν. 7 Ας προσέξουμε τούτους τους λόγους. Από χώμα έπλασε ο Θεός τον άνθρωπο και καθώς γνωρίζουμε, τα σύνθετα αποσυντίθενται, ενώ η ψυχή είναι απλό ουδέποτε διαλύεται, δια τούτο και η ψυχή είναι άφθαρτος και αθάνατος. Και χρησιμοποίησε την λέξη «ενεφύσησε» δια να υπάρξει η διαφορά από το «έπλασε», και η διαφορά μεταξύ σώματος και ψυχής. Από αυτό καταλαβαίνουμε, ότι και το σώμα και η ψυχή επλάσθησαν από τον Θεό, αλλά το μεν σώμα είναι υλικό, γήινο, ορατό, θνητό και φθαρτό, της δε ψυχή πνεύμα άυλο, νοερό αόρατο, αθάνατο, άφθαρτο.Η ψυχή λοιπόν, η ανώτερη και πολυτιμότερη του σώματος, πρέπει να δεσπόζει αυτού και το σώμα να υπηρετεί. Η ψυχή έλαβε παρά του Θεού το ελεύθερο και αυτεξούσιο. «Αυτός εξ αρχής εποίησε άνθρωπο και αφήκε αυτόν εν χειρί διαβουλίου αυτού» (Σοφία Σειράχ ιε΄13). Όταν λοιπόν η ψυχή κατορθώνει και μένει στη κυριότητά της και διευθύνει το σώμα, το δε σώμα εξουσιάζεται από αυτή, τότε βλέπουμε και γνωρίζουμε ποιο είναι το έργο της ψυχής. Εις τον Αβραάμ βλέπουμε η ψυχή να διατάζει και το σώμα να υπακούει. «Έξελθε εκ της γης σου και εκ της συγγενείας σου και εν εκ του οίκου του πατρός σου» (Γένεσις ιβ΄1). Η ψυχή ακούει και το σώμα ακολουθεί και φεύγει αμέσως ο Αβραάμ. Τέλεια σύμπνοια.Και εις τον Ιωσήφ το αυτό παρατηρούμε. Η ψυχή εξουσιάζει, το σώμα υπηρετεί. Η ψυχή του Ιώβ είναι κυρία, το σώμα αυτού δούλον. Βλέπουμε εις αυτόν τόση ανδρεία στις υπερβολικές δυστυχίες. Τόση μεγαλοψυχία στη φτώχεια του, τόση υπομονή στις πληγές του, ώστε μας φαίνεται ότι δεν έχει σώμα.Αλίμονο όμως, εάν συμβεί το αντίθετο, όταν δηλαδή η ψυχή υποδουλώσει τη θέλησή της στις επιθυμίες του σώματος, όταν η ψυχή γίνει δούλη και το σώμα κύριος αυτής. Τότε χάνει την μεγαλοπρέπειά της και το ωραίο αυτής έργο σταματούν, τότε δεν υπάρχει στον άνθρωπο τίποτα άλλο, παρά μόνο σάρκα και πάθη. Τότε πλέον το έργο της ψυχής δεν φαίνεται , και βλέπουμε τον άνθρωπον να έχει ξεπέσει από τη τιμή που ο Κύριος τον έχει ανεβάσει (Ψαλμοί μη΄13).Οι αρχαίοι έλεγαν: «Ψυχή υγιής σε σώμα υγιές». Τούτο όμως ο Χριστιανισμός το ανατρέπει συχνά και μας διδάσκει, ότι το σώμα είναι υγιές όταν η ψυχή είναι υγιής.Έτσι λοιπόν εάν αγωνιζόμεθα για την σωτηρία της ψυχής και διαθέτουμε όλες τις δυνάμεις για την επίτευξη του μεγάλου αυτού σκοπού, έρχεται σαν ανταμοιβή τις περισσότερες φορές και η υγεία του σώματος. Μα ανεξάρτητα από αυτό, δεν θα μπορούσε να υπάρχει μεγαλύτερο ιδανικό σ’ αυτή την ζωή από την σωτηρία της ψυχής μας, από την προσπάθειά μας να την διατηρήσουμε ακέραιη εις το ύψος και την θέση που ο Κύριος μας την χάρισε.Οπουδήποτε αλλού και αν θυσιάσουμε εδώ κάτω τις δυνάμεις, θα είναι μια σπατάλη, το αντίθετο όμως θα είναι μια σοφή οικονομία, διότι θα εξασφαλίσουμε το πολυτιμότερο αγαθόν, τη ψυχή μας.Εις το υπόλοιπο της ζωής μας ας βάλουμε κυρία των πράξεών μας και των επιθυμιών μας την ψυχή, το δε σώμα υπηρέτη αυτής, και έτσι ας συνεχίσουμε το δρόμο της επιγείου ζωής μας χωρίς να ψάχνουμε για τίποτα, διότι είμεθα κύριοι του πολυτιμότερου επιγείου θησαυρού, της ψυχής.Ας προσπαθήσουμε αγνή, ως νύμφη, να την παρουσιάσουμε εις τον Θεόν μας.


Σχόλια:

Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

«Τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδήση τον κόσμον όλον,
και ζημιωθή την ψυχήν αυτού;»

Η ΥΛΙΣΤΙΚΗ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ είναι ένα από τα πιο έντονα χαρακτηριστικά του σύγχρονου ανθρώπου. Οι άνθρωποι σήμερα είμαστε φιλόϋλοι και φιλόσαρκοι. Ο πλούτος, τα υλικά αγαθά, η ευμάρεια και οι ανέσεις αποτελούν την πρώτιστη επιδίωξη των περισσοτέρων από τους συνανθρώπους μας. Αν μπορούσαμε, θα θέλαμε να κατακτήσουμε τον κόσμο ολόκληρο. Ο υλισμός, βλέπετε, επιστρατεύει πάντοτε ως σύμμαχο του την απληστία. Με όσα κι αν έχουμε, δεν είμαστε ικανοποιημένοι. Και όσα κι αν αποκτήσουμε, δεν μας φτάνουν. Για την πλεονεξία του ανθρώπου διαβάζουμε στο βιβλίο των Παροιμιών: «Άδης και απώλεια ουκ εμπίπλανται, ωσαύτως και οι οφθαλμοί των ανθρώπων άπληστοι» (27, 20). Δηλαδή, ο Άδης και ο θάνατος δεν χορταίνουν να δέχονται νεκρούς. Έτσι και τα μάτια των ανθρώπων είναι αχόρταγα.
Κυριαρχούμενοι από αυτή την υλιστική αντίληψη και τη σύμφυτη απληστία, λησμονούμε τι είναι ο άνθρωπος. Το νόημα της ζωής. Τις προτεραιότητες που ο Θεός έχει τάξει στη ζωή μας. Λησμονούμε την ασύγκριτη αξία του ανθρώπου εν σχέσει με τα υλικά αγαθά, τα πλούτη και τις απολαύσεις του παρόντος κόσμου.
Τον κίνδυνο αυτό μας επισημαίνει σήμερα ο Κύριος μας στην ευαγγελική περικοπή που ακούσαμε. «Τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδήση τον κόσμον όλον, και ζημιωθή την ψυχήν αυτού; Ή τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού;». Δηλαδή: Γιατί, τι θα ωφελήσει τον κόσμο και να χάσει την ψυχή του; Ή τι αντάλλαγμα είναι δυνατόν να δώσει ο άνθρωπος για την ψυχή του;

Τι είναι η ψυχή

ΚΑΤ’ ΑΡΧΑΣ ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ να διευκρινίσουμε τι είναι ψυχή, τι σημαίνει αυτός ο όρος στον οποίο τόσο συχνά αναφερόμαστε. Ψυχή είναι ο έσω άνθρωπος, η πνευματική υπόσταση του ανθρώπου, ο «κρυπτός της καρδίας άνθρωπος», καθώς γράφει ο απόστολος Πέτρος (Α’ Πετρ. 3,4). Ψυχή κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας μας είναι ένα από τα δυο συστατικά που συνθέτουν την ανθρώπινη ύπαρξη. Ο άνθρωπος κατά τον Μ. Βασίλειο είναι «σύνθετος εκ ψυχής και σώματος». Το σώμα ελήφθη «από της γης», ενώ η ψυχή είναι «ουρανία». Αλλά και κατά τον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό ο Θεός «εξ ορατής τε και αοράτου φύσεως δημιουργεί τον άνθρωπον…., εκ γης μεν το σώμα διαπλάσας, ψυχήν δε λογικήν και νοεράν δια του οικείου εμφυσήματος δους αυτώ».
Ψυχή, λοιπόν, είναι αυτή η θεία πνοή με την οποία ο δημιουργός Κύριος μας μετέδωσε το ατίμητο δώρο της ζωής, μας κατέστησε δικές Του εικόνες. Σύμφωνα με το λόγο της Γραφής ο άνθρωπος πλάστηκε «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν» Θεού (Γεν. 1, 26). Το «κατ’ εικόνα» αναφέρεται στην ψυχή, είναι η ψυχή. Όπως διδάσκει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, «το μεν κατ’ εικόνα το νοερόν δηλοί και αυτεξούσιον, το δε καθ’ ομοίωσιν την της αρετής κατά το δυνατόν ομοίωσιν».
Ανυπολόγιστη η αξία της ψυχής

ΑΥΤΟ ΑΚΡΙΒΩΣ το τελευταίο είναι που αποδεικνύει και τη μεγάλη αξία της ψυχής και κατ’ επέκταση του ανθρωπίνου προσώπου. Η ψυχή μας έχει ανυπολόγιστη αξία, διότι προέρχεται κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο «εκ Θεού», είναι θεία και μετέχει «της άνωθεν ευγενείας». Τίποτε δεν είναι δυνατόν να συγκριθεί με την αξία της ψυχής. Ούτε και ο κόσμος ολόκληρος. Η θεία προέλευση της ανθρώπινης ψυχής την καθιστά μοναδική και ασύγκριτη. «Πας ο κόσμος», γράφει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, «ψυχής ουκ αντάξιος. Ο μεν γαρ παροίχεται ( = παρέρχεται), η δε άφθαρτος».
Την ασύγκριτη αξία της ψυχής υπογραμμίζει στο σημερινό ευαγγέλιο και ο Κύριος. Θέλοντας να εξάρει την αξία της ψυχής, συγκρίνει την απώλεια της με την κατάκτηση ολόκληρου του κόσμου. Η απώλεια της ψυχής είναι τόσο βαρύ και φοβερό πράγμα, ώστε κι αν ο άνθρωπος κέρδιζε τον κόσμο ολόκληρο, να μην μπορεί να ισοσταθμίσει αυτή την απώλεια. Και η απώλεια αυτή είναι οριστική. Δεν υπάρχει αντάλλαγμα που θα μπορούσε να δώσει ο άνθρωπος για να την ξανακερδίσει.
Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει την κρίση αυτή του Χριστού; Μόνον ο Χριστός είναι σε θέση να κρίνει και να εκτιμά σωστά. Αυτός μπορεί να κρίνει την αξία του κόσμου, γιατί ο ίδιος τον δημιούργησε. Αυτός και την αξία των ψυχών, γιατί ο ίδιος θυσιάστηκε για να τις εξαγοράσει. Η θυσία του Χριστού πάνω στο σταυρό αποτελεί μια δεύτερη απόδειξη της αξίας της ψυχής μας. Για να εξαγοράσει ο Κύριος τις ψυχές μας, που ήταν αιχμάλωτες του διαβόλου και της αμαρτίας, χρειάστηκε να προσφέρει ως λύτρο το τίμιο αίμα Του. Τίποτε άλλο δεν μπορούσε να μας χαρίσει την ελευθερία μας από το ζυγό της αμαρτίας. Το γεγονός, λοιπόν, ότι ο Κύριος σταυρώθηκε για χάρη μας, αποκαλύπτει την αξία του ανθρώπου. Την ανυπολόγιστη αξία της ανθρώπινης ψυχής.

Σκοπός της ζωής η σωτηρία της ψυχής

Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ανθρώπινης ψυχής προσδιορίζει πολύ φυσικά και το χρέος μας απέναντι της. Ο θεμελιώδης σκοπός της ζωής μας είναι να γίνουμε μέτοχοι της θείας ζωής. Να εισέλθουμε στην ετοιμασμένη «από καταβολής κόσμου» Βασιλεία του Χριστού. Είναι αυτό που στην χριστιανική γλώσσα ονομάζουμε σωτηρία της ψυχής.
Για την επιτυχία αυτού του σκοπού οφείλουμε να επιδείξουμε πολλή επιμέλεια. «Μετά φόβου και τρόμου την εαυτών σωτηρίαν κατεργάζεσθε», συμβουλεύει ο απόστολος Παύλος (Φιλ. 2,12). Πρώτη μας φροντίδα η σωτηρία της ψυχής μας. Πρώτη μας επιδίωξη η ζωή που εμπνέει ο χριστός μας. Πρώτος μας πόθος η είσοδος μας στη θεία Βασιλεία.
Προσοχή, μη μας αιχμαλωτίσει η αγάπη του κόσμου. Αυτό που ο ευαγγελιστής Ιωάννης ονομάζει «επιθυμία σαρκός» (= φιληδονία), «επιθυμία των οφθαλμών» ( = απληστία) και «αλαζονεία του βίου» ( = υπεροψία που γεννά ο πλούτος) (Α’ Ιω. 2,16). Προσοχή, μη μας παγιδεύσουν τα εφήμερα και τα γήινα κι έτσι λησμονήσουμε την αξία της ψυχής και τον αληθινό σκοπό της ζωής. Αυτό που είναι ανάγκη να θυμόμαστε πάντοτε είναι ότι ο κόσμος παρέρχεται. Και μαζί του όλα όσα επιθυμούν οι άνθρωποι να κατέχουν μέσα σ’ αυτόν. Αντίθετα, αυτός που εκτελεί το θέλημα του Θεού θα ζήσει αιώνια.

Ο σταυρός μέτρο της αξίας της ψυχής

ΚΑΤΑ ΤΗ σημερινή Κυριακή, Γ’ των Νηστειών, η Εκκλησία μας προβάλλει τον ζωοποιό Σταυρό του Κυρίου και μας προσκαλεί να τον προσκυνήσουμε οι πιστοί ευλαβικά. Για ποιό σκοπό; Για να αντλήσουμε δύναμη και έτσι να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τον πνευματικό αγώνα, που διεξάγουμε την ιερή αυτή περίοδο της Τεσσαρακοστής. Ταυτόχρονα ο σταυρός του Κυρίου μας αποκαλύπτει και το μέτρο τόσο της αγάπης του Θεού όσο και της αξίας του ανθρώπου. Είναι τόσο μεγάλη η αγάπη του Θεού και τέτοια η αξία της ανθρώπινης ψυχής ώστε ο ίδιος ο Θεάνθρωπος Κύριος να ανεβαίνει πάνω στο σταυρό χάριν της σωτηρίας της!
Την ανυπολόγιστη αξία της ψυχής μας καλούμαστε να συνειδητοποιήσουμε κι εμείς και να ζούμε κατά το θέλημα του Κυρίου. Να τον ακολουθούμε πιστά σηκώνοντας με υπομονή κι ελπίδα το σταυρό του χριστιανικού μας χρέους. Έτσι και μόνο θα κερδίσουμε την ψυχή μας, που σημαίνει ότι θα γίνουμε μέτοχοι της αιώνιας και αληθινής ζωής.